Koronavirüs etkilerini sınırlamak için tahvil alımlarını hızlandırarak artıracağını açıklayan Merkez Bankası'nın (TCMB) 30 Mart'tan beri alımları nominal 19.3 milyar TL, piyasa değeri olarak 25.4 milyar TL 'ye ulaştı.
TCMB'nin 25 milyar TL'yi aşan alımlarının içerisinde 15.6 milyar TL'si İşsizlik Sigortası Fonu'na ait Hazine tahvili de bulunuyor. Banka daha önce bu miktarda bir tahvil alımı hiç gerçekleştirmemişti. TCMB'nin geçmiş bazı ayların hatta bazı yılların tamamında bile bu hızda tahvil alımı yapılmamıştı. TCMB tarihinin en büyük tahvil alım programlarından birini koronavirüse karşı atılacak adımlar arasında açıklamış durumda.
TCMB'nin 2019 sonundaki tahvil portföyünü 19 milyar TL'den bilançosunun yüzde 5'ine yani yaklaşık 32-33 milyar TL'ye çıkaracağını açıklamıştı. Banka daha sonra alımların önden yüklemeli gerçekleştireceğini, yüzde 5 limitini de yükseltebileceğini açıkladı. TCMB'nin bilançosundaki Hazine tahvilleri 10 Nisan itibarıyla 44.8 milyar TL'ye yükseldi. Tahvil stoku bu tarihten sonra da arttı.
TCMB İşsizlik Sigortası Fonu'nun artan nakit ihtiyacını da gözeterek piyasa yapıcı (PY) bankalar aracılığıyla fonun elindeki tahvilleri alacağını da söyledi. Öte yandan bu alımların daha önce belirlenmiş limitlerin dışında değerlendireceğini de açıkladı. TCMB PY bankalara iki kez limit tanıdı. İki alımda 15.6 milyar TL piyasa değerinde tahvil aldıktan sonra yeni imkan henüz tanımadı. Bankanın bu kapsamdaki son işlemi 7 Nisan'da gerçekleşti.
İŞSİZLİK FONU'NDA 131.6 MİLYAR TL
İşsizlik Fonu'nda Şubat sonu itibarıyla büyük bölümü Hazine tahvillerinde 131.6 milyar TL bulunuyor. TCMB'nin alacağı tahvillere yönelik şuan belirlediği bir üst limit bulunmuyor. Koronavirüsün ekonomide yaratacağı tahribatı gidermek için hükümet tarafından atılan adımların önemli bir bölümü İşsizlik Sigortası'ndan finanse edilecek. Bunların başında ise işsizlik maaşı ve kısa çalışma ödeneği yer alıyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak kısa çalışma ödeneğine bugüne kadar 200,000'den fazla şirketin 2 milyondan fazla çalışan için başvuruda bulunduğunu, 700,000'in onaylandığını sürecin devam ettiğini söyledi. Bankacılar nakit ihtiyacı koronavirüs uygulamalarıyla oldukça artan İşsizlik Fonu'nun tahvillerin TCMB tarafından alınmaması halinde ikinci piyasa getirilerinde çok sert yükselişler yaşanabileceğini ancak TCMB adımlarının bunu engellediğini belirtiyorlar.