Kısa çalışma ödeneği corona virüs salgını sürecinde işçi ve işverenlerin iş ilişkisini sürdürebilmelerini sağlamak açısından çok önemli. Salgın nedeniyle işyeri kapatılan ya da çalışma süreleri önemli ölçüde azalan işverenler kısa çalışmaya başvurdular.
İŞKUR başvuruları internet üzerinden online olarak aldı. Bugünlerde işverenlere geri dönüşler yapılıyor, işverenleri bilgilendiriyorlar. Bu dönüşler çok önemli çünkü işverenler ödenek almaya hak kazanamayan çalışanları için nakdi ücret desteğinden yararlanmak için gerekli işlemleri yapmak ve işyerindeki işleyişi planlamak durumundalar.
İŞKUR bu salgın döneminde bugüne kadar karşılaşmadığı bir başvuru trafiğini yaşıyor. Son 15 günde İŞKUR'a yapılan başvurular son 15 yıl toplamından fazla. Bu nedenle İŞKUR yönetimi ve personeli 7/24 çalışıyorlar. İşlemleri hızlandırmak adına sürekli düzenlemeler yapılıyor. Nitekim Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da İŞKUR'un bu olağanüstü dönemdeki çalışmalarından övgüyle söz etti.
İŞÇİLERİN IBAN NUMARALARI İSTENİYOR
Prim günü şartı açısından kontrol yapıldıktan sonra işverenlerden işçilere ait IBAN'lar isteniyor ve IBAN'lara hesaplanan ödenekler yatırılıyor. Ancak işverenlere İŞKUR tarafından hangi işçilerin ödenek almaya hak kazandığı, hangilerinin hak kazanmadığı yönünde bir geri dönüş yapılması gerekiyor. İşverenler bu bilgiye göre hak kazanmayan işçileri için ücretsiz izin işlemlerini başlatmak durumundalar. İşte bugünlerde İŞKUR bu bildirimleri de yapmaya başladı, ayrıca ay sonuna kadar işverenlerin bilgi edinebileceği bir portal da devreye girebilir.
ÜCRETSİZ İZİN İŞLEMLERİ
Meclisten geçen düzenlemede kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçilerin işveren tarafından ücretsiz izne çıkartılabileceği ve ücretsiz izin süresi boyunca günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği sağlanacağı hüküm altına alınmıştı. Ödeneği hak etmeyen işçiler için ise 16 Nisan 2020 tarihinden sonra ücretsiz izin çerçevesinde nakdi ücret desteği başlayacak. Dolayısıyla işverenler hangi işçilerin kısa çalışma ödeneğine hak kazanmadığını İŞKUR'lardan öğrenirlerse bu durumdaki işçilerine bu yönde bilgi vererek nakdi ücret desteği için başvuru aşamasına geçebilirler.
İŞTEN ÇIKARMADA 15 MART MİLADI
Yürürlüğe giren torba kanunla 15 Mart 2020'den sonra iş sözleşmesi işsizlik ödeneğinden yararlanabilecek şekilde feshedilen fakat son 3 yıl içerisinde en az 600 gün primi bulunmadığı ya da son 120 gün içerisinde iş sözleşmesi olmadığı için işsizlik ödeneği alamayan işçiler için de üç aya kadar işsiz kaldıkları her gün için nakdi ücret desteği yasalaşmıştı. Bu kişilerin destek almak için ne yapmaları gerektiği henüz netleşmedi. İkincil mevzuatla bu kişilerin online başvuru yapması, yalnızca paralarını çekmek üzere dışarı çıkması sağlanabilir.
İŞYERİ KAPATILANLAR İÇİN DURUM NET
Kısa çalışmaya giden işverenler temelde ikiye ayrılıyorlar. Alınan tedbirler çerçevesinde işyeri kapatılan işverenler zaten kararın alındığı tarihten bu yana işyerlerini kapattılar ve bu işyerlerinde çalışma yok. Özel okul ve kreşler, spor merkezleri, hamam – sauna, kuaför ve berberler bu tip işyerlerinden. Bu işyerlerinde karar tarihinden itibaren faaliyet tamamen durmuş durumda. Bu işyerlerinde İŞKUR faaliyetin durduğu tarihten sonraki ilk haftaya ait ücretin yarısının işveren tarafından ödenmek zorunda olması nedeniyle bir hafta sonrasından başlamak üzere 83 gün süreyle prim şartını sağlamış işçilere kısa çalışma ödeneği ödeyecek.
Kısa çalışma ödenekleri, değiştirilen şartlar çerçevesinde, son 3 yıl içerisinde en az 450 gün primi olan ve son 60 gündür iş sözleşmesi bulunan kişilere yapılıyor. İŞKUR bugünlerde yapılan başvurulardaki işçi listesini bu koşulların varlığı açısından kontrol ediyor ve işverenlerden işçilere ait IBAN bilgilerini istiyor. Kısa çalışma başvurularında uygunluk tespiti beklenmeden ödemelerin yapılması yönünde düzenleme yasalaştığı için İŞKUR uygunluk tespiti beklediği başvurularda artık tespiti beklemeden işlemlere devam ediyor. Bu uygulama işyerlerini önemli ölçüde rahatlatmış oldu.