Türk Lirası'na yönelik spekülatif saldırılara karşı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) harekete geçti. Londra merkezli finansal kuruluşların TL'ye değer kaybettirmeye yönelik atakları sürerken; dünden itibaren finansal piyasalarda 'manipülatif ve yanıltıcı işlem yapan' bankalara yönelik yönetmelik uygulamaya girdi. 3 bölüm ve 11 bentten oluşan yönetmelikle, manipülasyon, yanıltıcı işlem ve uygulama sayılacak fiiller belirlendi. Bir finansal aracın arzına, talebine, fiyatına ilişkin yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandırabilecek işlemlere dahil olmak, aracılık etmek 'manipülasyon ve yanıltıcı' sayılacak. Döviz kuru, faiz dahil bir finansal aracın fiyatının anormal veya yapay düzeyde tutulmasını sağlayabilecek işlemlere dahil olmak da bu kapsamda olacak. Yanıltıcı işlem ve açıklamalarda bulunan bankalar hem para cezası hem de işlem yasağı ile karşı karşıya kalacak. Yönetmeliğe aykırı davrananlara bir önceki yıl sonu finansal tablolarında yer alan faiz, kâr payı gelirleri, alınan ücret ve komisyonlar ile bankacılık hizmet gelirleri toplamının yüzde 5'ine kadar idari para cezası uygulanacak.
TOPLANTI SIRASINDA SALDIRDILAR
TL'nin değerini korumak için bir dizi tedbiri devreye alan Merkez Bankası ve BDKK yurt dışı swap olanaklarını kısarak TL'de spekülatif alım yapmak isteyen yatırımcıların önünü kesti. Merkez Bankası, bankaların döviz karşılığı TL swap limitlerini yüzde 40'a çıkardı. BDDK da bankaların TL yatırımlarını öz sermayelerinin binde 5'i ile sınırlandırdı. Arka arkaya gelen bu önlemleri sindiremeyen yabancı finans kuruluşları önceki gün atağa geçti. Dolar kuru 7.24 lirayı aşarken, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın yatırımcılarla toplantısı sırasında TL'ye yönelik atak geldi. Londra merkezli bazı finansal kuruluşların ellerinde olmayan TL ile hızlı şekilde ve yüksek miktarda döviz almaya kalkarak TL'ye değer kaybettirme oyununa karşı Merkez Bankası ve BDDK teyakkuza geçti. Türk bankalarına olan TL yükümlülüklerini yerine getiremeyen bu kuruluşlar Merkez Bankası'nın EFT sisteminin kapanış saatini uzatmasına rağmen temerrüde düştü. İşlemleri yapan yurt dışındaki bankalar cezalar ile karşılaşacak.
İŞLEM YASAĞI GELDİ
BDDK, Türk bankalarına döviz işlemleri kaynaklı TL yükümlülüklerini vadesinde yerine getirmeyen BNP Paribas SA, Citibank NA, UBS AG'ye işlem yasağı getirildiğini bildirdi.
BUNLARI YAPMAK SUÇ SAYILACAK
Yönetmeliğe göre; manipülasyon, yanıltıcı işlem ve uygulama sayılacak fiiller şöyle;
✖ Bir finansal aracın arzı, talebi, fiyatına ilişkin yanlış-yanıltıcı izlenim uyandıran veya uyandırabilecek, döviz kuru ve faiz dahil bir finansal aracın fiyatının anormal, yapay düzeyde tutulmasını sağlayan-sağlayabilecek işlemlerde bulunmak için aracılık etmek, bu tür işlemler için emir vermek veya benzeri faaliyetlerde bulunmak.
✖ Arz talep dengesinin normal gerçekleşmediği dönemlerde, piyasalardaki dalgalanmalardan yararlanarak istikrarı olumsuz etkileyecek, bir finansal aracın fiyatına, faiz, döviz kuru, CDS gibi referans değerlere etkide bulunacak işlemlere dahil olmak, aracılık etmek, emir vermek veya benzeri faaliyetlerde bulunmak.
SÖYLENTİ YAYMAK DA KAPSAMDA
✖ BANKALARIN yurt dışı yerleşiklerle bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlemleri veya yurt dışına TL likidite sağlanmasına ilişkin Kurulca alınan karar ve sınırlamaların, işlemlerin erken itfası, dolaylı yöntemler kullanılarak aşılmasına yönelik işlem ve uygulamalar gerçekleştirmek veya bu tür işlem ve uygulamalara aracılık etmek. Vadesi gelen işlemlerin ötelenmesi, yükümlülüklerin yerine getirilmemesi de dahil olacak.
✖ ALDATICI bir mekanizma veya kurgu yoluyla döviz kuru ve faiz dahil bir finansal aracın fiyatını etkileyen veya etkileyebilecek işlemlere dahil olmak, aracılık etmek, bu tür işlemler için emir vermek veya benzeri faaliyetlerde bulunmak.
✖ BİR finansal aracın arzına, talebine, döviz kuru ve faiz dahil fiyatına ilişkin yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandıran ya da uyandırabilecek olan ya da bu fiyatın anormal veya yapay düzeyde tutulmasını sağlayan ya da sağlayabilecek olan yanlış veya yanıltıcı bilgi veya söylentileri, internet dahil herhangi bir kitle iletişim aracı yoluyla ya da başka bir yolla yaymak.
YANLIŞ YÖNLENDİRME YASAK
✖ Öncesinde pozisyon alınmış bir finansal araç hakkında, alınan pozisyonla ilgili çıkar çatışmasının kamuoyundan gizlenmesi suretiyle, internet veya diğer kitle iletişim araçları yoluyla görüş bildirerek söz konusu finansal aracın, faiz oranı ve döviz kuru dahil, fiyatı üzerinde etkide bulunmak veya bulunmaya çalışmak.
✖ Finansal sisteme güveni zedeleyerek sistemik riske neden olabilecek şekilde bilgi ve söylentiler yaymak.
✖ Yanlış veya yanıltıcı olduğunu bildiği ya da bilmesi gerektiği halde, bir referans değer hakkında yanlış veya yanıltıcı bilgiler iletmek, yanlış veya yanıltıcı girdiler sağlamak ya da bir referans değerin hesaplanmasını manipüle edici herhangi bir davranışta bulunmak.
TASARRUF SAHİBİ YANILTILAMAYACAK
✖ Bir finansal aracın arz veya talebi üzerindeki hakim rolün kullanılması suretiyle finansal aracın alım satım fiyatlarını sabitlemeye veya başka bir haksız kazanç sağlamaya yönelik eylemlerde bulunmak.
✖ Tasarruf sahiplerini gerçeğe aykırı veya yanıltıcı şekilde yönlendirmek.
✖ Finansal piyasaların açılış ve kapanışlarında, faiz ve döviz kuru dahil bir finansal aracın açılış veya kapanış fiyatlarını etkileyen veya etkileyebilecek alım veya satım işlemleri gerçekleştirerek bu açılış ya da kapanış fiyatlarına göre pozisyon alan yatırımcıların yanlış yönlendirilmesini sağlamak.
HAZAL ATEŞ
DİĞER