İNTİBAK TALEBİ
Eğer talep hayata geçerse, tüm emeklilere her ay net maaşlarının yüzde 10'u kadar ek ödeme verilmesi söz konusu olacak. İntibak talebi ise yaklaşık 5 milyon emeklinin maaşını değiştirecek.
MAAŞLAR DEĞİŞECEK
Eğer intibak yasası çıkarsa, 2000 yılı ve sonrasında emekli olan emeklilerin maaşı yeniden hesaplanacak. 2000'den önce emekli olanlara yansıtılan gibi, 355 liraya varan zamlar ortaya çıkabilecek.
İNTİBAK TALEBİ NEDİR?
Memur emeklilerinin intibak talebi ise Memur-Sen tarafından hükümete iletildi. Taleple aynı unvanlı kadro ya da görevden emekli olanlar arasındaki kurum farklılığı kaynaklı emekli maaşı farkının giderilmesi hedefleniyor. Düşük maaşı olanlara aradaki fark kadar ilave ödeme gerçekleştirilmesi isteniyor. Eğer bu talep hayata geçerse, aynı görevden emekli olmuş kişiler arasındaki kurum kaynaklı maaş farkı kapatılacak.
YENİ DÜZENLEMEDE ÖNGÖRÜLEN İNTİBAK
06/02/2020 günü TBMM komisyonlarına kadar ulaşan emekli aylığı intibaklarına ilişkin kanun teklifinde; 2006 yılında Sosyal Güvenlik Kurumuna İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ile sosyal güvenlik kurumları (Bağ-Kur, SSK ve Emekli Sandığı) tek çatı altında toplanarak SGK Başkanlığı kurulmuş, daha önce farklı statülerde hizmet veren bu 3 kurum birleştirildikten sonra 2008'de yürürlüğe konan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile uygulamada birlik sağlanmasının amaçlandığı,
Sosyal güvenlik sistemi ile insanların gelirlerine bakılmaksızın toplum huzurunu ve refahını bozan sosyal tehlikelerin verdiği zararlardan "insan hakkı" ve esas itibarıyla da "devlet görevi" olarak primli ya da primsiz sistemlerin kullanılması, kişilerin; yaşlılık, hastalık, malullük, kaza ve ölüm gibi sosyal risklere karşı asgari hayat düzeyleri korunmalı, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 10. maddesinin 5. fıkrasının "Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar" hükmü gereğince kanun önünde eşitliğin sağlanmasının zorunlu olduğu ancak bugün itibarıyla aynı külfete katlanan sigortalıların bağlı oldukları sosyal güvenlik kurumlarının farklı olması nedeniyle aynı haklardan faydalanamadıkları, hatta aynı süre çalışmalarına ve aynı primi ödemelerine rağmen emekli oldukları tarihlerin farklı olmasından dolayı farklı emekli aylığı alan emekliler açısından mağduriyetler oluştuğu tespitlerine yer verilmiştir.
Bu sebeple 2000 yılı ocak ayı başından sonra emekli olan/olacak tüm vatandaşların anayasa hükmündeki eşitlik ilkesi ve toplumda insana yaraşır bir şekilde İnsanca Yaşamaları İçin mağduriyetlerinin bir nebze de olsa giderilmesi için "Son tahsis talep tarihi veya ölüm tarihine bakılmaksızın 506 sayılı Kanunun mülga hükümleri uyarınca gösterge sistemine göre bağlanan tüm malullük, yaşlılık ve ölüm aylıkları bu madde hükümlerine göre yeniden hesaplanır" düzenlemesi öngörülmektedir. Muhalefet tarafından verilen bu Kanuni düzenlemenin yasalaşması hâlinde daha önce yapılan emeklilik intibakından faydalanamayan 2000 yılı sonrasında emekli olanlar ile olacak olan çalışanlar bu yeni intibaktan faydalanma fırsatı yakalayabilecektir.
EMEKLİ EK ÖDEME NEDİR?
5454 sayılı Kanunla emekli ve hak sahiplerinin gelir ve aylık miktarlarına göre her ay belli bir oranda aldıkları ödemeye, ek ödeme denmektedir. 2006 yılına kadar vergi iadesi olarak yapılan ödeme şimdi ek ödeme olarak ödeniyor. Ek ödeme miktarları da her yıl Devlet memuru aylık katsayısında meydana gelen artış oranlarında artırılıyor.
EK ÖDEME ALAN EMEKLİ GRUPLARI
5454 sayılı Kanunla ek ödeme kapsamına alınanlar açıklanmıştır. Bu kanun kapsamından primli, primsiz ödemeler statüsünden aylık, gelir alanlar da yararlanmaktadır.
5510 sayılı Kanun statüsünden olanlar;
– Emekli Sandığı(4/c),
– Sosyal Sigortalar Kurumu(4/a),
– Bağ-Kur (4/b) aylık ya da gelir alanlar yararlanmaktadır.
Kanun numarasına göre aylık ve gelir bağlananlar da aşağıda belirtilmiştir;
– 08.06.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu,
– 17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 17.10.1983 tarihli ve 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu,
– 24.02.1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun,
– 02.09.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu,
– 01.07.1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 03.11.1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 23.04.1981 tarihli ve 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 18.12.1981 tarihli ve 2566 sayılı Bazı Kamu Görevlilerine Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 11.10.1983 tarihli ve 2913 sayılı Dünya, Olimpiyat ve Avrupa Şampiyonluğu Kazanmış Sporculara ve Bunların Ailelerine Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 28.05.1986 tarihli ve 3292 sayılı Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması Hakkında Kanun,
– 12.04.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu hükümlerine göre aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile özel kanunları uyarınca vatani hizmet tertibinden aylık bağlanmış bulunanlara, harp malûllüğü zammı ve tazminatlar dahil aylık veya gelir olarak her ay ödenecek tutarlara göre ayrıca ek ödeme yapılır.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından yapılmakta olan;
a) Muhtaç asker ailelerine yönelik düzenli nakit yardım,
b) Eşi vefat etmiş kadınlara yönelik düzenli nakit yardım,
c) Şartlı eğitim ve sağlık yardımı,
d) Okul öncesi eğitime katılan öğrencilere sağlanan yardımlar,
e) Şartlı çocuk sağlık yardımı,
f) Şartlı gebelik yardımı,
g) Şartlı doğum takip ödemesi,
h) Şartlı lohusalık takip ödemesi gibi Hazine tarafından destekli sosyal yardım ödemeleri ek ödeme kapsamına alınmamıştır.
Emekli maaşları ne zaman yatar? Emekli maaşı ödemeleri hangi günler yapılıyor?
Emekli maaşları ne zaman yatar? Emekli maaşı ödemeleri hangi günler yapılıyor?
EMEKLİ EK ÖDEME NASIL HESAPLANIR
2006 yılında vergi iadesi kaldırılarak, yerine ek ödeme uygulamasına geçildi. Emekli maaşının yüzde 4'ü, ek ödeme olarak tüm emeklilerin her ay hesabına yatırılıyor. Yüzde 4'lük ek ödeme emekliden emekliye değişmiyor. Ocak ve temmuz olmak üzere senede iki kere maaşlara zam gelmekte, zamlarla birlikte alınacak ek ödeme tutarı da artıyor.
