Bir televizyon programına konuk olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, yeni keşfedilen dev altın rezervi ve Türkiye'nin altın üretimi hakkında önemli mesajlar verdi. 2000'li yıllarda Türkiye'nin altın üretiminin neredeyse sıfır olduğunu söyleyen Bakan Dönmez "İnşallah altında da işte hızlanırsak üretimde bu cari açığa bu anlamda pozitif katkı sağlamış oluruz. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde inşallah Türkiye'de altın üretimini 100 tonun üzerine çıkartmayı hedefliyoruz, bu sene 40 tonu geçeceğiz. Böyle de bir potansiyelimiz de var." dedi.
Bakan Dönmez'in açıklamalarından öne çıkanlar;
Tabi bor en büyük maden sektöründe en büyük ihraç kalemimiz. Üç şehrimizde bor cevheri hazırlıyoruz ve bora dayalı bazı türevleri üretebilir durumdayız. Yıllık yaklaşık 2 milyon 200 tonluk bir üretim kapasitemiz var. Bu yılı saymaksak çünkü henüz daha rakamlar çıkmadı ama bu salgın dolayısıyla tabi ihraç ettiğimiz ülkelerde de bu kapanmadan dolayı bazı üretimlerde kısılmalar oldu ve dolayısıyla bu talebe yansıdı. Biz 2 milyon ton hedefini aştık geçtiğimiz 2 yılda. Bu sene muhtemelen bu kapanmadan dolayı küresel ölçekte bir miktar düşük olacak ihracatımız. Ama bunun dışında doğal taşlarda ciddi bir ihracat potansiyelimiz var, krom ihraç ediyoruz, çeşitli çinko ve kurşun ürünlerini ihraç ediyoruz. Bunun dışında tabi ithalatımız da fazla maalesef.
Ama ihracatımıza baktığımızda yıllık ortalama 4-4,5 milyar dolarlık bir ihracatımız var maden ürünlerinden hammadde ürünlerinden. İthalatımızla ülkede yeterli olmayan hammadde ürünlerini ithal ediyoruz ya da yeteri kadar üretemediğimizi açığımızı yurt dışından tamamlıyoruz. Aşağı yukarı 4,5 milyar dolarlık ihracatımıza karşılık 6-6,5 milyar dolarlıkta ithalatımız var. Yani hammadde sektörü açısından baktığımızda 2 milyar dolarlık bir ticaret açığı söz konusu yurt dışı açısından.
Altın hariç konuşuyorum çünkü altını rakamların içine dahil ettiğimizde maalesef tabi bunlar bizim aleyhimize gelişiyor. Altında uzun yıllar ortalaması baktığımızda son 10 yılda yaklaşık 200 ton civarında altın ithalatı yapmışız. Üretimimiz ne? Geçtiğimiz yıl rekor kıldık 38 tonla, bu sene inşallah 40 tonu geçecek salgına rağmen bu 40 tonunu üretimine geçeceğiz. Ama 2000'li yılların başında bizim altın üretimimiz neredeyse sıfır kilogram mertebesindeydi.
Sonradan başladı ve neredeyse biz 350 tonluk üretim yaptık bu son 15 yılda. Bunu artırmamız lazım. 200 ton ithalatımız var, 40 ton üretim var, açığımız hala 160 ton ve önümüzdeki 5 yılda bizim 100 tonun üzerinde bir üretimi çıkartmamız lazım.
ALTIN MADENİ 2 YIL İÇİNDE ÜRETİME BAŞLAYACAK
Altın madenciliği başta olmak üzere burada yatırım tutarları yüksek miktarlarda, yani altın işletmesi için minimum 100 milyon dolarla 1 milyar dolar arasında yatırım yapmanız lazım sahanın hazırlanması için.
Gübretaş'ın sahip olduğu bir ruhsat sahası var Söğüt'te. Ben de aslen Bilecikliyim tabii bu arada bunu ifade etmiş olayım. Memleketimizde böyle bir keşif var, bundan tabii son derece mutluyuz ve sevinçliyiz. Sayın Cumhurbaşkanımız da biliyorsunuz iki yıl içerisinde burada bu sahayı altın üretimine hazır hale getireceğiz dedi.
8-10 TANE DAHA SAHAMIZ VAR
Bu arada MTA'nın bulduğu yaklaşık 8-10 tane daha altın sahamız var, bunların büyük bir kısmı da Varlık Fonuna devredildi, inşallah milli ekonomiye kazandırılsın diye.
Aslında altın sektörüne baktığımızda potansiyelimiz oldukça yüksek, fakat bugün ulaşmış olduğumuz üretim seviyesi potansiyelimizin oldukça altında. Ve biz bu sene muhtemelen altında 20 milyar doları aşan bir ithalat yapacağız. Neredeyse petrol ithalatı kadar bir altın ithalatı var. Ama bunun bir 5-6 milyar dolarını işleyip tekrar kuyum sektörü ihraç yaptığımızda, böyle bir durum da var, yani külçe altını getiriyoruz, ama işleyip ihraç ediyoruz, bir yerde değer katabiliyoruz altına.
İnşallah altında da işte hızlanırsak üretimde bu cari açığa bu anlamda pozitif katkı sağlamış oluruz.
1700-1800 dolarlara kadar çıktı. Özellikle kriz dönemlerinde insanoğlunun belki kodlarından geliyor, en güvenilir liman olarak altını görüyor. Çünkü paranın değerleri bir anda inebiliyor-çıkabiliyor. Bir de biz Anadolu insanı düğün dernek, birbiriyle hediyeleşme baktığınızda veya ufak tasarruf aracı olarak da altını görürsünüz. O açıdan altına talep maalesef azalmayacak.
HEDEFİMİZ 100 TONA ÇIKARMAK
Önümüzdeki 5 yıl içerisinde inşallah Türkiye'de altın üretimini 100 tonun üzerine çıkartmayı hedefliyoruz, bu sene 40 tonu geçeceğiz. Böyle de bir potansiyelimiz de var.