ABD'li Wall Street Journal gazetesi, 100 milyonlarca sipariş verilen Pfizer ve Uğur Şahin'le Özlem Türeci'nin kurduğu BioNTech'in ürettiği aşıdan kötü bir haber geldiğini duyurdu. Bu yıl aşı için hedefin 100 milyon doz olduğu açıklanmıştı. Ancak gelen son dakika haberine göre, Pfizer ve BioNTech aşısının 50 milyon doza düşürüldüğü açıklandı. Peki bu kararın arkasında hangi nedenler yatıyor? Aşıda borsa manipülasyonu mu yapıyor? Bu soruların cevaplarını Sabah Gazetesi Avrupa haber müdürü Cemil Albay A haber canlı yayınında yorumladı.
İşte Sabah Gazetesi Avrupa haber müdürü Cemil Albay'ın açıklamaları:
"BioNTech bu yıl için hedef koyduğu 100 milyon dozu yarıya çekti. BioNTech, 2021 hedefinin 1.3 milyar olarak açıklamıştı. Pfizer ve BioNTech hedef değişikliğinin sebebini klinik çalışmalarının sonuçlarının gecikmesi ve ham madde sorunu olarak açıkladı. Fakat bu ham madde sorununun çözüldüğü açıklandı.
Peki Amerika'dan gelen bu haber neden gündeme geldi? Bunun borsa manipülasyonu olacağı söyleniyor. Bu açıklamanın ardından 2 şirketin hisse senetleri %5 değer kaybetti. Başka bir iddiada ise Amerikalı aşı üreticisi Moderna'nın aşı çalışmalarının ön plana çıkarmak istendiği dile getiriliyor. Trump'ın 'Aşıyı bilerek geciktirdiler' açıklaması da bu haber üzerinde etkili olabileceğini gündeme getiriyor."
Pfizer CEO'su: Aşıdan sonra virüsün bulaştırıp bulamayacağından emin değiliz
Pfizer, başlangıçta planlandığı gibi 2021'de bir milyardan fazla dozu piyasaya sürmeyi umuyor. Pfizer ve Almanya merkezli ortak BioNTech SE, bu yılın sonuna kadar dünya çapında 100 milyon aşı sunmayı ummuştu, bu plan şu anda 50 milyona düşürüldü. İki dozlu aşı, ABD'deki Gıda ve İlaç Dairesi tarafından da gözden geçiriliyor ve benzer bir yetkilendirme bu ayın sonunda, kullanımı ise yıl sonundan önce gerçekleşebilir.
Türk profesörler Uğur Şahin ve Özlem Türeci çiftinin başında olduğu BioNTech firmasının, Kovid-19 aşısının ortağı ABD'li Pfizer şirketinin CEO'su ve Yönetim Kurulu Başkanı Albert Bourla, aşının koronavirüsün bulaşmasını engelleyip engellemediğinden "emin olmadığını" söyledi.
Pfizer-BioNTech'in geliştirdiği koronavirüs aşısı hakkında açıklama yapan ABD'li Pfizer şirketinin CEO'su ve Yönetim Kurulu Başkanı Albert Bourla'dan aşıya ilişkin açıklama geldi. Bourla, ABD medyasına verdiği röpörtaj sırasında "Korumam olmasına rağmen, yine de başkalarına iletebilir miyim?" şeklinde yöneltilen soruya "Aşıdan sonra virüsün bulaşıp bulaşmaması konusu incelenmesi gereken bir şey olduğunu düşünüyorum. Şu anda bildiklerimizle bundan emin değiliz" yanıtını verdi. Kasım ayında Pfizer, aşı adayının COVID-19'u önlemede yüzde 90'dan fazla etkili olduğunu ve ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nden (FDA) acil kullanım izni için başvuruda bulunduğunu duyurmuştu.
ÜRETİM 50 MİLYON DOZA DÜŞÜRÜLMÜŞTÜ
Dünyanın dört gözle beklediği Pfizer-BioNTech'in corona virüsü aşısından moral bozan bir haber geldi. Aşının üretiminde kullanılan hammaddenin ilk grubunda sorun yaşanması nedeniyle, bu yıl için koyulan 100 milyon hedefi 50 milyon doza düşürüldüğü ifade edilmişti.
Pfizer aşısının geliştirilmesinde doğrudan yer alan bir kişi, "Geç kaldık" dedi. "İlk gelen hammadde sevkiyatlarının bir kısmı standartları karşılayamadı. Bunu düzelttik, ancak bu yılki öngörülen sevkiyatları karşılamak için zamanımız kalmadı." açıklamasında bulundu.
Pfizer, hammaddelerini ABD ve Avrupa'daki tedarikçilerden temin ediyor. Bu bileşenlerin üretimini artırmanın beklenenden zor olduğu görüldü.
Pfizer, üretimi artırırken malzemeler üzerindeki eksikliklerin nerede ortaya çıktığını söylemedi. Aşılar tipik olarak, antivirüs maddeler, antiseptik sıvılar, steril su ve ciddi semptomlara neden olmayacak ancak bağışıklık sistemini antikor üretmesi için tetikleyen virüsün kendi DNA'sının unsurlarını içerebilen tedarikçilerden materyaller içerir.
Tipik bir aşılama kampanyasında, ilaç şirketleri hammadde satın almadan, üretim hatları kurmadan ve aşı göndermek için tedarik zincirleri kurmadan önce ürünlerinin onaylanmasını beklerlerdi.
Pfizer, insan vücudundaki hücrelere genetik talimatlar taşıyan moleküler kuryeler olan mRNA'yı kullanan teknolojiye sahip bir aşı daha önce üretmedi, bu nedenle araştırma devam ederken bile üretim kapasitesini artırmak zorunda kaldı.
Pfizer ve BioNtech şu anda 2021'de 1,3 milyar aşı sunma yolunda ilerliyor ve bu yılki 50 milyon doz eksikliği, üretim hızlandıkça kapatılacak.
ABD hükümeti, 500 milyon ek doz satın alma seçeneğiyle birlikte 100 milyon doz Pfizer aşısı için ilk sipariş verdi.
AB, 100 milyonluk bir seçenekle birlikte 200 milyon doz sipariş etti. Japonya 120 milyon doz sipariş etti ve Güney Amerika ve Asya-Pasifik bölgesindeki ülkeler de önemli ölçüde siparişler verdi.
NORMALE DÖNÜŞ NE ZAMAN?
Dünyada koronavirüs aşısı geliştirme çalışmaları yürüten şirket ve kurumlardan umut verici açıklamalar gelirken, uzmanlar "normale dönüş" konusunda, nüfusun çok büyük bir bölümünün aşılanması gerektiğini söylüyor.
Aşıların onay alıp uygulanmaya başlamasının ardından dünya nüfusunun büyük bir bölümünün aşılanmasının aylar, hatta yıllar sürebileceği ifade ediliyor.
Mesele burada da bitmiyor. Normal hayata dönüş için gereken "sürü bağışıklığına" ulaşılıp ulaşılamayacağında aşıların etkisinin ne kadar süreceği, virüs taşıyan kişilerin bulaşıcılığını ortadan kaldırıp kaldırmayacağı ve aşının hastalığı engellemekte ne kadar süreceği gibi etkenler de önemli rol oynuyor.
Aşı ile ilgili çalışmalarının olumlu sonuçlar verdiği açıklayan şirket ve kurumlar Pfizer / BioNTech (ABD-Almanya), Gamaleya Institute (Rusya), Moderna (ABD) Oxford Üniversitesi / AstraZeneca (İngiltere) olarak sıralanıyor.
Her dört aşının da üçüncü faz klinik testlerde etkili olduğunun görüldüğü açıklandı. Ancak aşıların onay süreçleri henüz tamamlanmış değil.