İş Kanunu uyarınca genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok 45 saattir ve toplu iş sözleşmesi veya işçi-işveren arasındaki anlaşma ile aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Yani genel uygulamaya göre, günlük 7.5 saat çalışmayla 45 saatlik haftalık çalışma süresi tamamlanır. Bu 45 saati aşan çalışmalar ise fazla çalışmaya (fazla mesaiye) girer ve her 1 saatlik fazla çalışma için işçiye, saat başına düşen normal ücretinin yüzde 50 fazlasının yani 1.5 katının ödenmesi gerekir.
Gece çalışması 7.5 saati aşmışsa ve gündüz 11 saati geçen çalışma olmuşsa, haftalık 45 saate bakılmaksızın mesai ödemesi yapılır. Eğer işveren fazla çalışmaları ödemez ise işçi için haklı fesih şartları oluşur. Yani işçiler isterlerse bunu sebep göstererek iş sözleşmelerini sona erdirip tazminatlarını talep edebilir.
DENKLEŞTİRME NEDİR?
Bazı günler çok yoğun, bazı günler az çalışılan işyerlerinde ise denkleştirme sistemi uygulanabiliyor. Bu uygulamada tarafların anlaşması ile haftalık çalışma süresi, günde 11 saati aşmamak şartı ile farklı şekilde dağıtılabiliyor. Böylece çalışma süresi 45 saati geçmiyor, fazla mesai ödenmiyor. Ancak şartları var: - İşçi onayı şart. - Anlaşma yazılı yapılmalı. - Çalışma saati güne bölünürken iş süresi 11 saati aşamaz. - Denkleştirmenin 2 ay içinde tamamlanması gerekir.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr