Kadın çalışanların izin ve sosyal haklar konusunda birçok avantajı bulunuyor. Aynı zamanda erken emeklilik hakları da var. Üstelik evlat edinenler de bu haklardan yararlanabiliyor. Faruk Erdem annelerin erken emeklilik şartlarını yazdı.
Türkiye'de son yıllarda çıkartılan yasalarla kadınların iş hayatında daha fazla yer almalarının önü açıldı. Özellikle annelik izinleri ve ilave sosyal destekler kadınların çalışma hayatına girmelerini kolaylaştırırken verimliliği de artırdı.
İş hayatındaki yeniliklerin yanında emeklilik ile ilgili de kadınların birçok avantajı bulunuyor. Kadınlar erkeklere göre daha az prim ve yıl şartıyla erken yaşta emekli olabiliyor. Ayrıca annelik onlara çeşitli erken emeklilik avantajları sağlıyor.
- HER ÇOCUKTAN 720 GÜN: Anneler için emeklilik formüllerinde doğumları işe yarıyor. Sigortalı olduktan sonra yapılan doğumlar avantaj sağlıyor. 3'e çıkartılan doğum borçlanması imkanı ile çocuk başına 720 gün (2 yıl), en çok 2.160 gün (6 yıl) kazanmak mümkün.
- STAJ SAYILIYOR: Normal şartlarda emeklilik hesabında staj başlangıcı ve stajda geçen süreler dikkate alınmıyor. Ama doğum borçlanmasında farklı bir uygulama bulunuyor. Anneler eğer staj başladığı tarihten sonra doğum yapmışlarsa bu doğumları borçlanabiliyor.
- EVLAT EDİNEN DE KAPSAMDA: Evlat edinen anne de çocuğunu evlatlık veren anne de doğum borçlanması yapabiliyor. Evlat edinme yoluyla doğum borçlanması yapılabilmesi için evlat edinilen çocukların 2 yaşını doldurmamış olması koşulu bulunuyor.
Doğum borçlanmasında her bir çocuk için tanınan 2 yıllık süre, çocuğun doğumundan sonra evlat edinildiği tarihe kadar doğumu yapan anne tarafından, evlat edinildikten sonra çocuğun 2 yaşına geldiği tarihe kadar ise evlat edinen kadın sigortalı tarafından kullanılabiliyor.
- ENGELLİ ANNELERİNE FARKLI İMKAN: Ağır engelli çocuğu olan kadınların erken emeklilik imkanı bulunuyor. 1 Ekim 2008'den bu yana uygulanan sisteme göre, çalışılan her 4 yıla 1 yıl prim ekleniyor, yaştan da 1 yıl düşülüyor. Annelerin bu haktan yararlanabilmeleri için çalışmaları veya isteğe bağlı sigortalı-iştirakçi olmaları gerekiyor. Ayrıca çocuğunun başkasının bakımına muhtaç derecede ağır engelli olduğunun sağlık kurulu raporuyla tespit edilmesinin sağlanması şart.
5 ADIMDA BORÇLANMA
1- Hangi kurumdan olursa olsun bütün kadın çalışanlar yapabiliyor.
2- Doğumların ilk sigortalı olunan tarihten sonra gerçekleşmesi gerekiyor.
3- Staj ya da çıraklık sigortasından sonraki doğumlar borçlanılabiliyor.
4- Borçlanma yapılacak sürede çalışılmaması gerekiyor.
5- İstenen gün kadar borçlanma yapılabilir.
NE KADAR ÖDENİYOR (2021)
Borçlanma süresi En düşük tutar
Günlük 38,16 TL
Aylık 1.144,80 TL
2 yıllık 27.475,20 TL