YANLIŞ BAĞLANAN GELİR VE AYLIKLAR KESİLECEK
Birden fazla gelir veya aylıkların birleştirilmesinde, Emekli Sandığı'ndan elde edilen gelir ve aylıklar dikkate alınmıyor. Örneğin kişi 4/a'lı olarak bir işte çalışıyor olsa bile anne veya babasından dolayı Emekli Sandığı'ndan hak edilen ölüm aylığını alabiliyor.
Diğer taraftan, ana babaya çocuklarından dolayı ölüm aylığı bağlanabilmesi için kendisine gelir veya aylık bağlanmamış olması gerekiyor. Birden fazla çocuğundan dolayı ölüm aylığı almalarında ise engel bulunmuyor.
SSK ve BAĞ-KUR'lular için bu konuda tereddüt yaşanmaz iken, bazı il müdürlüklerinde Emekli Sandığı'na tabi olanlar konusunda tereddüde düşüldüğü, yapılan sistematik kontrollerde hatalı aylık bağlandığı tespit edildi. Emekli Sandığı'ndan aylık veya gelir almakta olan bazı kişilere, aynı zamanda çocuklarından dolayı ölüm aylığı bağlandığı belirlendi.
Genel yazıda, ana ve babanın diğer çocuklarından aldıkları gelir/aylıklar dışında başka hak sahipliği nedeniyle gelir/aylık almaları halinde çocuklarından hiçbir şekilde aylığa hak kazanamayacakları belirtildi. Ana ve babanın 5434 sayılı Kanun kapsamında kendi çalışmasından veya eşinden dolayı aylık alıyorsa, çocuklarından dolayı ölüm aylığı alamayacakları vurgulandı. Bu tür aylık bağlama taleplerinin reddedilmesi istendi.
BİRDEN FAZLA AYLIK VE GELİR NASIL BAĞLANIR?
5510 Sayılı Kanun'a göre bağlanacak aylık ve gelirlerin birleşmesi, kanunun 54. maddesine dayanarak yapılır. Buna göre, hem malullük, hem de yaşlılık aylığına hak kazananlara bu aylıklardan yüksek olanı, aylıklar eşitse yalnız yaşlılık aylığı bağlanır.
Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı ile birlikte ölen eşinden dolayı da aylığa hak kazananlara her iki aylığı verilir.
Ana ve babasından ayrı ayrı aylığa hak kazanan çocuklara yüksek olan aylığın tamamı, az olan aylığın yarısı verilir. Birden fazla çocuğundan aylığa hak kazanan ana ve babaya en fazla ödemeye imkan veren ilk iki dosyadan yüksek olan aylığın tamamı, düşük olan aylığın yarısı bağlanır.
Hem eşinden, hem de ana ve babasından ölüm aylığına hak kazananlara, tercihine göre eşinden ya da ana babasından bağlanacak aylığı verilir.
Evliliğin ölüm nedeniyle sona ermesi durumunda sonraki eşinden de aylığa hak kazananlara tercih ettiği aylık bağlanır.
Malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları ve vazife malullüğü ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleşirse, bu aylık veya gelirlerden yüksek olanın tamamı, az olanın yarısı; eşitliği halinde ise iş kazası ve meslek hastalığından bağlanan gelirin tümü, malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığının yarısı bağlanır.
Bir kişide ikiden fazla gelir veya aylık birleştiğinde ise bu gelir ve aylıklardan en fazla ödemeye imkan veren iki dosya üzerinden gelir veya aylık bağlanır.
Ekim 2008'den önce birden fazla dosyadan gelir veya aylık bağlanması halinde, bu tarihten sonra yeni dosyadan gelir veya aylık almaya hak kazananların durumu ise kanunun geçici 7. maddesi ile düzenlenmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun emeklilik işlemleri hakkındaki 2018/38 Sayılı Genelgesi uyarınca, 2008'den önce gelir ve aylık bağlanmış olanlar 2008'den sonra yeni bir dosyadan gelir veya aylığa hak kazanırlarsa statüsüne göre değerlendirme yapılıyor. Yeni dosya aynı statüde ise yüksek olanın tamamı, düşük olanın yarısı ödeniyor. Farklı statüler söz konusu ise her ikisi de tam ödeniyor.
Örneğin, SSK'dan yaşlılık aylığı alırken 2008'den sonra 4/a statüsünde sürekli iş göremezlik gelirine hak kazananlara yüksek olan aylık veya gelirinin tamamı, düşük olanın yarısı ödenir. BAĞ-KUR aylığı almakta iken 2008'den sonra 4/a statüsünden sürekli iş göremezlik gelirine hak kazananlara ise her ikisi de tam bağlanır.
Ekim 2008'den önce birden fazla dosyadan gelir veya aylık almakta iken bu tarihten sonra yeni bir dosyadan gelir ve aylığa hak kazanılması halinde, en düşük miktarlı dosya kapsamdan çıkartılır.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
1983 doğumluyum. Sigorta girişim 21.02.2005, ayrıca 1996'da çıraklık okulundan girişim var, etkisi olur mu? O.
KÖKSAL
Çıraklık girişi emeklilikte sayılmaz bu nedenle emeklilikte işe başlama tarihiniz 2005 yılı olarak hesaplanmaktadır. En az 4500 prim gün ve 60 yaş ile kısmi, yine 60 yaş ve 7000 prim günle tam emeklilik şartlarına tabisiniz.
01.03.1964 doğumluyum, Temuz 1986 tarihinde işe başladım, 2780 prim günüm var. F. KIZIL
Mevcut girişinize göre 5300 prim gün şartlarına tabisiniz. İşe giriş askerden sonra ise borçlanarak 5225 prim gün şartlarına tabi olabilirsiniz. 25 yıl ve yaş ile ilgili sıkıntı yok, ikisi de tamamlanmış.
Prim gün tamamlanınca tam emekli olabilirsiniz. Kısmi emeklilik için ise;
3600 prim günü tamamlayıp 60 yaşınızın dolacağı 01.03.2024 tarihini beklemeniz gerekmektedir.
20.08.1984 doğumluyum. 12.06.2006 tarihli sigorta başlangıcım var. Kronik epilepsi hastasıyım. Yüzde 40 raporum var. 3300'den fazla prim gün sayım olmuş. Çalışma güç kaybım daha fazla olduğunu düşünmekteyim. Emeklilik zamanımı öğrenmek isterim. Ö.M.
Yüzde 40 oranındaki raporunuz ve 2006 tarihli girişinize göre 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 prim gün şartlarına tabisiniz. 12.06.2026 tarihine kadar 1100 gün civarında prim ödeyip 4400 günü tamamlayarak bu tarihte emekli olabilirsiniz.
12.05.1979 doğumluyum. 1996 sigorta girişliyim. Emekli ne zaman olabilirim? 5...288030 Nolu SMS
İşe girişinize göre 25 yıl, 56 yaş ve 5825 prim gün şartlarına tabisiniz.
Emekli olabilmeniz için 56 yaşınızın dolacağı 2035 tarihine kadar 5825 günü tamamlamanız gerekmektedir.
