Londra'lı bankalar Türk bankalarından TL kredi kullanıp, sonra bu TL'yi muhabir bankalar kanalıyla Londra'ya taşıyıp orada dövize dönüyor, böylece Türk Lirası'nın değer kaybetmesine neden oluyor.
ŞİRKETLERİ PARAVAN OLARAK KULLANIYORLAR
TL'ye erişmekte zorlandıklarında, Türkiye'de iş yapan bazı uluslararası gıda, tütün ve ilaç şirketlerini paravan olarak kullanıp, onların Türk bankalarından aldıkları kredileri veya türev ürünler ile elde ettikleri TL' yi Londra'ya taşıyorlar. Hatta Türkiye'de yerleşik bazı yabancı şirketlerin de bu oyunun parçası olduğu değerlendiriliyor. Örnek verecek olursak, bir gıda şirketi Türk bankasından yüklü miktarda TL krediyi çekiyor. Sonra onu Londra'daki bankaya taşıyor. Ya da buradaki dolar hesabı TL'ye çevriliyor. Londra'da mevduat hesabı açılıyor. Para, Türk bankasının Londra'daki şubesine aktarılıyor. Müşteriye Londra'da yüksek miktarda faiz sunulduğu için alan memnun satan memnun… Londra'ya ulaşan TL, spekülatif işlem için sırada bekleyen finans çetesine satılıyor.
SWAP KURUTULDU BAŞKA YÖNTEM BULDULAR
Ağustos 2018'den sonra Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın koordinasyonundaki ekonomi yönetiminin aldığı tedbirlerle TL'ye operasyon kalkmaya kalkanların swap silahı ellerinden alınmıştı. Londra'da tezgahüstü piyasada bu işlemi yapacaklara ciddi sınırlamalar getirilmişti. BDDK ve Merkez Bankası'nın swap adımlarıyla köşeye sıkışan Londralı bankalar, TL'ye erişmek için bu kez alternatif yollar buldu. Ancak BDDK yeni yöntemle spekülasyon yapmalarına da izin vermemekte kararlı…
ÜÇ BANKAYA YASAK GELDİ
Daha önce swap'la spekülatif atakların önünü kesen BDDK, bu kez Londra merkezli kur manipülasyonu yapan bankalarla ilgili ciddi önlemler aldı. Londra kaynaklı bu bankalara, Türk bankalarla döviz işlemi yapma yasağı getirildi. Kurum, BNP Paribas SA, Citibank NA, UBS AG'e yasak getirdi. Alınan kararda, "Bu üç banka Türkiye'deki bankalara karşı olan Türk Lirası yükümlülüklerini vadesinde yerine getirmediği tespit edildiğinden, yurt dışında kurulu söz konusu bankalar dahil ülke bankalarımıza Türk Lirası yükümlülüğünü yerine getirme konusunda gecikmeye düşen tüm yabancı bankalar ve söz konusu bankaların yurt dışında kurulu grup bankaları ile bir bacağı Türk Lirası olan yeni bir döviz işleminin yapılmamasına ve bu mahiyetteki vadesi gelen işlemlerin yenilenmemesine Kurul tarafından karar verilmiştir" denildi.
TÜRKİYE'DEKİ BANKALAR DA UYARILDI
BDDK Türk bankalarına da yazı gönderdi. Sözü edilen yurt dışı finansal kuruluşların yaptığı işlemlere ya da benzeri manipülatif faaliyetlere aracılık eden yurt için bankalar hakkında da gerekli idari işlemlerin tesis edileceği vurgulandı. Ayrıca, döviz kuru ve faiz dahil, finansal piyasalarda yapay fiyat oluşumuna neden olacak bütün işlemlerin Bankacılık Kanunu'nun 76. Maddesi ve ilgili yönetmelikler çerçevesinde suç sayıldığı bankalara hatırlatıldı. Aldatıcı bir mekanizma veya kurgu yoluyla döviz kuru ve faiz dahil bir finansal aracın fiyatını suni olarak etkileyen veya etkileyebilecek eylemlere dahil olmak veya aracılık etmenin de aynı kapsamda olduğu hatırlatıldı.
DİLEK GÜNGÖR/SABAH