Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını sonrasında Türkiye'de fırsatçılar ortaya çıktı. Bazı firmalar maske, eldiven ve tulum gibi ürünlerin fiyatlarını 10-15 kat arttırdı. Bu noktada Ticaret Bakanlığı devreye girerek ilk adımı attı. Fahiş fiyat artışı yapan 9 firmaya 943 bin TL ceza kesildi ayrı-ca maske gibi koruyucu ürünlerin ihracatınada izin şartı getirildi. Son uyarı ise turizm firmalarına yapıldı. Turizmcilerin, tüketicinin istemesi halinde turları iptal etmesi gerektiğine dikkat çekildi.
1. MASKE İHRACATINA İZİN ŞART
Ticaret Bakanlığı dün Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğ değişikliğiyle koruyucu maske (gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler), tulum (koruyucu iş elbisesi), sıvı geçirmez önlük (kimyasallara karşı kullanılan koruyucu önlük), koruyucu gözlükler, tıbbi ve cerrahi maske, tıbbi steril/non-steril eldivenlerin ihracatını Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun ön iznine bağladı. İhracatçının sıkıntı yaşamaması için fiziki izin yerine elektronik izin çalışması yapıldığı bilgisini veren yetkililer, "1 milyon maske ihraç etmek isteyen bir firmamız, elektronik ortamda kuruma başvuracak. Halkımızın ihtiyacına göre Sağlık Bakanlığı'nın görüşleri doğrultusunda ya tamamının, ya bir miktarının ihracına izin verilecek ya da tümden ret edilecek" dediler.
ÖNCELİĞİMİZ İÇ TALEP
Bakan Pekcan, Türkiye'nin yıllık maske üretim kapasitesinin 1.3 milyar adet olduğunu belirterek, ocak ayında Türkiye'de maske satışlarında yüzde 45, şubatta yüzde 70 arttığına dikkat çekti. Pekcan, "Türkiye'deki maske üretimi bizim ihtiyacımızı fazlasıyla karşılayacak durumda. Ancak küresel talepler çok arttı. Bu talebin en iyi şekilde yönetilebilmesi ve yönlendirilmesi için ihracatı ön izne bağladık. Amacımız üreticimizin ve ihracatçımızın ticaretine engel olmak değil, herhangi bir salgın olasılığına karşı öncelikle halkımızın iç talebini karşılayabilmek ve fazlasının ihracatının da önünü açmak" diye konuştu.
2. FIRSATÇIYA 943 BİN TL CEZA
Vatandaş, koronavirüs salgını üzerine son dönemde korunma malzemelerindeki olağanüstü fiyat artışlarını CİMER, Alo 175 tüketici hattı ve reklam kuruluna şikâyet etti. Ticaret Bakanlığı, 2018 kur krizini fırsat bilip girdi maliyetleri artmadığı halde fiyatlarını kat be kat artıranları, yönetmelik değişikliğiyle cezalandırmıştı. İşte, Ağustos 2018'de yönetmeliğe eklenen "Girdi maliyeti ve döviz kuru artışı gibi fiyat değişimlerinden etkilenmemesine rağmen bu durumlardan etkileniyormuş gibi hareket ederek tüketiciye sunulan mal veya hizmetin satış fiyatında haklı bir gerekçe olmaksızın artış yapmak" hükmü, maske üreticilerine de uygulandı.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, dün bakanlığa gelişinde gazetecilere, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'ndan 1, Fethiye Devlet Hastanesi'nden de 3 şikayet geldiğini, Bakanlığın da re'sen 9 tespit yaptığını belirterek şunları söyledi: "Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü bünyesinde denetimlerimizi sürdürüyoruz. Özellikle koronavirüs salgınının başlamasından sonra maske ve bazı tıbbi cihaz ve ekipmanlarının fiyatlarında fahiş fiyat artışları yönünde şikayetler almaya başladık. Yaptığımız denetim sonucu Reklam Kurulu'nda 13 firmadan 9'u (maskede) haksız fiyat artışı nedeniyle idari para cezasına çarptırıldı. Firma başına 104 bin 781 lira, toplam 943 bin lira para cezası uyguladık. Bu incelemelerimiz sürecek. Aynı firma bu uygulamasına bir kez daha devam ederse cezaları 10 katına kadar çıkarma yetkimiz var."
Vatandaşların şikayetlerini sosyal medyadan dile getirdiğini belirten Pekcan, "Şikayetlerin Alo 175 hattı ya da Haksız Fiyat Artışı (HFA) mobil uygulaması üzerinden bildirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde Bakanlığın re'sen takip ettikleri dışında soruşturma açılamıyor" uyarısında bulundu.
3. TURİZMCİLERE SORUŞTURMA
Paket turlarla ilgili vatandaştan şikayetler geldiğini belirten Ruhsar Pekcan, bunlarla ilgili soruşturma başlattıklarını açıkladı. Pekcan, "Tüketici Kanunu çerçevesinde mücbir sebepler nedeniyle tüketicinin paket turları iptal etme hakkı bulunmaktadır. Bunu da hem tüketicilerimize bir kez daha hatırlatmış hem de ilgili tur operatörlerine mesajımızı vermiş olalım" diye konuştu.