Kulisleri hareketlendiren olay, Ford Otomotiv'in geçen 22 Şubat'ta borsaya yaptığı bildirim ile gün yüzüne çıktı. 2020'yi 40 milyar ciro ile kapatan şirketin açıklaması birçok soruyu de beraberinde getirdi. Olaya kimlerin karıştığı, nasıl bir yol izlendiği, dahası, şirketin ne tür tedbirler aldığına dair sorulara ise yanıt bulunamamıştı.
İşte adım adım, şirket içi 'yolsuzluk' iddiasının ayrıntıları...
4 SORUDA OLAY NASIL GELİŞTİ
1- NASIL ORTAYA ÇIKTI?
En az 4 yıl önceden başladığı sanılan 'yolsuzluk' iddiası şirkete yapılan bir ihbarla ortaya çıktı. İhbar sonrası şirkette kırmızı alarm verildi. İhbardaki iddiaların doğruluğunu teyit etmekle işe başlandı. İlk bulgular ihbarı doğruluyordu. Bu aşamadan sonra sıra en önemli delil kaynağı konumundaki bilgisayarın koruma altına alınmasına geldi. Tutanakla el konulan cihaz, suçlamaların odağındaki Süleyman Ercan Engin'in bilgisayarıydı. Şirket denetçileri Engin'e, "Birkaç gün dinlenebilirsin" diyerek işe koyuldu.
2- KİMLERİN İSMİ GEÇİYOR?
Ford Otomotiv'in iddia ettiği zarara nasıl yol açıldığına geçmeden önce kimlerin suçlandığına bakalım. Şirkete göre, 247.8 milyonluk zarar, iki kesimin iş birliği ile oluştu. Dava dosyasına göre esas sorumlu olarak Süleyman Ercan Engin (48) görülüyor. Engin, 11 Ekim 1999'da şirkette işe giren bir isim. Nisan 2004'te ise 'Alacaklar Ekip Lideri' oldu. Engin'in başında olduğu birim şirketin 100 kadar bayisinden olan alacakların takibinden sorumlu. Engin gibi, bir dönem Ford Otomotiv'de çalışan eşi D. Engin de savcılık dosyasında 'şüpheli' konumda. İşten çıkarılan Tolga Kılınç ise denetçiler soruşturma yaparken, bir takım dosyayı kayıtlarda silmekle suçlanıyor. Engin'in 50 milyona yakın kazanç sağladığı iddia edilen Samsunlu Okutgen Otomotiv'in üç ortağı Kayhan Başokur, İsmail Okutgen ile Ahmet Kelem de şirketin savcılık dosyasında adları yer alan üç isim.
Kayhan Başokur olay ortaya çıktıktan sonra hissesini devretti.
3- NE İLE SUÇLANIYORLAR?
Şirketin iç denetim ekibi yoğun bir mesaiye başladı. Her evrak, her kayıt didik didik incelendi. Zaman ilerledikçe yeni bilgilere ulaşıldı. Şirketin 247.8 milyon lira zarara uğratıldığı bilgisi üst yönetime bildirildi. İddiaya göre Ford Otomotiv'de oluşan bu zarar iki firmaya kazanç olarak aktarıldı. Bu firmalardan biri Ford Otomotiv'in yedek parça bayisi Okutgen Otomotiv Limited Şti... 31 Aralık 2020 itibari ile bu şirkete sağlanan kazancın 48 milyon 152 bin 594 lira olduğu iddia ediliyor. Haksız kazanç sağlandığı öne sürülen bir diğer şirket ise Şahsuvaroğlu Otomotiv. Dava dilekçesine göre bu şirkete 2017-2020 arası dönemde sağlanan haksız kazanç 190 milyon 466 bin 146 lira.
4- SİSTEM NASIL ÇALIŞTI?
Ford Otomotiv'in savcılık başvurusu ve açtığı davaların özü "Şirket personelimiz, bazı bayilere haksız kazanç sağlayarak menfaat elde etti" iddiasına dayanıyor. Şirket, 21 yıllık çalışanı Engin'in, görevi sayesinde ulaşabildiği şirket kayıtları ve elektronik sistemleri maniple ettiğini öne sürüyor. Dava dilekçesinde özetle şöyle denildi: "Davalı, limiti olmayan bayiye mal satışı yapılmasına neden oldu. Hileli işlemlerle bay limitlerini yükseltti. Bu sayede diğer birimleri yanıltarak araç veya parça satışı yapıldı. Davalı, kimi zaman da bayi borcunu gizledi. Bazı bayilerin şirkete yatırdıkları avans paraları ile ilişkisi içinde olduğu bayilerin borcunu ödenmiş gibi gösterdi. Örneğin, bankadaki limiti 1 milyon lira olan Okutgen'in limitini 30 milyon olarak kayda girdi. Borcu görünmez hale getirilen bir diğer şirket ise Şahsuvaroğlu Otomotiv... Bu şirketin 2017'de 21 milyon 643 bin 462, 2018'de 45 milyon 531 bin 293, 2019'da 81 milyon 27 bin 428 TL, 2020'de ise 38 milyon 611 bin 406 liralık borcu ödenmiş gibi gösterildi."
Savcılık başvurusunda Süleyman Ercan Engin'in yanı sıra bir dönem Ford Otomotiv'de çalışan eşi D. Engin'in de adı yer aldı.
SUÇLANAN İSİM KONUŞTU
Hakkında bir dizi dava açılan Engin ilk kez Hürriyet'e konuştu. "Suçlamaların bir teki bile doğru değil" diyen Engin "Biz yılda 12 denetim geçiriyoruz. Benim böyle bir şeyi yapmam mümkün değil. Benim üstümde bir sürü müdür ve yönetici var. Kayıtlarla oynamam imkânsız. Ben yapsam, bunu başkası görür. Yine faturaları değil ben, genel müdür bile değiştiremez. Limit üzeri satış yaptırmakla suçlanıyorum. Ancak bunu bizden üst yönetim istedi. Tüm hesaplarıma gayrimenkullerime tedbir konuldu. Tutuklanmamı talep etmişler ancak savcı yurt dışı yasağı koydu. Söylendiği gibi 85 milyonluk gayrimenkulüm yok. Bana ait 8 gayrimenkul var. Değeri 15-16 milyon TL" dedi.
DAVADA İSMİ GEÇEN BAYİLER NE DEDİ?
Ford Otomotiv'in, 190 milyon 466 bin 146 lira haksız kazanç sağlandığını iddia ettiği Şahsuvaroğlu Otomotiv'in Genel Müdürü Murat Şahsuvaroğlu ise Hürriyet'in sorusu üzerine şunları kaydetti: "Bize bu konuda gelen giden bir bilgi veya evrak yok. Konun detaylarını da sizden duyuyorum. Bende bu kadar bilgi yok. Öyle bir iddiaları varsa bunu ispat etmeleri gerekir. Bu olayın sağında solunda, önünde veya arkasında yokuz" dedi. Görüşme talebini ilettiğimiz Okutgen Otomotiv'den ise dönüş olmadı. Telefonla ulaştığımız Ford Otomotiv'in avukatı da açıklama yapamayacağını söyledi.
GÜN GÜN NELER YAŞANDI
- 2 Şubat: Süleyman Ercan Engin'in bilgisayarına el konuldu.
- 5 Şubat: Şirkete çağrılan Engin 'sorguya' alındı; hakkında savcılığa başvuruldu.
- 8 Şubat: Engin'e karşı 48 milyon liralık ilk ihtiyati haciz talepli dava açıldı.
- 11 Şubat: Engin ve Tolga Kılınç'ın iş akitleri fesh edildi.
-19 Şubat: Engin'e karşı 247.8 milyonluk ihtiyati haciz davası ve alacak davası açıldı.
- 22 Şubat: Engin'e karşı 247.8 milyonluk icra takibi yapıldı.
- 22 Şubat: Ford Otomotiv, olayı borsaya bildirdi.
- 10 Mart: Süleyman Ercan Engin, 21 yıl çalıştığı şirkete karşı işe iade davası açtı.
SUÇLANAN İSİM HİSSESİNİ DEVRETTİ
Ford Otomotiv'in, olayı borsaya bildirmesinden iki gün sonra Samsun'da dikkat çeken bir hisse devir olayı yaşandı. Engin'in 48 milyon lira kazanç sağladığı iddia edilen Samsunlu Okutgen Otomotiv şirketinin yüzde 70 hissesini elinde bulunduran Kayhan Başokur, tüm hissesini İsmail Okutgen'e devrederek ortaklıktan ayrıldı. Başokur da, hakkında suç duyurusunda bulunulan 3 isimden biri.
DAVA HARCI 50 MİLYON TL
Alacağa konu tutar yüksek olunca, ödenen dava harçları da dudak uçuklattı. Ford Otomotiv, Engin'e yönelik ihtiyati haciz talebi ile açtığı dava için 49 milyon lira dava harcı ödedi. Yine, iş mahkemesinde açılan alacak davası için yatırılan harç miktarı ise 4.2 milyon lira olarak kayıtlara geçti.
O FATURALAR DOSYAYA GİRDİ
Şirket, Engin'in adına kayıtlı 20 gayrimenkulün 85.2 milyon lira değerinde olduğu iddiasında. Listedeki gayrimenkullerden ikisi ise Tuzla'da bulunan ikiz villalar. Engin, geçen yıl 4.8 milyona aldığı bu villaların mobilya ve dekorasyon işlerini, kazanç sağlamakla suçlandığı Okutgen Otomotiv'e fatura etmekle suçlanıyor. Savcılık dosyasına 1 milyon 360 bin liralık fatura dökümü de sunuldu. Engin ise Hürriyet'e "Dekorasyon işlerinin ödemesini ben yaptım" dedi. Engin'in görmemize izin verdiği dekontun tutarı 1 milyon 340 bin TL'idi. Paranın Engin'den çıkış tarihi ise 9 Şubat... Bu tarih, olayın ortaya çıkışından bir hafta sonrasına denk geliyor.