TAŞERON İŞÇİLERE ASGARİ ÜCRET ZAMMI VAR MI?
Kurumlarda çalışan taşeron işçilerin maaşlarına asgari ücret tutarında zam yapılması konusu herhangi bir adım atılmış bulunmuyor. Toplu sözleşme gereğince maaşlarına yüzde 4 oranında zam yapılan taşeron işçilerden maaşları asgari ücretin altında olan olursa o maaşlar asgari ücret seviyesine çekilecek. Kurumlarda 4/D statüsünde çalışan taşeron işçilerin maaşları konusunda bazı belediyeler seçimden önce önemli adımlar atmışlardı. Kocaeli Belediyesi tarafından atılan adımda taşeron işçilerin maaşlarına günlük 21 TL aylık ise 635 TL zam yapılmıştı. Buna benzer kararlar seçimlerden hemen önce birkaç belediye tarafından alındı.
Taşeron işçi olarak çalışırken 2 Nisan itibariyle sürekli işçi ve belediye şirketlerine geçen çalışanlar için ise Yüksek Hakem Kurulu kararı ile yürürlüğe giren toplu iş sözleşmesi hükümleri 2020 yılına kadar geçerli olacak sosyal ve mali hakları düzenlenmişti. Yüksek Hakem Kurulu kararı ile yürürlüğe giren toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre işçilere 6 şar aylık dilimlerde yüzde 4+4 şeklinde zam yapılması kararlaştırılmıştı. Fakat ücretlerde oluşabilecek enflasyon farkı ve belediye şirketlerine geçen işçilere ilave tediye vb. bir çok konuda mali ve sosyal haklar yönünden eksikliği ortaya çıkmış, kadroya geçen işçiler ve sendikalar tarafından eleştirilmişti.
KAMU İŞÇİLERİNE DE ENFLASYON FARKI VAR
Sayıları yaklaşık 200 bini bulan kamu işçileri de yıllık verilen zam oranları enflasyonun altında kalırsa enflasyon farkını alabiliyorlar. Kamuda ve yerel yönetimlerde çalışan yaklaşık 900 bin taşeron işçi, nisan ayında kadroya alındı. Kadroya alma işlemleri 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) çerçevesinde gerçekleştirildi. Söz konusu KHK'de, kadroya alınan işçilerin ücretlerinin, taşeronda iken imzalanmış toplu sözleşmedeki ücret tutarından fazla olamayacağı öngörüldü. Yüksek Hakem Kurulu'nun aldığı karara göre ise kamudaki taşeron işçilere 2020 ekim; yerel yönetimlerdeki taşeron işçilere de 2020 haziran ayına kadar her 6 ayda bir yüzde 4 oranında zam yapılacak.
TAŞERON İŞÇİSİ KİMDİR?
Bir işyerinde yardımcı işler taşerona (alt işverene) verilebilir. Yardımcı işlerde iş alan taşeron gerçekten yalnızca yardımcı işlerde işçi çalıştırıyorsa ve işin yönetimi gerçekten taşerondaysa, işçiler taşeron işçileridir. Bunlara "taşeron işçileri" diyebiliriz. Bir işyerinde asıl işin bir bölümü "teknolojik nedenlerle uzmanlık" gerektirebilir. Gerçekten "teknolojik nedenlerle uzmanlık" gerektiren bir işte çalıştırılanlar, işin yönetiminin de taşeronda olması koşuluyla, taşeron işçileridir.
Bu işçilerin öncelikli hakkı, alacaklarının taşeron tarafından ödenmemesi durumunda asıl işverenin sorumluluğudur. "Taşeron işçileri" 4857 sayılı İş Kanunu'nda yazılı tüm haklara sahiptir. Kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti, genel tatillerde ve hafta tatillerinde ücretli izin, yıllık ücretli izin bu haklar arasındadır. Taşeron işçisi olanların öncelikli sorunu, taşeronların değişmesi durumunda bu haklarının nasıl uygulanacağıdır.
