Çalışan, çalışmayan, ev hanımı, asker, gurbetçi herkesi kapsıyor! Sosyal güvenlik sisteminde, hizmet borçlanmaları kişilerin prim gün sayılarını artırırken, bazı durumlarda ilk kez sigortalı olunan tarihi geri çekiyor. Bu sayede kişilerin prim gün sayısı artarken, daha erken emekliliğin yolu açılıyor. Bu anlamda yeni asgari ücret sosyal güvenlikle ilgili birçok hesabı da değiştirecek.
Milyonları ilgilendiriyor
Sosyal güvenlik sisteminde, hizmet borçlanmaları kişilerin prim gün sayılarını artırırken, bazı durumlarda ilk kez sigortalı olunan tarihi geri çekiyor. Bu sayede kişilerin prim gün sayısı artarken, daha erken emekliliğin yolu açılıyor. Prim borcu olan Bağkur'lu, çalışan anneler, askerlik görevini yapmış olan sigortalılar, gurbetçiler... Milyonlarca vatandaşın borçlanarak eksik primlerini kapatma fırsatları var.
Asgari ücret belirliyor
Borçlanmanın bir maliyeti var. Yılsonuna kadar borçlanma yapanlar 1 gün için en az 31.39 lira ödeyecek. Bu tutar günlük asgari ücret olan 98.10 liranın (2.943/30) yüzde 32 ile çarpılmasıyla bulunuyor. Üst limit ise 204 lira. Yani asgari ücret, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) ödenecek prim tutarını tayin ediyor. Asgari ücrette zam pazarlığı bugün başlayacak. Geçmiş yıllarda olduğu gibi enflasyonun üzerinde yüzde 12-15 zam beklentisi hakim.
Sonraya bırakmayın
Ortaya çıkacak zam oranı, emekliliğine sayılı günler kalanların eğer borçlanma yapacaksa maliyetlerini de artıracak. O nedenle aralık sonuna kadar borçlanma yapmak, 2021'de veya daha sonraki yıllarda borçlanmaktan daha avantajlı. Cepte kalacak tutarı bir askerlik borçlanması örneğiyle açıklayalım. Askerlik borçlanması SGK prim gün sayısını artırırken, askerden sonra ilk defa sigortalı olanların SGK başlangıç tarihlerini öne çekiyor ve daha erken emekli olmayı sağlıyor.
Erteledikçe fatura kabarıyor
Kadınlar, normalde sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonraki doğumlarda boşta geçen sürelerini borçlanabiliyor. Ancak, öğrenciliği sırasında çıraklık ve staj sigortası yaptırmış kadınlar işe girmeden önce doğan çocukları için de doğum borçlanması yapabiliyor. Bu şekilde borçlanan kadınlar, emeklilik yaşını da öne çekebiliyor. Kadınlar, 3 çocuğa kadar, her bir çocuk için 2 yıl (720 gün) süreyle borçlanabiliyor.
3 kez doğum yapan kadınların toplam borçlanma hakkı 6 yıla (2.160 gün) çıkıyor. Bugün 1 doğum için en düşük borçlanma tutarı 22 bin 602 lira. 2021'de borçlanma tutarının 3-4 bin lira daha fazla olması muhtemel. 3 çocuk için borçlanmak isteyen ise 1 Ocak itibarıyla 10 bin lira daha fazla ödeme yapmak zorunda kalacak. Borçlanmayı erteledikçe her yıl artış olacak ve cepten daha fazla para çıkacak. İmkanı olan zaman kaybetmesin.
Gurbetçiler için de fırsat
Bugün bir günlük borçlanma için en az ödenecek yurtdışı borçlanma bedeli 44.15 lira. Yurtdışı borçlanma Bağkur'a sayılıyor. Bağkur'da da en az 5400 günle emekli olunuyor. 5400 gün üzerinden hesap yaparsak, ödenecek minimum tutar da en az 238 bin 410 lira olarak karşımıza çıkıyor. Yine bu tutar da asgari ücrete bağlı artacağından, şimdiden prim sürelerini yüzde 10-15 daha ucuza kapatmak avantajlı.
Bağkur'lu için tarihi şans
17 Kasım'da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren torba yasayla, Bağkur'lular için yapılandırma ve dondurma hakkı getirilmişti. Buna göre; daha önce borcu nedeniyle sigortalılık süresi dondurulan kişiler yapılandırma kanunu kapsamında prim borçlarını ödedikleri takdirde sigortalılık süreleri yeniden canlandırılarak, emekliliklerine sayılacak. İhya (canlandırma) başvuruları 1 Aralık'ta başladı ve 1 Şubat 2021'e kadar sürecek. Bu Bağkur'lu için bulunmaz bir fırsat. Çünkü, geçmiş dönem prim borçları bugünkü değer üzerinden değil, borçlu olunan tarihin priminden yatırılacak. Çok az bir enflasyon farkıyla ödeme yapmak mümkün olacak.