Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı ilgilendiren asgari ücret görüşmelerinde, yeni yılda yapılacak olan zam oranı netleştirildi. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığındaki toplantıda, yeni yılda geçerli olacak asgari ücret 2 bin 324 TL olarak belirlendi. Asgari ücretin belli olmasının ardından asgari ücret kıdem tazminatı nasıl hesaplanır sorusunun yanıtı merak konusu oldu. Peki, kıdem tazminatı hesaplama nasıl yapılır? İşte kıdem tazminatı alma şartları...
KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR?
Kıdem tazminatı hesaplama işlemi oldukça basit bir formül üzerinden gerçekleşiyor. Kişinin SSK'ya ödenen brüt ücreti ile çalıştığı yıl çarpılıyor. Ortaya çıkan rakam işçiye işten ayrılırken ödeniyor.
Örneğin, 5 bin TL brüt ücret kazanan bir kişi 7 yıl bir kurumda çalışırsa net 35 bin TL kıdem tazminatı alır. İşten çıkarıldığı süre için ihbar tazminatı hakkı da vardır.
ASGARİ ÜCRET KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA
Asgari ücrete yüzde 26,05 zam yapılması sonrası yeni asgari ücret bin 603 liradan 2 bin 20 TL'ye çıkarıldı. Yapılan zam sonrası brüt asgari ücret de 2 bin 29 liradan 2 bin 558 liraya yükseldi.
Böylece en düşük kıdem tazminatı tutarı da 2 bin 558 liraya çıktı. Örneğin 5 yıl çalışan bir kişi 2 bin 558 TL çarpı 5 formülü üzerinden 12 bin 790 TL ücret alır.
KIDEM TAZMİNATI NEDİR?
Belirli bir süre çalıştıktan sonra işine son verilen ya da emeklilik dolayısıyla işinden ayrılmak durumunda bulunan işçiye, çalıştığı süreye göre, işyerince topluca ödenen para.
KIDEM TAZMİNATINI KİMLER TAVAN ÜCRETTEN ALABİLİR?
Kıdem tazminatı tavan ödemeleri brüt ücreti yüksek olan çalışanlara yapılıyor. Ocak ayındaki zammın ardından kıdem tazminatı tavan uygulamasından yararlanabilecek olan çalışanların brüt ücretinin 6 bin 400 TL'nin üzerinde olması gerekiyor.
ÇALIŞANLAR BİLMİYOR
30 kişiden az personeli olan şirketlerin çalışanlarının ise farklı bir güvencesi bulunuyor. Bu çalışanlar işe geri dönüş davası açamıyorlar ancak 'kötü niyet tazminatı' ile alacakları parayı 3'e katlayabiliyorlar.
Kötü niyet tazminatı fesih hakkını kullanırken işverenin yaptığı hatalarla ortaya çıkıyor. Birçok çalışan bundan habersiz olduğu için de bu tazminatı kaçırıyor. Oysa ihbar tazminatının 3 katı ödeniyor ve ciddi bir tutar oluşturuyor.
Burada çalışanın işten çıkarılırken haksızlığa uğraması söz konusu. Örneğin; bir işçi sadece evlendiği için ya da hamile kaldığı için işten atılmışsa devreye kötü niyet tazminatı giriyor. Yine ırk, cinsiyet ayrımı, sendika üyeliği, hakkını arama gibi konularda da kötü niyet tazminatına hükmediliyor.
Bir işveren işçinin gerçek maaşını bordroya yansıtmıyor ve prim vergisi kaçırıyorsa çalışan da bunu Çalışma Bakanlığı'nın ALO 170 hattına bildirmişse bu sebeple çıkartıldığında kötü niyet tazminatı devreye giriyor.
İŞYERİNİN SATILMASI DURUMUNDA İŞÇİ KIDEM TAZMİNATININ ÖDENMESİNİ İSTEYEBİLİR Mİ?
Herhangi bir işyerinin kısmen veya tümüyle devredilmesi durumunda, tüm personel aynı şartlarla çalışmaya devam eder. Devir nedeniyle tazminat ödenmesi gerekmez.
ÜCRETİ ARTIRILMAYAN İŞÇİ KIDEM TAZMİNATINI ALARAK İŞTEN AYRILABİLİR Mİ?
Ücretlerin hangi dönemlerde artırılacağına ilişkin herhangi bir çerçeve yok. Bu konuda yasa sadece asgari ücretin altında ücret olmayacağını belirliyor. Ücretler iş sözleşmesi ile belirleniyor. İş sözleşmesinde bir hüküm bulunmaması halinde, işveren isterse maaşları artırır isterse artırmaz. Sözleşmede varsa ve yapılmıyorsa tazminat hakkı doğar.