Emeklilere 382 TL ek ödeme formülü devrede. Yılda 2 kez ikramiye ve 2 kez zam alan emekliler için ek ödeme talepleri devrede. Maaşın yüzde 4'ü oranında ek ödeme alan emekli vatandaşlar için ek ödemenin artırılması talep ediliyor. Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) yüzde 4 ek ödeme oranının yüzde 8-10 olmasını istiyor. Peki, talepler hayata geçerse kim ne kadar alacak? İşte emekli ek ödeme zam tablosu!
YÜZDE 8-10 OLSUN TALEBİ
Emeklilerin; yılda 2 kez ikramiye, 3 yılda bir banka promosyonu ve her ay ek ödemeyle kazancı artıyor. Vergi iadesinin yerine gelen ek ödeme, maaşın yüzde 4'ü-5'i oranında olurken; emekliler, bu oranın günümüzde düşük kaldığını belirtiyor, yükseltilmesini istiyor.
Türkiye Emekliler Derneği (TÜED), "Yeni oran yüzde 8-10 olarak belirlensin" çağrısını yapıyor.
Bu talep hayata geçerse, emeklilerin aylık kazancı artacak. Emekliler, maaşlarının yüzde 10'u oranında ek ödeme almaya başlayacak. SSK ve Bağ-Kur'luların gelirinde 382 liraya varan artış olacak.
6 bin 375 lira olan en yüksek maaşı alan emekliye 255 lira yerine 637 lira ek ödeme verilecek.
EMEKLİ EK ÖDEME NEDİR?
5454 sayılı Kanunla emekli ve hak sahiplerinin gelir ve aylık miktarlarına göre her ay belli bir oranda aldıkları ödemeye, ek ödeme denmektedir. 2006 yılına kadar vergi iadesi olarak yapılan ödeme şimdi ek ödeme olarak ödeniyor. Ek ödeme miktarları da her yıl devlet memuru aylık katsayısında meydana gelen artış oranlarında artırılıyor.
EK ÖDEME ALAN EMEKLİ GRUPLARI
5454 sayılı Kanunla ek ödeme kapsamına alınanlar açıklanmıştır. Bu kanun kapsamından primli, primsiz ödemeler statüsünden aylık, gelir alanlar da yararlanmaktadır.
5510 sayılı Kanun statüsünden olanlar;
– Emekli Sandığı(4/c),
– Sosyal Sigortalar Kurumu(4/a),
– Bağ-Kur (4/b) aylık ya da gelir alanlar yararlanmaktadır.
Kanun numarasına göre aylık ve gelir bağlananlar da aşağıda belirtilmiştir;
– 08.06.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu,
– 17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 17.10.1983 tarihli ve 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu,
– 24.02.1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun,
– 02.09.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu,
– 01.07.1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 03.11.1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 23.04.1981 tarihli ve 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 18.12.1981 tarihli ve 2566 sayılı Bazı Kamu Görevlilerine Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 11.10.1983 tarihli ve 2913 sayılı Dünya, Olimpiyat ve Avrupa Şampiyonluğu Kazanmış Sporculara ve Bunların Ailelerine Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 28.05.1986 tarihli ve 3292 sayılı Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması Hakkında Kanun,
– 12.04.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu hükümlerine göre aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile özel kanunları uyarınca vatani hizmet tertibinden aylık bağlanmış bulunanlara, harp malûllüğü zammı ve tazminatlar dahil aylık veya gelir olarak her ay ödenecek tutarlara göre ayrıca ek ödeme yapılır.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından yapılmakta olan;
a) Muhtaç asker ailelerine yönelik düzenli nakit yardım,
b) Eşi vefat etmiş kadınlara yönelik düzenli nakit yardım,
c) Şartlı eğitim ve sağlık yardımı,
d) Okul öncesi eğitime katılan öğrencilere sağlanan yardımlar,
e) Şartlı çocuk sağlık yardımı,
f) Şartlı gebelik yardımı,
g) Şartlı doğum takip ödemesi,
h) Şartlı lohusalık takip ödemesi gibi Hazine tarafından destekli sosyal yardım ödemeleri ek ödeme kapsamına alınmamıştır.
EMEKLİ EK ÖDEME NASIL HESAPLANIR?
2006 yılında vergi iadesi kaldırılarak, yerine ek ödeme uygulamasına geçildi. Emekli maaşının yüzde 4'ü, ek ödeme olarak tüm emeklilerin her ay hesabına yatırılıyor. Yüzde 4'lük ek ödeme emekliden emekliye değişmiyor. Ocak ve temmuz olmak üzere senede iki kere maaşlara zam gelmekte, zamlarla birlikte alınacak ek ödeme tutarı da artıyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
■ 05.10.1959 doğumluyum. 31.03.1976 tarihinde sigortalı oldum. 21.03.1979 yılında askerlik yaptım. Toplam ödenmiş 1920 günüm var. Askerlik günlerim 610 gün nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? Ali KAYA
Sayın Okurum, işe girişi 08.09.1976 tarihinden önce olanlarda kademeli olarak artan yaş şartı aranmaz.
Erkeklerde tam emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün, kısmi emeklilik için 55 yaş ve 3600 prim gün aranmaktadır. Siz de işe girişinize göre 3600 günü tamamlar tamamlamaz kısmi emekli olabilirsiniz. Bunun için 1920 günün üzerine askerliği borçlanıp toplamda 2520 güne ulaşırsınız.
Eksik kalan 1080 günü (3 yıl eder) prim ödeyip tamamlayarak tamamladığınız tarihte emekli olursunuz. 55 yaş şartınız 2014 yılında tamamlanmış. Bu nedenle yaş sıkıntınız yok. Askerliği ödeyip 3 yıl daha prim ödeyin.
■ Eşim 1961 doğumlu, nisan 2001 sigorta başlangıçlı, 4500 primi var, yüzde 45 engelli raporu var. Ne zaman emekli olur? Havanur TOPAL
Eşiniz, işe girişi ve vergi indirimine göre 19 yıl ve 4240 prim gün şartlarına tabidir. Tüm şartları oluşmuş.
Hemen emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.
■ 20.12.1969 doğum tarihi, SGK giriş 3.6.1997, ne zaman emekli olurum? Ali ÇEBİ
İşe başlangıcınıza göre 25 yıl, 57 yaş ve 5900 prim gün şartlarına tabisiniz. Emekli olabilmeniz için 5900 prim günü tamamlayıp 57 yaşınızın dolacağı 20.12.2026 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ancak askerlik yaptıysanız ve işe başlangıçtan önce ise sadece 15 gün askerlik borçlanıp 56 yaşa tabi olabilir ve 20.12.2025 tarihinde emekli olabilirsiniz.
■ 1979 doğumluyum. 07.07.1995 girişliyim. 2500 günüm var. Ne zaman emekli olurum? Nurullah G.
İşe başlangıcınıza göre 25 yıl, 55 yaş ve 5750 prim gün şartlarına tabisiniz. 55 yaşınızın dolacağı 07.07.2034 tarihine kadar 5750 günü tamamlayıp emekli olursunuz.
■ Genel Sağlık Sigortası ödüyorum, emeklilik hakkım var mı? N. FENA
Sayın Okurum, sadece sağlık primi ödüyorsanız yani emekli değilseniz, herhangi bir işte çalışmıyor, ticari veya tarımsal faaliyette bulunmuyor, isteğe bağlı sigorta ödemiyor ve işsizlik sigortası parası almıyorsanız zorunlu Genel Sağlık Sigortası Primi ödüyorsunuz demektir. Zorunlu GSS primi ödeyenler sağlık yardımı alabilirler ancak ödenen bu primlerle emekli olamazlar. Yani zorunlu olarak GSS ödeyenler ödedikleri sağlık primleri emeklilikte geçerli değildir.
Emekli olabilmek için yukarıda saydığım faaliyetlerden birisi ile ilgili prim ödenmesi gerekmektedir.