Milyonlarca çalışan en fazla ne zaman emekli olacağını ve emekli olduktan sonra ne kadar maaş alacağını merak ediyor. Bu bağlamda
Birincisini sizin işe giriş tarihiniz ve yaşınız belirliyor. İkincisini ise belirlemek sizin elinizde. İşte emekli maaşını artırmanın püf noktaları.
Doğum yapan kadın, askerlik yapan erkek ve yurtdışında bulunanlar için borçlanma hakkı var. Borçlanma yaparken dikkatli olunmalı. Eğer 2000 yılından önceki bir süreyi borçlanma imkanınız varsa mutlaka bunu değerlendirin.
Yaş kriterlerine dikkat!
Aylık hesaplanırken önce 2000 öncesi çalışmalara bakılıyor. Bu döneme ait çalışmalar değerlendirilirken sadece prim ve kazanç değil, yaş da aylığı etkiliyor. Kadınlar için 50, erkekler için 55 yaştan sonra çalışmaya devam edilen 'her bir yıl', emekli aylığını yüzde 1 artıyor. Kadınlar 55 yaşında emekli olursa, aylığı yüzde 5 daha yüksek bağlanır. 60 yaşını doldurursa artış yüzde 10'a çıkar.
Hangisi daha avantajlı?
SSK, emeklilikte çoğu zaman daha avantajlı. Bu nedenle genelde Bağkur'dan SSK'ya geçiliyor. Özellikle 2000 öncesi kaydı olan Bağkurlu'ların SSK'ya geçmesi halinde emekli aylığı yüzde 15-20 daha yüksek bağlanıyor.
Hizmet tespit davası hakkı
Çalıştığınız işyerinde sigortanız yapılmadıysa, geç yapıldıysa veya kazancınız gerçek üzerinden SGK'ya bildirilmediyse 'hizmet tespit davası' açma hakkınız var. Bu yönde haksızlığa uğrayan çalışanlara daha düşük aylık bağlanıyor.
Ek işini dahil et
Ek işte çalışan çok ve bunların neredeyse tamamında ikinci iş için sigortası bulunmuyor. İkinci sigortanın yararsız olduğu düşünülür. Ama yapılan ek iş için sigorta primi ödendiğinde, SGK'ya bildirilen matrah artıyor ve emekli aylığı da yükselmiş oluyor.
SGK mutlaka bilgilendirilmeli
2.000 lira brüt ücretle çalışan kişi, ek iş olarak da aylık brüt 1.000 TL'lik bir iş yapıyorsa bu, kişinin alacağı emekli aylığını 'yüzde 50 oranında artıracak' anlamına gelir. 500 lira kazançla ek iş yapıyorsa, aynı kişinin aylığı 'yüzde 25 artacak' anlamına gelir. Bu artışlar, ek işin de SGK'ya bildirilmesi halinde mümkün.
Baktığınız kişileri belirtin
Emeklilik başvurusu yaparken doldurulan 'tahsis formu'ndaki bakmakla yükümlü kişi hanesine 'eş', 'çocuk' gibi yakınlarınızı eklemeyi unutmayın. Maaş hesaplanırken, aylık bağlama oranını yükseltici etki yapacaktır.
İkramiye, prim, kira yardımı
Aylık kazancınız emekli maaşını belirleyen en büyük etken. Dolayısıyla öncelikle gerçek maaşınızın bordroda olmasına özen gösterin. Asgari ücretten gösterilmesine razı olmayın. Ayrıca düzenli nakit ödemeleriniz varsa (ikramiye, prim, kira yardımı gibi) bunların da brüt kazanca eklenmesini sağlayın.
Tavandan bildiren kazanır
İster SSK'lı olun ister Bağkurlu, son 3.5 yılda SGK'ya tavandan (22 bin 72.50 liradan) kazanç bildirilirse, (geçmişi hep asgari ücret yatsa da) tavandan bildirilen her ay için ileride alınacak emekli aylığı yaklaşık 15-20 lira artar. 3.5 yılda tavandan kazanç bildirenlerin maaşında 700-800 liraya yakın artış görülebilir.
Emekliye 6972 TL! Emekli avans ücreti ne kadar? Avans almak için şartlar neler?
3 şartı da tamamlayıp emeklilik başvurusu yapanlar, ortalama 13 günde maaşına kavuşuyor. Emekli aylığı bağlama işlemleri uzayanlara ise 6 bin 972 liraya varan avans imkanı var. Peki, avans almak için hangi şartları yerine getirmek gerekir? İşte emekli maaşının bağlanmasını bekleyenlerin avans ile ilgili merak ettiği tüm detaylar...
Tüm çalışanların hayali emekli olmak. Bunun için yıl, yaş, ve prim şartlarını tamamlamak gerekiyor. 3 şartı da sağlayanlar, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvurup emekli maaşına kavuşuyor. Son yıllarda atılan adımlarla, emekli aylığı bağlama işlemleri hızlandırıldı. 2002 yılında emekli aylığı bağlama süresi 3 ayı geçmekte iken, bugün işlemler ortalama 13 gün içerisinde sonuçlandırılıyor.
3 ASGARİ ÜCRET
Aylık bağlama işleminin uzun sürmesi halinde ise avans kolaylığı devreye giriyor. Emeklilik başvurusunda bulunan kişiye avans ödemesi gerçekleştirilmesi için aylığın 90 gün içinde bağlanamamış olması ve SGK'ya yazılı başvuru yapılması gerekiyor. Emekli maaşının bağlanmasını bekleyenlere yönelik avans uygulamasında SGK, net asgari ücretin 3 katına kadar ödeme yapıyor. Bu yıl için avansın tutarı 6 bin 972 lira. Avansın bağlanacak gelir ve aylıkların birikmiş tutarından fazla olan bölümü, daha sonra gelir ve aylıklardan 1/4 (yüzde 25) oranında kesilerek mahsup ediliyor.
BAŞVURURKEN DİKKAT!
■ Emekli aylığı başvurusu, aylık talep başvuru belgesi ile birlikte Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü'ne gidilerek ya da e-Devlet şifresi ile www.turkiye. gov.tr adresinden yapılabiliyor.
■ Emekli olurken doldurduğunuz formda eşçocuklarınızla ilgili seçenekleri işaretlemeyi unutmayın. Böylece alacağınız para artacaktır.
(Posta)