Ev işlerinde çalışanlar kısa çalışma alamaz
Soru: MS hastasıyım. Bağışıklık düşürücü ilaç kullanıyorum. O yüzden evde sigortalı çalıştırdığım elemana izin vermek zorunda kaldım. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanabiliyor muyum? Zeynep Şule Kağnıcı
Cevap: Kısa çalışma ödeneğinden 4/A'lı çalışanlar yararlanabiliyor. Çalışanlardan sigortalı oldukları dönem içinde işsizlik sigortası kesintisi yapılıyor ve bu kesinti yapılan çalışanlar işsizlik maaşından ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanabiliyor. Bu çerçevede evde çalıştırdığınız kişiler için kısa çalışma ödeneğine başvuramazsınız ve çalıştırdığınız kişi de bu haktan yararlanamaz.
Devletten destek alamazsınız
Soru: İşverenim benimle işe devam etmeyeceğini belirtti, işten ayrıldığımı söyledi. 11 Mart'ta bu olay yaşandı. İş çıkışımı tek taraflı ve 29 iş kodu üzerinden yapmışlar. Haklarımın talebinde bulunduk. Korona virüs dolayısı İle adli süreç uzadı. Mayıs ayına kadar bu süreçte hem işsiz hem de işsizlik maaşı yüzünden zor durumdayım. Devlet tarafından nasıl bir destek alabilirim? Halil Karadeniz
Cevap: İşvereniniz, ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile iş sözleşmesini tek taraflı fesh etmiş. Bu gerekçe ile iş sözleşmesi fesh edilenler işsizlik maaşından da yararlanamıyor. Yeni yasadaki ücretsiz izin verilenlere sağlanan devlet ödeneğinden de yararlanamıyorsunuz. Bu durumda size yönelik bir devlet yardımı bulunmuyor.
Yeni yasa sizi kapsamıyor
Soru: Kapıcı maliyetinin apartmana yüksek gelmesi nedeniyle 20.01.2020 tarihinde alınan genel kurul gereği; kapıcımızın sözleşmesini 31.03.2020 tarihinde 7 yıl, dokuz aylık kıdem tazminatı ve izin dahil tüm haklarını vererek feshettik. İşsizlik maaşı için de müracaatını yaptı. 31.01.2020 tarihinde imzalattığımız ihbarname ile de sözleşmesinin 31.03.2020 tarihinde feshedileceğini kendisine tebliğ ettik. O tarihte Türkiye'de korona ile ilgili bir sorun yoktu. Bu durumda çıkan yasa bizi ne kadar bağlar? Zeki Akın
Cevap: Çalışanları üç aylık süre boyunca işten çıkartılamayacağına yönelik yasa geçen hafta Meclis'ten geçti. Yasa yayımlandığı tarih itibariyle yürürlüğe giriyor. Yani geçen haftadan itibaren 3 ay boyunca işverenler, çalışanları işten çıkartamayacak. Ancak siz kararı ocak ayının sonunda almışsınız. Dolayısıyla yeni yasa sizi kapsamıyor.
30 gün için 1.103 lira ödeyeceksiniz
Soru: Ben mühendisim, özel sektörde çalışıyorum. Eşim doktor bir devlet hastanesinde çalışmakta. Eşimin annesi beyin kanaması geçirerek yürüyemez hale geldi. Evde annemize bakacak bir yabancı bayan çalıştırmak istiyoruz. Bununla ilgili olarak e-imza kullanılarak çalışma izni alınabildiğini okudum. Çalışma izninden sonra çalışan için SGK prim başvurusu yapmamız gerekiyormuş. Bu işlemlerin bize aylık toplam tutarı ne olacaktır? Birde bu ödenecek tutarı benim brüt maaşımdan bir kısmını mahsup edebiliyor muyum? Zeki Gökhan Arkın
Cevap: Ev hizmetlerinden 10 gün ve daha fazla çalıştırılacaklara ilişkin bildirge ile SGK'ya müracaat ediyorsunuz. Çalışan kişinin işe giriş tarihini, ödediğiniz ücreti, ay içinde kaç gün çalışacağını bildiriyorsunuz. Günlük asgari ücretin yüzde 37.5'i oranında prim ödeyeceksiniz. 15 gün çalıştırıyorsanız 551.7 lira, 20 gün çalıştırıyorsanız 735.6 lira, 30 gün çalıştırıyorsanız 1.103.4 lira prim ödeyeceksiniz. Çalıştıracağınız kişiye ödeyeceğiniz tutarı kendi brüt maaşınızdan mahsup ettiremezsiniz.
Ücretsiz izne ayrılabilirsiniz
Soru: Kronik MS hastasıyım. Yaklaşık bir aydır evdeyim, raporluyum. Korona süreci uzayacak gibi. İşyerim rapordan sonra ücretsiz izin verecek. Ama danıştığım doktorlar çalışmamda bir sakınca olmadığını, çalışabileceğimi söylüyor. Ben de çalışmak istiyorum. Bu konuda nasıl bir yol izlemeliyim? İlhan Kaya
Cevap: İki seçeneğiniz var. Birincisi, sağlığınızın tehlikede olduğunu düşünüp, işvereniniz tarafından ücretsiz izne çıkartılırsınız. Bu durumda devletin 1.170 lira desteğinden yararlanırsınız. İkincisi, doktorların söylediğine itibar edip, çalışmaya başlarsınız. Bu bir sağlık tercihi olduğu için kararı siz vereceksiniz.
