Milyonlarca emekliyi ilgilendiren karar geldi. Emekliler çeşitli promosyon kampanyalarından ve avantajlarından faydalanmak için maaşlarını özel bankalardan çekebiliyor. Ancak kredi çeken ve kredilerini ödemeyen vatandaşların maaşının bloke edilebileceğine dair karar Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından verildi!
EMEKLİ MAAŞI HAKKINDA YENİ KARAR!
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından verilen kararda, "Somut uyuşmazlıkta tüketici, çekeceği kredinin ödeneceği ihtimalini banka gözünde kuvvetlendirir şekilde emekli maaşını mal varlığının bir parçası olarak göstermiş, bu inançla hareket eden banka, kredi tutarını nakden ve peşinen davacı hesabına yatırmış ve ….. TL tutarındaki kredi davacı tüketicinin tasarrufuna bırakılmıştır….. Emekli maaşından başka bir gelirinin olmadığı yönündeki genel kabulden dolayı zayıf tarafı daha da zayıf hâle getirmeme saiki ile korunan emekli, kendi iradesi ile imzaladığı kredi sözleşmesi çerçevesinde kavuştuğu ve sosyoekonomik ihtiyaçları doğrultusunda harcadığı meblağı yine emekli maaşı ile ödemek zorunda olduğunu bilebilecek durumdadır. Bu noktada yerel mahkemenin emekli maaşının haczine ilişkin düzenlemelere dayandığı gerekçesi yerinde değildir." denildi.
SON KARAR VERİLDİ!
Öte yandan kararın devamında tüketici, tahsis edilen kredi tutarını almasına rağmen hiçbir taksiti ödememiş ve bu sebeple bankanın davanın açıldığı tarihe kadar yirmi aylık ödemeyi tahsil etmesine herhangi bir itirazda bulunmamışken eldeki dava ile vadesi gelmiş borçlarının faizi ile kendisine iadesine ilişkin istemi iyi niyetle bağdaşmamakta ve bu talebi Türk Medeni Kanunu'nun 2'nci maddesi gereğince hukuken korunamayacaktır.
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında mahkemenin emekli maaşının haczedilemeyeceğine ilişkin kabulünde hukuka aykırılık bulunmamakla birlikte hükmün davacı tüketicinin talebinin iyi niyetli olmaması karşısında sonuç itibarıyla isabetsiz olduğu, direnme kararının bu değişik gerekçe ile bozulması gerektiği yönünde dile getirilen görüş, açıklanan nedenlerle Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir…" kararını vermiştir.
HANGİ DURUMLARDA MAAŞA BLOKE KONABİLİR?
Emekli maaşına yapılan haciz ve bloke işlemleri için sadece iki tür borç istisna dışında tutulur. Bunlardan birisi SGK'nın kendisine ait olan alacaklarıdır.
Emeklinin nafaka borcu varsa bu borçtan dolayı maaşına bloke ve haciz işlemi uygulanabilir. Maaşa konulabilecek haciz oranı da dörtte birden fazla olamaz. Asgari geçimin sürdürülmesi için maaşın tamamının bloke altına alınması da yasalara aykırı bir durumdur ve bu kural sadece emekli maaşlarında değil, bütün maaş ödemelerinde geçerlidir.
RIZA DAHİLİNDE KONULAN İPOTEKLER
Her ne kadar emeklilik gelirlerine SGK ve nafaka borçları haricinde bir bloke işlemi uygulanamayacağı yasa ile koruma altına alınmışsa da emeklinin rızası olması halinde bu madde geçersiz kalır. Eğer emekli kişi yaptığı anlaşma ile maaşına ipotek konulmasına izin vermişse o zaman bloke işlemi uygulanabilir.
Bunun bir örneği de bankalardan çekilen kredilerdir. Maaş aldığı bankadan kredi çekmek isteyen emekli teminat olarak emekli maaşını gösterebilir. O zaman emekli maaşı bir çeşit ipotek altına girer. Borç bitene kadar maaş taşıma işlemi yapılmaz. Emekli maaşlarının banka tarafından ipotek altına alınmasını istemeyen emekliler ise imza attıkları sözleşmeye dikkat etmeliler.
Sözleşme içerisinde bloke, ipotek ya da hacze onay veren bir madde olması halinde emekli itiraz etse bile itirazı geçersiz sayılabilir.
MAAŞINA BLOKE KONULAN EMEKLİ NE YAPMALI?
Yasaya rağmen bazen emeklilerin maaşlarına bloke konulduğu haberleri çıkıyor. Emekliler istisnalar dışında maaşlarına bloke konulursa buna itiraz etme hakkına sahipler. Blokeyi koyan kurum, emeklinin talebi doğrultusunda koyduğu blokeyi kaldırmak zorundadır. Eğer bütün itirazlara rağmen bloke kaldırılmaz ise o zaman emeklinin mahkeme yoluyla veya tüketici hakem heyeti aracılığıyla işlem yapma hakkı var.
Bu tür durumlarda çoğunlukla karar emekliden yana çıkar. Maaşına haciz konulan emekli ise doğrudan icra dairesine itiraz edebilir. Haciz konulan gelirin emekli maaşı ödemesi olduğuna dair bir dilekçe ile başvuru yapılması yeterlidir.
Yani emekliler SGK prim borçları nedeniyle emekli maaşı blokesi ile karşı karşıya kalabilirler. Bir başka istisna ise nafaka alacaklarıdır. Nafaka alacakları da diğer borçlardan ayrı bir yerde sınıflandırılmıştır.