Nakdi ücret desteği uzatılacak mı? Normalleşme desteği nedir? Yeni destek paketi başvuru şartları nelerdir? Türkiye'nin uzun zamandır koronavirüsle mücadele kapsamında aldığı kısıtlama kararları 1 Mart itibarıyla esnemeye başladı. Normalleşmenin ardından kısa çalışma ödeneği 31 Mart'ta nakdi ücret desteği ve işten çıkarma yasağı da 17 Mart'ta bitiyor. Peki yüksek ve çok yüksek riskli illerde kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği uzatılacak mı? İşte detaylar…
Peki, uzatılmazsa ne olacak? Salgın devam ederken istihdamın azalmaması için işverenler ve çalışanlar nasıl desteklenecek? Noyan Doğan merak edilen soruyu yanıtladı: Aslında kısa çalışma ödeneği, nakdi ücret desteği dışında işverene destekler devam ediyor.
Hatta geçen hafta Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 51 il ile 2 ilçede uygulanan bölgesel istihdam prim teşviki bu yılın sonuna kadar uzatıldı. Bu vesile ile işverene, dolayısıyla da çalışana hangi destekler var, hangileri devam ediyor, kısaca değineyim.
İLAVE İSTİHDAM DESTEĞİ
Normalleşme Desteği: Bu destek, salgın nedeniyle kısa çalışmadan ve nakdi ücret desteğinden yararlanıp da normal çalışmaya geçen işyerlerine veriliyor.
İşverene prim teşviki sağlanıyor. Teşvik, 2021'in Haziran ayını geçmemek üzere 6 ay süreyle işverenlere sigortalıların prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak sosyal güvenlik primlerinin tamamı tutarında destek veriliyor. Destek tutarı aylık 1.341 lira.
İlave İstihdam Teşviki: İlk defa işe alınacak çalışanın sigorta ve vergi giderlerini asgari ücret üzerinden devlet karşılıyor. Sigortalıların, işe alındıkları aydan önceki 3 ayda 10 günden fazla sigortalılıklarının bulunmaması, İŞKUR'a kayıtlı işsiz olması gerekiyor.
SEKTÖRE GÖRE FARKLILAŞIYOR
İşyerinin de çalışanı yeni işe alması gerekiyor. Destek tutarı işyerinin faaliyette bulunduğu sektöre göre farklılaşıyor. İmalat veya bilişim sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde ilgili döneme ait günlük brüt asgari ücretin sigortalının prim ödeme gün sayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere tüm primler devlet tarafından karşılanıyor ki, destek tutarı 1.556 lira ile 3.792 lira arasında değişiyor.
Diğer sektörlerde faaliyet gösteren işyerlerinde ilave istihdam edilecek her bir sigortalı prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak tüm primler yine devlet tarafından karşılanıyor; bunun da tutarı 1.556 lira.
Kadın ve gençlere yönelik teşvikler: İşverenler kadın ve gençleri istihdam ettiklerinde prime esas kazanç üst sınırına kadarki sosyal güvenlik primi işveren payları İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanıyor.
Teşvik tutarı 733 lira ila 5.500 lira arasında değişiyor. Teşvikten yararlanmak için çalışanın son 6 aydır işsiz olması, istihdam edildiği tarihten önceki son 6 ayın ortalama sigortalı çalışan sayısına ilave olarak istihdam edilmesi gerekiyor.
Teşvikten faydalanma süreleri ise 18 yaş ve üzeri kadınları istihdam eden işverenlere 24-54 ay, 18-29 yaş arası erkekleri istihdam eden işverenlere 12-54 ay, 29 yaş ve üzeri erkekleri istihdam eden işverenlere 6- 30 ay.
75 LİRA ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ
Asgari Ücret Desteği: Özel sektör işyerlerine verilen asgari ücret desteği 2021 yılında da devam ediyor. Destekten sakatlık, yaşlılık ve ölüm, yani uzun vadeli sigorta kollarına tabi kişileri çalıştıran işverenler yararlanacak. Destek tutarı tüm işyerleri ve her bir çalışan için günlük 2.50 lira, aylık da 75 lira olarak uygulanıyor.
İşsizlik Ödeneği Alanlara Yönelik Teşvik: İşçi başına işverene 1.198 lira teşvik veriliyor. İşsizlik ödeneği alanların, işe alındığı tarihten önceki son 6 aylık dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması durumunda, kişinin kalan işsizlik ödeneği süresince asgari ücret üzerinden hesaplanan sosyal güvenlik priminin yüzde 1'lik kısmı hariç olmak üzere tamamı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.
2021'DE DE DEVAM EDİYOR
6 puanlık ek prim indirimi: 51 il ile 2 ilçede uygulanan 6 puanlık sosyal güvenlik prim indirimi 2021 yılında da devam ediyor. 5 puanlık prim teşvikine ek olarak 6 puanlık da bölgesel istihdam prim teşviki uygulanıyor.
Özel sektör işverenlerine öncelikle prime esas kazanç üst sınırına kadar olan kazançlar üzerinden hesaplanacak malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primlerinde 5 puanlık indirim, ardından prime esas kazanç alt sınırına kadar olan kazançlar üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primlerinde 6 puanlık indirim sağlanacak. 2021 yılı için en düşük destek tutarı 393 lira, en yüksek tutar ise 1.556 lira.
Artı İstihdam Desteği: 2019 Ocak ayı ile 2020'nin Nisan aylarındaki dönemde en az sigortalı çalıştırılan aydaki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilecek sigortalıların prim ödeme gün sayılarının 2021'in Ocak ayından itibaren 53,67 lira ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda işverenlere prim desteği sağlanıyor.