Kovid-19 pandemisi dolayısıyla başta ABD ve Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere birçok yerde uygulanan sokağa çıkma yasakları, gelir kaybı nedeniyle tüketici talebindeki düşüş, üretimin sınırlanmasının tedarik zincirine yansımaları ve taşımacılıktaki virüs bulaşı riski sebebiyle küresel ticaret neredeyse durma noktasına geldi.
Küresel ticaretteki tüm aksaklıklara ve engellere rağmen Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'ın talimatları doğrultusunda Türkiye'nin uyguladığı "temassız ticaret" sayesinde ihracat ve ithalatına devam eden tacirler için büyük bir finansal destek de Eximbank'tan geldi.
Türk Eximbank Genel Müdürü Güney, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir yandan arz şokunun küresel tedarik zincirlerini kırdığını, diğer yandan da nihai tüketicinin hem gelir hem güven kaybının da talebin ani şekilde daralmasına neden olduğunu söyledi.
Dünya Ticaret Örgütünün (DTÖ), Kovid-19 salgınının ekonomik faaliyeti ve yaşamı olumsuz etkilemesi nedeniyle küresel ticaretin bu yıl yüzde 13-32 civarında düşeceği öngörüsünde bulunduğunu belirten Güney, şöyle konuştu:
"Özellikle, 2020-2021 dönemi için belirlenmiş 17 hedef ülkeden ABD, Çin ve İngiltere'nin Kovid-19'dan başlıca etkilenen ve tedarik zincirinin merkezindeki ülkeler olduğunu düşünüyorum. Ticaret Bakanlığının geliştirdiği temassız ticaret, virüsün yayılmasını engelleyerek ticaretin devamlılığını sağlasa da küresel ölçekte yaşanan üretim kaybı küresel ticareti de zorunlu olarak geriletmekte. DTÖ'ye göre en iyimser senaryoda küresel ticaret yüzde 13 daralırken, Avrupa'nın ithalatı yüzde 10, Kuzey Amerika'nın ithalatı yüzde 14,5 gerileyecektir. "
"900 MİLYON DOLARLIK KREDİNİN VADESİNİ ÖTELEDİK"
Güney, Türk Eximbank olarak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı "Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi" kapsamında, ihracatçılara TCMB kaynaklı kredilerde 3 aya kadar, Bankanın kaynaklarından kullandırılmış olan kredilerde 6 aya kadar uzatım imkanı sağlandığını hatırlatarak, 16 Nisan 2020 itibarıyla kurum tarafından 1098 kredi için vade uzatım talebi alındığını bildirdi.
Bu taleplerin tamamının karşılanarak yaklaşık olarak 900 milyon dolar tutarında kredinin vadesini ötelediklerini vurgulayan Güney, en çok vade uzatımı başvurusunda bulunan sektörlerin ise sırasıyla tekstil, turizm, hazır giyim, konfeksiyon, toptan ticaret, metal, inşaat ve hizmet sektörleri olduğuna dikkati çekti.
Güney, Bankaya yapılan yeni kredi başvurularının da aynı hızla artarak devam ettiğine işaret ederek "Türk Eximbank'ın kredilerinde 16 Nisan 2020 itibarıyla geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 artış gerçekleşmiştir. Bankamızın kendi kaynakları ve aracılık etiğimiz TCMB reeskont kaynakları ile 1 Mart tarihinden bu yana toplamda 4,3 milyar dolar kredi kullandırdık. Bunu Eximbank olarak kaynakların çeşitlendirilmesi, artırılması, özellikle döviz kredilerinde uyguladığımız faiz indirimleri ve orta-uzun vadeli kredi programlarımızın daha uzun vadeli ve ödemesiz dönemli seçeneklerle zenginleştirilmesi gibi aksiyonlar alarak sağladık." diye konuştu.
İHRACATÇILARA 50 MİLYON LİRAYA KADAR YENİ KREDİ PAKETİ
Ayrıca Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi kapsamında, TCMB tarafından Türk Eximbank'a Türk lirası cinsinden reeskont kredilerinde kullanılmak üzere 20 milyar lira ek kaynak ayrıldığını ifade eden Güney, bu kapsamda kredi kullandırımlarına da başladıklarını söyledi.
Güney, salgınının ihracatçılara ekonomik etkilerini azaltmaya yönelik yeni bir kredi desteğini hayata geçireceklerini belirterek, şunları kaydetti:
"Kovid-19 salgınının ihracatçılarımıza ekonomik etkilerini azaltmaya yönelik olarak ilgili taraflarla görüşerek, TCMB kaynaklı KGF teminatıyla 'Türk Lirası Reeskont Kredi Programı' hazırladık. Bu kapsamda, KOBİ'ler için 25 milyon liraya, KOBİ dışı firmalar için 50 milyon liraya kadar, yüzde 9,75 maliyetle, 1 yıl vadeli kredi kullandıracağız. Program kapsamında kredi talep edecek firmaların, 1 Mart 2020 tarihindeki istihdam ettikleri kişi sayısını muhafaza etmeleri veya artırmaları gerekiyor. Kullandırılacak kredi kapsamında, personel ücretleri, tedarikçilere ve ticari borçlara ilişkin ödemeler, kira, mal ve hizmet alımları için yapılacak ödemeler ile kamu kurum ve kuruluşlarına yapılacak ödemeler finanse edilecek."
Bundan sonraki süreçte de desteklerinin süreceğini vurgulayan Güney, "Yaşanan olağan dışı süreçte ihracatçılarımızı rahatlatmak için kendi kaynağımızdan kullandırdığımız kredilerde ihracat taahhüt kapatma oranlarında ve taahhüt kapatma cezalarında da indirim yaptık. İçinde bulunduğumuz bu zor süreçte ihracatı ve döviz kazandırıcı faaliyeti olan firmalarımıza desteğimizi artırarak devam ettireceğiz." dedi.