e-Haciz, elektronik ortamda borçluların banka hesabındaki maddi kaynaklarının haciz edilmesi anlamına gelir. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında, borçlunun mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tespit edilen malların borcu karşılayacak kadar olan miktarı haciz edilebilir.
e-Haciz Uygulamasının Amacı Nedir?
e-Haciz uygulamasındaki temel amaç, borçların tek bir elden takip edilmesine olanak tanırken; masrafları da minimuma indirmektir. Bunun dışında da uygulamanın avantaj sağladığı durumlar söz konusudur:
• Alacak takibinin daha hızlı ve pratik bir şekilde yapılmasına olanak verilir.
• Kağıt, dosya ve posta masraflarının en düşük seviyede tutulmasına imkan tanınır.
• Haciz personelleri dosya yoğunluğundan kurtularak; denetim, tatbikat gibi başka işlerde kullanma olanağı doğrulur.
• Gelir İdaresi işlemlerini kolaylaştırmak ve hızlandırmak için de kullanılan e-Haciz, VEDOP 3 programının içinde bir programla alt birimlerden gelen bilgilerin takibi yapılır.
Hangi Durumlarda e-Haciz İşlemi Yapılabilir?
e-Haciz genellikle devlet tabanlı tahsil edilmeyen vergi borçları için kullanılan bir uygulamadır. Kişilerin Vergi Dairesi veya Sosyal Güvenlik Kurumu'na ait borçları için maaş, banka hesaplarındaki para, altın, fon, hisse senedi ve döviz gibi maddi mal varlıklarının elektronik ortamda bloke edilebilir. Kanun çerçevesinde e-Haciz yöntemi kullanılan borçlar kategorize edilmiştir:
• Trafik cezası borçları
• Motorlu taşıt vergisi borçları
• Maliye borçları
• Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim borçları
e-Haciz Sorgulaması Nasıl Yapılır?
Maliye Bakanlığı vadesi geçen vergi borçlarının tahsil edilmesi adına e-Haciz işlemi yürürlüğe konulabilir. Bu durumda elektronik ortamda yürütülen haciz işlemlerinde borçlu olarak tanımlananların bankadaki maddi kaynaklarına, araba, gayrimenkul veya taşınmaz mal varlıklarının kullanımına ara verilebilir. Bloke altındaki bütün kaynaklar borcunun tutarı ödenmeden tekrardan aktif hale getirilmez.
Elektronik haciz kararı borçlulara e-posta yoluyla tebliğ edilir. Tebligatın okunmaması ya da çeşitli nedenlerle silmesi ihtimaline karşı vatandaşların e-Haciz sorgulama işlemlerinin yapılması gerekir.
e-Haciz sorgulama işlemleri e-Devlet kapısı ile entegre bir şekilde ilerler. Sorgulama işlemleri e-Devlet kapısından birkaç kolay adımda yapılabilir:
• e-Devlet ana sayfasını açın ve sayfanın sağ üst köşesindeki arama sekmesine "banka hesapları" yazılması yeterli olur.
• "Banka hesapları" şeklinde arama yaptırıldığında; birçok hizmet sekmesi görüntülenir. Hizmetler içerisindeki "Banka hesaplarına uygulanan elektronik haciz sorgulama" yazısına basılarak sorgulama işlemini başlatılabilir.
• Açılan ekranın en altında bulunan "uygulamaya git" yazısına basılarak e-Devlet ile giriş yapılabilen e-Haciz uygulaması aktif hale getirilir. Bu sekmeden sonra Gelir İdare Başkanlığı'nın sitesi üzerinden sorgulama işlemlerinin sonucu elde edilebilir.