Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından verilen bez ve mama yardımı genellikle doğum yardımı desteğiyle karıştırılır. İki yardımda temelde annelerin ihtiyaç sahibi olma durumuna göre farklılık gösterir. Doğum yardımı her anneye verilirken; bez ve mama yardımı, yeni doğan çocuklara asgari şartlar altında yaşama hakkı sunulması amacıyla ihtiyaç sahiplerine verilir. Doğum yardımı bir kez ödenirken; bez ve mama yardımı parası 24 ay boyunca ödenir. Bez yardımı, ihtiyaç sahibi ve yeni bebekleri olmuş ailelere yapıldığı gibi, yine ihtiyaç sahibi hastalar için de yapılabilir.
ANNELERE VERİLECEK MALİ DESTEK MİKTARI NE KADARDIR?
Annelere verilecek mali destek miktarı aylık 100 Avro'dur. Bu mali destek, çocuğunuzu okul öncesi eğitim ve/veya bakım kurumuna (kreş, anaokulu veya gündüz bakımevi) gönderdiğinizde ortaya çıkacak olan masraflarınızın bir kısmını karşılamaya yönelik olacaktır. Ayrıca projeye kayıt olduğunuz ilk ay bir defaya mahsus kırtasiye giderleri için 100 Avro ödenecektir. Proje kapsamında en fazla 24 aya kadar mali destek ödemesi alınabilecektir. Çocuğunuz 72 aylık olunca veya ilkokula başladığında mali destek ödemesi kesilecektir.
FAYDALANICI ANNELERİN AYLIK YÜKÜMLÜLÜKLERİ NELERDİR?
Kesin kaydınızı yaptırdıktan sonra aylık olarak mali destekten yararlanabilmeniz için;
• Çocuğunuz kreş, anaokulu veya gündüz bakımevine sizin çalıştığınız süreye paralel ve düzenli olarak devam etmelidir. Denetim amacıyla, önceden haber vermeksizin çocuğunuzun devam ettiği ve sistemde kayıtlı olduğu kreş, anaokulu veya gündüz bakımevine ziyaretler gerçekleştirilecektir. Çocuğunuzun hasta olması veya başka nedenlerle devam edememesi durumunda lütfen Proje Ofisleri ile hemen irtibata geçiniz.
• Takvim ayları itibarıyla; bir işverenin yanında aylık 30 gün çalışmanız bulunmalıdır (Rapor durumları hariç, işvereniniz sizin adınıza SGK'ya 30 gün çalıştığınızı bildirmelidir.).
• 30 gün ve üzeri raporlu olmanız durumunda lütfen durumu hemen yerel ofise bildiriniz. Bildirim süresi, rapor tarihinden itibaren en geç 7 gündür.
• Çocuğunuzu gönderdiğiniz kreş, anaokulu veya gündüz bakımevinin ücretini Proje için Halk Bankasında açtırdığınız TL hesabından düzenli olarak ödemelisiniz. Ödemeniz kreş, anaokulu veya gündüz bakımevinin hesabına, çocuğunuzu gönderdiğiniz ayı takip eden ayda, banka havalesi/EFT yoluyla yapılmalıdır. Proje ofisine bildirdiğiniz hesaplar dışındaki diğer banka hesaplarınızdan veya bankamatik aracılığıyla yapılan ödemeler kabul edilmemektedir.
MALİ DESTEKTEN KİMLER VE KAÇ ANNE FAYDALANABİLECEKTİR?
• Başvuru tarihi itibarıyla (ön kayıt anında) 0-60 ay aralığında (60'ıncı ay dahil) çocuk sahibi olmanız,
• Ankara, Antalya, Bursa, Elazığ, İstanbul, İzmir ve Malatya illerinden birinde ikamet etmeniz,
• Projeden mali destek ödemesi almak istediğiniz çocuğunuzla birlikte aynı evde ikamet etmeniz (Çocukla annenin ikametgâhı aynı olmalıdır.),
• En geç kesin kayıt tarihi itibarıyla bir işverenin yanında 4/a sigortalısı olarak tam zamanlı çalışıyor olmanız (SGK'ya devri yapılmayan banka sandıklarına tabi olanlar hariç),
• Kesin kayıt tarihi itibarıyla son bir yılda SGK'ya bildirilen kazancınızın aylık ortalamasının, brüt asgari ücretin iki katını aşmıyor olması, (2019 yılı için 5.116,80 TL)
• 0-60 ay aralığındaki çocuğunuzu Proje uygulama illerindeki Milli Eğitim Bakanlığı ya da Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı kreş, anaokulu veya gündüz bakımevine çalışma saatlerinize uygun olarak düzenli göndermeniz gerekmektedir.
• Projenin uygulanacağı illerde, ilk ön kayıt yapan ve şartları sağlayan aylık ortalama 10.250 anneye mali destek sağlanacaktır. İllere göre mali destekten faydalanacak kişi sayısı: İstanbul 3250, Ankara 1500, İzmir 1500, Antalya 1500, Bursa 1250, Malatya 750, Elazığ 500'dür.
ÖN KAYIT E-DEVLET ÜZERİNDEN
İlgili proje kapsamında şimdilik sadece 7 ilde başlamış olan destek ödemelerine ilişkin ön kayıt e-devlet üzerinden açıldı. Buna göre başvuru şartlarını taşıyan ve bu 7 ilde ikamet eden enlere e-devlet üzerinden Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı hizmetleri içerisinde yer alan Kurumsal Çocuk Bakım Hizmetleri Yoluyla Kayıtlı Kadın İstihdamının Desteklenmesi Projesi ile bu destek uygulamasına ön kayıt yaptırabilecek.
Bez ve Mama Yardımı Almak İçin Gerekli Olan Şartlar Nelerdir?
• Bebek bez ve mama parası yardımı, doğum canlı olarak gerçekleştiğinde ve tamamlandığında verilir.
• Yardım için annenin, babanın ya da her ikisinin de Türk vatandaşı veya mavi kart sahibi olması gereklidir.
• Anne ve babanın her ikisi de sağ ve Türk vatandaşı ise yardım anneye verilir.
• Anne Türk vatandaşı değil ya da vefat etmiş ise bakanlık tarafından belirlenen zorunlu haller dahilinde Türk vatandaşı babanın nüfus kayıt örneği esas alınır ve yardım babaya yapılır.
• Bez ve mama yardım başvuru için haneye giren miktarın kişi başı asgari ücretin üçte birinden (701.32TL) az olması gerekir.
• Anne ya da babanın üzerine herhangi bir malın, gayrimenkulün veya taşınmazın olmaması şarttır.
Bez ve Mama Yardımı İçin Nereye Başvurulur?
Bez ve mama yardımı desteğinden yararlanmak isteyenlerin belirlenen şartları taşıması halinde başvuru yapmasına imkan tanınır. Bez ve mama yardımı için başvurulması gereken kurumlar:
• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve bakanlığa bağlı vakıflar
• Sosyal Güvenlik Kurumu
• Kaymakamlıklardaki Sosyal Hizmet Müdürlükleri
• Muhtarlıklar
Başvurular nereden yapılacak?
Başvurular E-Devlet üzerinden yapılacak. Bugün itibariyle E-Devlet üzerinden başvurular 2020 yılı için yeniden başladı.Destekten yararlanacak anneler 0-60 ay aralığında çocuğunu proje uygulama illerindeki Milli Eğitim Bakanlığı ya da Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı anadokulu, kreş ve gündüz bakımevine düzenli olarak göndermeniz gerekmektedir.
Hangi Kalemlerde Ne Kadar Ödeme?
Bu yıl da devam edecek olan ilgili doğum desteğinin yanı sıra süt ve emzirme parası, doğum ve kreş yardımı, yarım gün çalışma desteği de verilmekte olup asgari ücret düzeyinde çalışan bir anneye ödenecek olan tutarın değeri toplamda 7 bin 500 TL olarak belirlendi. Bu tutar çocuk sayısı ve brüt maaşa göre değişirken 4 bin lira brüt ücreti olan bir anne için ödenen toplam miktar ise 9 bin TL'ye kadar çıkabilecek olup çalışan anne için bu deste tutarı 7 bin 500 TL'nin de üzerine çıkabiliyor. Ayrıca anneler çocuk okula başlayıncaya kadar yarım gün çalışma hakkından da yararlanabiliyor. İlk çocuk için annelere 60 gün, ikinci çocuk için 120 gün, üç ve daha fazla çocuk için 180 gün yarım gün çalışılıyor ve tam maaş alabilmektedir.
Her doğumda 7.325 TL
Doğum (rapor) parası, maaşa göre değişiyor ve 112 gün üzerinden hesaplanıyor. En düşük tutar 1 Ocak itibarıyla 7 bin 325 liraya yükseldi. Brüt maaşı 7 bin lira olan bir anne ise 17 bin 422 lira alacak. Para, annenin adına açılan Ziraat Bankası hesabına yatıyor. Paranın yatıp yatmadığını, doğum izniniz biter bitmez 'turkiye.gov.tr'den kontrol edin.
Süt parası için 5 yıl
SGK, halk arasında süt parası olarak bilinen emzirme ödeneği de veriyor. Bu para için anne veya eşinin SSK veya Bağkurlu olması ve en az 120 gün prim ödemesinin olması yeterli. SGK il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine 5 yıl içinde başvuru yapılabilir. 1 Ocak itibarıyla 202 liraya çıktı. Bağkur'lu anneler de süt parası alabiliyor. Emzirme ödeneği her doğumda bir kere veriliyor.
İsteyene yarım gün çalışma hakkı
SSK'lı çalışırken doğum yapan kadınlar, analık izni sonrasında birinci doğumda 2 ay (15+15 gün), ikinci doğumda 4 ay, sonraki doğumlarda ise 6 ay süreyle yarım gün (part-time) çalışıp tam maaş alabiliyor. Engelli çocuğu olanlarda ise bu süre 12 ay olarak uygulanıyor. Çoğul gebelikte 30'ar gün ekleniyor. Kadın isterse haftalık çalışma süresi olan 45 saati ikiye bölebiliyor. Yarım gün çalışan annenin maaşının yarısını patron, 1.472 lirasını da devlet, İşkur aracılığıyla ödüyor. Annenin asgari ücretle çalıştığını varsayarak, işveren 1.162 lira, devlet 1.472 lira ödüyor. Yarım çalışma ödeneği, Damga Vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi değil.