Yaşanan hızlı satışlar ve yüksek fiyatlar nedeniyle son dönemde durağanlığa giren 2. el piyasasında en çok merak edilen sorulardan biri fiyatların ne zaman düşeceği. Piyasanın uzman isimleri yüksek fiyatların en önemli sebepleri arasında internet satışlarını gösterirken, fiyatların ne zaman ve nasıl düşeceğiyle ilgili de ipuçları veriyor.
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu Başkanı Aydın Erkoç, son dönemde yaşanan durağanlığın sebebi olarak bayilerde sıfır otomobil yokluğunu gösterirken, araç stoklarının artması halinde 2. el otomobilde yüzde 10'luk bir düşüş beklediklerini belirtti.
Erkoç, "Şu anki durağanlığın sebebi bayilerde sıfır araç yok. Fabrikalar üretime başlasa da henüz tam kapasite çalışmaya başlamadılar. Yurtdışından da siparişler yeni gelmeye başlıyor. Arz talep dengesizliğinden dolayı insanlar sıfır araç bulamadığı için 600 bin TL'lik araç yerine 2018 modeline 600 bin TL vermek durumunda kalıyor. Öte yandan son günlerde mevduat faiz oranları da yükseldi. Tüm bunlar piyasayı ister istemez etkiliyor. Sıfır araçlarda arzda çoğalma olursa ikinci elde de bir yüzde 10'luk geriye geliş olur" dedi.
"İNTERNETTEKİ İLANLARIN İNCELENMESİNİ İSTİYORUZ"
Piyasanın yükselmesinin en büyük sebeplerinden birinin internetteki fiyatlar olduğunu belirten Erkoç, "İnternete araç ilanı koyan meslek dışı insanların incelenmesini istiyoruz. Piyasayı yükselten bunlar. 8 milyon 600 bin aracın 1 milyon adedini galericiler, 1 milyonunu şahıslar satmış. Ama 5 milyondan fazlasını hiç meslekle alakası olmayanlar alıp satıyor. Bunlar ciddi bir vergi kaybı. Piyasayı yükselten bunlar. Bazıları oto galerilerden arabayı alıp üzerine kar koyup ilana koyuyorlar ve fiyatları şişiriyorlar.
Gelir idaresi başkanlığına burada görev düşüyor. İstedikleri anda bu insanları inceleyebilirler. Bunlardan birkaç tanesi ceza yesin bir daha yapıyorlar mı bakalım" dedi.
"HERKES ARABA ALMA TELAŞINA DÜŞTÜ"
Bursa Oto Galericiler Odası Başkanı Hakan Yanık ise, ikinci elde fiyat artışının yıl sonuna kadar devam edeceğini belirtti.
Yanık, "İkinci elde fiyat artışı yıl sonuna kadar devam eder. Göstergeler onu gösteriyor. 2021'de ise düşmesinden vazgeçtik sabitleyebilirsek bile yeter. 2021'in başında her sene olan KDV, ÖTV, muhtasardaki oynamalar otomatikman fiyat yansımasına sebep olacak. Son ÖTV zammı da bu artışların tuzu biberi oldu" dedi.
İnsanların yaşa modele bakmadan araç almaya çalıştığını söyleyen Yanık, "8 yaşa kadar talep varken şu anda yaşa bakılmaksızın insanlar bir araba alma telaşına düştüler. Bir an önce düzgün bir araba alma telaşındalar. Markası, modeli, yaşı fark etmez 'eli ayağı düzgün olsun yeter' diyerek araç alıyorlar" dedi.
"İNTERNET FİYATLARI EĞLENCE AMAÇLI"
İnternet sitelerinde istenen fiyatlarla ilgili de konuşan Yanık, "Burada basında söylentiler ve halk arasındaki konuşmalar abartılmasına sebep oldu. Şahin'e Doğan'a kimse bakmıyor. Bu internetteki fiyatlar bizim araştırmamıza göre tamamen eğlence amaçlı, bir tane satabilir miyiz havasından esinlenerek yazdıkları fiyatlar. Bunlar toplumda çok ciddiye alınmıyor ve o arabalara bu fiyatlar verilmiyor. Alan olursa da çok meraklısı oluyor. Bizim asıl sıkıntımız eli yüzü düzgün, aileye hitap eden arabaların fiyatlarının yukarıya doğru artması.
Buradan hükümete de bir çağrı yapıyorum, sektöre yıllarını vermiş insanları bir araya toplayıp 'bu fiyatlar neden artıyor' diye değerlendirmek lazım. Bize göre piyasayı kaosa götüren bir şeyler var. Bunların başında da internet fiyatları geliyor. NTV'de yer alan habere göre, Ticaretteki ciddiyet artık kaybolmaya başladı ve bu birilerinin işine geliyor. Sektörün bilerek karıştırıldığını ben iddia ediyorum. Geçmişe bakınca böyle bir fiyat artışı hiçbir zaman olmamıştır. 2019'un ikinci yarısından itibaren birileri, bilinçli, planlı programlı bu piyasayı artırmaya, ortamı germeye başladılar." dedi.
Yanık, araç fiyatlarının 2020 sonuna kadar yükselmeye devam edeceğine inandığını belirtti.
"MAALESEF ARTIŞ DEVAM EDER"
Otomerkezi.net CEO'su Muhammed Ali Karakaş da ikinci elde fiyatların son 1 yılda yüzde 50 yükseldiğini ve mevcut durumda artmaya devam edeceğini belirtti.
Karakaş, "Kurumsal şirketler olarak hiç istemediğimiz bir durum olsa da ikinci el otoda fiyat artışı maalesef devam edecektir. Halen tedarik sorunu var. Döviz kuru ve matrah düzenlemesi de fiyat artışını tetikledi. Tedarik sorunu çözülmediği sürece 0 kilometre araçların tek alternatifi ikinci el araçlardaki fiyat artışının önüne geçmek çok zor" dedi.
D segmenti sedan ve premium araçlarda çok ciddi yükseliş olduğunu belirten Karakaş, "Sene başından itibaren en çok fiyat artışı B segmenti SUV, C segmenti ve D segmentinde yaşandı ve ortalama yüzde 50 olarak seyretti. Somut olarak gözlemlediğimiz D segmenti sedan ve premium araçlarda çok ciddi yükseliş yaşandı" açıklamasını yaptı.
"YATIRIM AMAÇLI ALAN ÇOK"
Meslekle alakası olmayanların araç alım satımı peşinde olduğunu söyleyen Karakaş, "Araç kullanan sayısı genel olarak geçtiğimiz seneden farklı değil, el değiştirme arttı. Daha çok bu işin ticaretini yapmak isteyen kesimlerin sayısı arttı. Bu meslek ve sektörle uzaktan yakından ilgisi olmayan yetkisiz kişiler sürekli araç alım-satımı peşinde. Pazarda otomobil satın alıp 1-2 sene kullanırım diyen birisine ne yazık ki rastlamıyoruz. Genelde yatırım amaçlı alımlar yüzde 30-35'leri geçti. Bu ciddi bir rakam. İnsanlara aslında enflasyona göre kazanılmış sayılmadığınız ama rakamsal anlamda büyük görünen meblağlardan kaynaklı cazip geliyor. Bence sene sonuna kadar her 2 kişiden biri otomobili yatırım amaçlı alma kararında olacak" dedi.
