Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Karadeniz'de bulunan doğal gaz rezervine ilişkin, "İnşallah hedefimiz 2023 gibi 3 yıl içerisinde Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında bu gazı kıyımıza getirip sisteme bağlamak. Allah'ın izniyle nasıl bulduysak çıkartmasını da biliriz" dedi.
Bakan Dönmez, Karadeniz'de keşfedilen doğal gaza ilişkin yazılı açıklama yaptı. Bakan Dönmez, Avrupa'dan bazı pozitif açıklamalar yapıldığını belirterek, "Çünkü Avrupa kıtası da enerjide dışa bağımlı bir coğrafya. Bu coğrafyada, Karadeniz'de böyle büyük bir keşfin yapılıyor olması bizi doğrudan ilgilendiren, sevindiren bir durum; ama Avrupa Birliği açısından da tabii ki pozitif bir gelişmedir. Karadeniz diğer keşiflerle birlikte baktığınızda Romanya'da bu anlamda birkaç keşif var Karadeniz'de. Karadeniz hidrokarbon kaynakları açısından Avrupa'nın Kuzey Denizi olabilecek bir potansiyel içeriyor" dedi.
'NASIL BULDUYSAK, ÇIKARTMASINI DA BİLİRİZ'
Bakan Dönmez, "Önce 'arayamazsın' dediler, aramaya başladık. Bir kısım malum çevre, 'arasa da bunlar bulamaz' dediler, bulduk. Şimdi 'bulsa da çıkartamazlar' demeye başladı. Allah'ın izniyle nasıl bulduysak çıkartmasını da biliriz. Marmara'da daha önce doğal gaz keşfimiz vardı. Tabii miktar bu kadar değildi, çıkarttık. Şimdi o saha bitti. O sahada şu anda BOTAŞ eliyle yer altı doğal gaz deposu yapıyoruz" diye konuştu.
'ÇALIŞMALAR BAŞLADI'
Bakan Dönmez, Karadeniz'in Basra Körfezi'ne veya İran Körfezi'ne göre daha derin olduğunu belirterek, "Uygun bir modelle bu sahayı geliştirip üretime hazırlayacağız. Bunun için şu anda mühendislik çalışmaları başlamış durumda. İnşallah hedefimiz 2023 gibi 3 yıl içerisinde Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında bu gazı kıyımıza getirip sisteme bağlamak. İlk etapta yüksek volümlü üretim olmuyor bu tip sahalarda. Üretim planlaması temel itibarı ile bir optimizasyon işi. En yüksek üretim seviyesine çıkmak için belirli bir süreye ihtiyacımız olacak gibi öngörüyoruz; ancak 2023'de karada ilk gaz teslimini yapacağız. Toplamda 30-40 kuyu açmayı planlıyoruz. Arkadaşlarımız şu anda bu çalışmayı yapıyor. Allah'ın izniyle çıkartacağız, bir sıkıntı görmüyoruz" ifadesini kullandı.
'KANUNİ'Yİ YILBAŞI GİBİ KARADENİZ'E GÖNDERECEĞİZ'
Uygun olan bir lokasyondan karaya çıkacaklarını ve ana iletim hattına bağlanacaklarını belirten Bakan Dönmez, "Tabii ki o kadar büyük volümlü bir gazı o bağlantı hattı taşımaz. Biz karaya çıktığımız yerden ana iletim hattına kadar ki ana iletim hattı orada en yakın Düzce, Sakarya, Kocaeli-İzmit hattı. Şimdi ki otoyola paralel bir hat düşünün diğer anlamda bizim BOTAŞ'ın ana iletim hattı, oraya uygun bir yerden sisteme bağlamış olacağız. Dolayısıyla karadaki çalışmaları da BOTAŞ şu anda planlıyor. Karada yapılacak çalışmalar var, kıyı terminali gibi. Denizin altında su altı yapıları çalışmalarımız olacak. Bir taraftan da sondaj sayımızı artıracağız. Sahanın büyüklüğüne göre yeni kuyular açarak, sahayı üretime hazır hale getireceğiz. Kanuni'yi de inşallah yılbaşı gibi Karadeniz'e göndereceğiz. İki gemi olacak. İhtiyaca göre hangisi ekonomik olursa, kiralama ya da satın alma gibi seçeneklerden birisini tercih ederek hızla sahayı geliştirip üretime hazırlayıp, süratle 2023'e yetiştirebilmek için arkadaşlar araştırmalara başladılar" dedi.
6 BİN KİLOMETREKARELİK KOMŞU BİR ALAN DAHA VAR'
Bakan Dönmez, iki katmanı deldiklerini ve o iki katmandaki rezerv miktarını 320 milyar metreküp olarak ifade ettiklerini anlatarak, "Aşağıda, üstteki yapılara benzer iki katman daha var. Onun için de 1000 metre inmemiz lazım. Oradaki ilerleme devam ediyor. İnşallah kısa süre içerisinde testler-analizler yapılacak. Oradan da bir olumlu netice alırsak kamuoyuyla paylaşacağız. 14 ay önce 2 bin kilometrekarelik alanda sismik tarama yapıldı. Şu anda keşfedilen alanın büyüklüğü 250 kilometrekare. 6 bin kilometrekarelik komşu bir alan daha var. Bu bölgenin de sismiği yapılacak" dedi.
'TÜRKİYE'DE NEDEN BİR DOĞAL GAZ BORSASI OLMASIN'
Uzun yıllardır hem doğal gazda, hem elektrikte bölgenin ticaret merkezi olmak gibi bir amaçları olduğunu belirten Dönmez, şunları söyledi:
"Buna bir de kendi kaynağımız dâhil edildiğinde, yakın coğrafyadan, İran'dan, Azerbaycan'dan, Rusya'dan, yarın belki Irak'tan olabilir, Doğu Akdeniz'de bir keşif olabilirse Doğu Akdeniz'den olabilir, 4 LNG terminalimiz ile birlikte bu kaynaklardan gelecek gazlarla birlikte ülkeye getirme imkânı sağlamış oluyoruz. Bunun bir miktarını ülke içinde tüketeceğiz, bir miktarını da Güneydoğu Avrupa başta olmak üzere oralardaki ülkelere, yani komşularımızın ihtiyaçları için de belki Orta Avrupa'ya kadar ciddi bir kaynak potansiyeli olacak, burada bunun ticareti yapılacak. O açıdan önemli olan gazın rekabetçi koşullarda fiyatının belirlenmesi. Avrupa'da doğal gaz borsası olan yerler var, Türkiye'de neden bir doğal gaz borsası olmasın. Keşifle birlikte Türkiye bu işi tek başına ve kendi imkanlarıyla yapabileceğini gösterdi. Bu alanda ciddi bir know-how oluştu. Personel yetkinliği arttı. Teknolojik imkânlar geliştirildi. Önceliğimiz Türkiye; ancak zamanla şartların durumuna göre yurt dışına sondaj hizmeti verilebilir. Petrol endüstrisi küresel bir endüstri ve Türkiye Petrolleri uzun yıllara dayanan tecrübesiyle bu alanda yeni bir oyuncu olarak fark yaratabilir."
'İŞ BİRLİĞİ TEKLİFLERİ ARTACAK'
Bakan Dönmez, Türkiye Petrolleri'nin sadece Türkiye'de faaliyet gösteren bir kuruluş olmadığına vurgu yaparak, "Hazar'da dost ve kardeş ülke Azerbaycan sahalarında da ortaklığı olan bir şirket. Irak'ta, Afganistan'da var, Rusya'nın muhtelif yerlerinde çalışmalarımız var. Savaş öncesi Libya'da da vardı. Yine Afrika'da ilişkilerimizin iyi olduğu ülkelerde bu alanda iş birliği teklifleri de zaten biz her seyahatimizde gittiğimizde oluyordu. Bundan sonra bunlar daha da artacak" diye konuştu.