Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi) üyelerinin ekonomi ve ticaretten sorumlu bakanları ile gümrük idareleri başkanları, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) ekonomiler üzerindeki olumsuz etkilerini hafifletmeye yönelik kararlar aldı.
Türk Konseyinden yapılan açıklamaya göre, Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayil Cabbarov'un moderatörlüğünde gerçekleştirilen toplantıya Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Özbekistan Başbakan Yardımcısı, Yatırımlar ve Dış Ticaret Bakanı Sardor Umurzakov, Kazakistan Ekonomi Bakanı Ruslan Dalenov ile Ticaret Bakanı Yardımcısı Kayrat Torebayev, Kırgızistan Ekonomi Bakanı Sancar Mukanbetov, gözlemci ülke Macaristan'ın Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijarto ile üye ülkelerin gümrük idareleri başkanları katıldı.
Bakanların Kovid-19'un neden olduğu ekonomik sıkıntılar ile iç ve dış ticarette yaşanan zorlukların giderilmesi için ülkelerinde atılan adımlar ve alınan tedbirler konusunda bilgi verdiği toplantıda, üye ve gözlemci ülkelerin ekonomi, ticaret ve gümrükten sorumlu bakanlıkları ve kurumlarının katılımıyla, Genel Sekreterlik koordinasyonunda ortak bir Eylem Planı oluşturulması hususunda mutabakat sağlandı.
Gıda güvenliğini sağlayacak önlemlerin geliştirilmesi, üye ve gözlemci devletler arasında zaruri ürünlere ilişkin ortak bir listesinin oluşturulması, ilaç ve tıbbi malzeme, insani yardım da dahil olmak üzere temel tüketim mallarının gümrükten geçiş prosedürlerinin elektronik ön bildirim sistemin kurulması marifetiyle hızlandırılması ve ithal vergilerini düşürme mekanizmalarının geliştirilmesi gibi konuların da konuşulduğu toplantıda, bahsi geçen ürünlerin üye ülkeler arasında teslimatını kolaylaştırmak için sınır geçiş noktalarında "yeşil koridor" uygulaması başlatılması da gündeme geldi.
Taraflar ayrıca Türk Konseyi çatısı altında gıda güvenliğine katkıda bulunacak çok taraflı iş birliği mekanizmaları kurulmasına karar verdi.
28 Nisan'da toplanan Türk Konseyi Sağlık Bakanları toplantısında Tedarik Zinciri Grubu'nun kurulması ve sağlık alanında iş forumlarının düzenlenmesine ilişkin alınan kararlara destek veren bakanlar, söz konusu inisiyatiflerin üye ülkelerin ihtiyaç duyacağı ilaç ve tıbbi malzemelerin ortak üretilmesine destek sağlayacağını vurguladı.
30 Nisan'da düzenlenen Türk Konseyi Ulaştırma Bakanları toplantısında faal hale getirilmesi kararlaştırılan Ulaştırma Koordinasyon Komitesine gümrük ve ticaretten sorumlu bakan yardımcılarının da dahil edilmesi hususunda mutabakata varan bakanlar, söz konusu yapının üye ülkeler arasındaki mal ve hizmet dolaşımının sürdürülebilirliğine katkı sağlayacağının altını çizdi.
Türk Konseyi sekretaryası tarafından önerilen sanayi bölgeleri, teknoparklar ve ticaret evlerinin kurulması gibi yeni iş birliği projelerine tam destek veren bakanlar, kuruluş süreci devam eden Türk Yatırım Fonu'nun hızlandırılmasına yönelik çalışmalara başlanması, bu amaçla bakan yardımcıları seviyesinde bir koordinasyon komitesi kurulması kararı aldı.
Toplantıda, üye ülkeler arasındaki ticarette ulusal paraların kullanımının teşvik edilmesinin yanı sıra ticaretin kolaylaştırılmasına yönelik ortak strateji belirlenmesi, bu çerçevede gümrük prosedürlerinin basitleştirilmesi, özellikle Orta Koridor'da taşıma modlarının çeşitlendirilmesi ve Bakü-Tiflis-Kars demir yolunun etkin kullanılması gibi unsurları içeren bir strateji belgesinin benimsenmesi konuları da ele alındı.
Türk Konseyi üyesi devletler ve gözlemci üyeler, yeni dönemde dijital ekonomi ve e-ticaret konusunda işbirliklerini hızlandıracak ve bu konuda ortak bir sistem geliştirecek.
Macaristan tarafından teklif edilen Türk Konseyi üye ülkeleri şirketleriyle kurulacak ortaklıklar marifetiyle Avrupa'da yatırım fırsatlarını değerlendirmeye yönelik ortak bir eylem planı oluşturulması hususunda mutabakata varan taraflar, alınan kararlar doğrultusunda hayata geçirilecek program ve projelerde Türk Odalar ve Borsalar Birliğinin donanım ve tecrübesinden de azami şekilde faydalanılması gerektiği konusunda hemfikir oldu.
Salgın koşullarında ticaretin artırılması ve salgının olumsuz sosyoekonomik etkilerinin azaltılmasına yönelik toplantıda dile getirilen hususların, çalışmaları sekreterya tarafından sürdürülen 2025 vizyon belgesinde de yer verilmesi kararlaştırıldı.
