Çalışanlar için emekli olabilmek en önemli beklentidir. Bu anlamda erken emekli olma yolları araştırılmaya devam ediyor. 2000 ve 2008'de çıkan yasalar bu kişilerin geriye dönük borçlanmasını ortadan kaldırdı.
DETAYLAR İÇİN BİR SONRAKİ SAYFAYA GEÇİNİZ
EMEKLİ OLMAK İSTEYENLERE FIRSAT! 8 YIL ERKEN EMEKLİ NASIL OLUNUR?
4 Ekim 2000'den önce 'bir gün dahi' Bağ-Kur tescili olan esnaf, 20 Nisan 1982'ye kadar tescilini geriye götürebilir. Yeter ki sigorta tescili olduktan sonraki dönemlerle ilgili vergi kaydı veya şirket ortaklığı olsun. Oda kaydı olanlar da sigortasını 22 Mart 1985'e kadar çekebilir. 4 Ekim 2000'den sonra Bağ-Kur tescili olanlar 2000 öncesi işletilemiyor. 2000'den önce esnaf olduğu halde, 4 Ekim 2000'e kadar Bağ-Kur'a kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigorta hak ve yükümlülüğü, 4 Ekim 2000'den itibaren başlatılıyor.
1 Ekim 2008'den önce Bağ-Kur tescili olanlar da 4 Ekim 2000'e kadarki sürede vergi mükellefi veya odaya kayıtlı ise Bağ-Kur'unu geriye götürebilir. Bağ-Kur'u silinmişse de aktif hale getirilebilir. Bu tarihlerde tescil yaptırmayanlar için ise son şans 1 Ekim 2008.Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, konuyla ilgili yaptığı açıklamada emeklilik yaşı gelen ancak 2000 yılından önce Bağ-Kur'a kayıt yaptırmayan esnafın oda ve vergi kayıtlarının dikkate alınmasını istedi.
Çok sayıda esnafın, daha önce sağlanan geriye dönük borçlanma imkanından ekonomik sorunları nedeniyle faydalanamadığını belirten Palandöken, şunları kaydetti:"Esnafın gözü kulağı, vergi ve oda kaydı dikkate alınarak geriye dönük borçlanma hakkı sağlayacak yeni bir yasal düzenlemede.
Emeklilik yaşı gelen ancak 2000 yılından önce Bağ-Kur'a kayıt yaptırmayan esnafın oda ve vergi kayıtları dikkate alınsın."Şu ana kadar hiçbir Bağ-Kur kaydı olmayan esnaf ve sanatkarlar, vergi ve oda kaydıyla 1 Ekim 2008'den başlamak koşuluyla sigortalı olabilir. Diğer bir deyişle bugün itibarıyla yaklaşık 8 yıl kazanması mümkün. Örneğin: 1 Mayıs 2005'te vergi mükellefi olarak kasaplığa başlayan ve vergi kaydı devam eden Enes Bey, bugüne kadar Bağ-Kur kayıt ve tescil yaptırmadıysa, SGK'ya başvurduğunda 1 Ekim 2008'den itibaren sigortalı olabilir.
HİZMET BİRLEŞTİRMESİ
Çalışanların emeklilik hesapları yapılırken tüm hizmetleri hesaba katılıyor. Tabii bunun için hizmet birleştirmesi dediğimiz yöntemin uygulanması gerekiyor. Kurumlar arası çalışmalar belli yöntemlerle birleştiriliyor, emekli olunacak kurum belirleniyor. Bir çalışan hem SSK'lı hem Bağ-Kur'lu hatta hem de Emekli Sandığı'na tabi olarak çalışabilir. Çalışmalarının tamamı prim gününü oluşturuyor. Birleştirilen çalışmalara askerlik-doğum borçlanmasıyla elde edilen günler de ilave edilebiliyor.
SON 1261 GÜN
Birden fazla kurumda çalışan kişinin hangi kurumdan emekli olacağı konusu merak ediliyor. Bu noktada 2 ayrı işlem bulunuyor. 1 Ekim 2008'den önce sigortalı olanlar için kural son 7 yıldaki 1261 gün olarak işletiliyor. Yani siz son 1261 gün hangi kuruma prim ödemişseniz, hizmetlerinizin birleşmesinden sonra o kurumdan emekli oluyorsunuz. 1 Ekim 2008'den sonra sigortalı olanlarda ise hangi kuruma daha çok prim ödenmişse emeklilik de o kurumdan gerçekleşiyor. 1 Ekim 2008 öncesi sigortalıların son 7 yılda çalıştıkları iki kurumun hizmet süreleri eşit ise (1.260 gün) o zaman son çalışılan kurum emeklilikte geçerli oluyor ve maaş buradan bağlanıyor.
MAAŞI DA ARTIRIR
Emekli maaşı hesabında Bağ- Kur yerine SSK'dan emekli olmak daha avantajlı. SSK'dan emekli olma imkanınız varsa; isteğe bağlı sigorta, tarım SSK, tarım Bağ-Kur, zorunlu Bağ-Kur seçeneklerini ikinci planda tutun. 1 Ekim 2008'den önce sigortalı olanlarda hangi kurumdan emekli olunacağının belirlenmesi için son 7 yıldaki çalışmalara bakılır. Yani SSK'dan emekli olmak için son 3.5 yıl SSK'lı olmak ya da 7 yıl içinde 3.5 yılı aşan süre SSK'lı olmak gerekiyor. SSK'dan emeklilik hem daha erken emekli olma hem de daha yüksek maaş alma imkanı sunuyor.
NE ZAMAN VE NASIL YAPMALI?
Birden fazla kurumda çalışmanız varsa hizmet birleştirmesi yaparak prim sayılarınızı tamamlayabilirsiniz. Bunun için emeklilik döneminiz gelmeden bir süre önce Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvurarak işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Başvurunuzun mutlaka yazılı olması gerekiyor.
KADEME YÜKSELTİYOR
Memurlar hizmet birleştirmesi yaparak 1 Ekim 2008 öncesi hizmetleriyle emekli aylığına esas teşkil eden derece ve kademelerini yükseltebiliyor. Böylece maaşları da artıyor.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
