Her çalışanın hayali yüksek aylıkla emekli olmak. Emekli maaşları hesaplanırken 3 ayrı dönem dikkate alınıyor. Her dönemde kazançlar değişik yöntemlerle günümüze güncelleniyor ve Aylık Bağlama Oranı (ABO) ile çarpılıyor. Buna göre;
BİRİNCİ DÖNEM:
2000 yılı ve öncesindeki dönemde aylık bağlama oranları çok daha yüksek uygulanıyor. Burada kazanca göre yüzde 70'i bulan çarpan kullanılıyor. Gösterge ise 14 binlere kadar çıkıyor.
İKİNCİ DÖNEM:
2000-2008 arasında gösterge sisteminin yerine gelişme hızı devreye giriyor. Yıllık kazanç, büyüme hızı güncellemelerde kullanılıyor. ABO yüzde 60'larda oluyor.
ÜÇÜNCÜ DÖNEM:
2008'in 10'uncu ayından sonraki dönemde ise maaş güncellemesinde gelişme hızının yüzde 30'u dikkate alınıyor, enflasyon devreye giriyor. ABO ise yüzde 40'larda uygulanıyor. Söz konusu 3 hesaplama toplanarak çalışanın emekli maaşı ortaya çıkarılıyor.
BELİRLEYİCİ UNSURLAR
✔ Prime esas kazanç
✔ Çalışılan yıllar
✔ Prim süresi
HESAPLAMA FORMÜLÜ
✔ İlk günden son güne kadar tüm kazançlar hesaba katılıyor.
✔ Aylık bağlama oranları ile çarpılıyor.
✔ Katsayı güncellemesi yapılıyor.
✔ Büyüme ve enflasyon devreye alınıyor.
AYLIK NASIL ARTIRILIR?
EMEKLİ aylığınızı son 1-2 yılda aldığınız maaşlar değil, tüm çalışmalarınız belirliyor. Planlamaya erken başlamakta fayda var.
MAAŞI belirleyen en önemli etken aldığınız brüt ücret. Gerçek ücretlerinin bordroya yansıması önemli.
EĞER borçlanma yapıyor ya da isteğe bağlı ödüyorsanız ödeyebildiğiniz kadar yüksek miktarlarda ödemeniz maaşınızı artıracaktır.
HEM SSK'lı hem Bağ- Kur'lu iseniz Bağ-Kur primi ödemeyi de talep edin. Böylece iki farklı ödeme sizin prime esas kazancınızı, dolayısıyla emekli maaşınızı artıracaktır.
BAĞ-KUR'dan prim ödemişseniz ve 01.05.2008 öncesinde sigortalı olmuşsanız son 3.5 yıl SSK (4A) ile çalışmanız karşılığı emekliliğiniz SSK şartlarından olur ve maaşınız artar. 2008 sonrası sigortalı olanların hangi kurumda primi fazlaysa emekliliği ona göre oluyor.
BRÜT maaşı sadece aldığınız ücret belirlemiyor. Size nakit olarak düzenli ödenen tüm ücretler buna ilave ediliyor. Bordronuza bunların da eklenmesini sağlayın.
EMEKLİ olurken doldurduğunuz formda eş çocuklarınızla ilgili seçenekleri işaretlemeyi unutmayın. Böylece aylık bağlama oranınız yükselir.
EMEKLİYE YAŞAM BOYU GÜVENCE
Milyonlarca emeklinin gözü Temmuz zammına çevrilirken, 2002'den bu yana işçi, memur, esnaf emeklisinin mali ve sosyal hakları, aylık artışlarında sıçrama yaşandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, emeklilerin aylıklarında yapılan artışların enflasyon oranının oldukça üzerinde olduğunu belirterek, "Emekli Sandığı'nda en düşük aylık 377 liradan 3 bin 20 liraya çıktı. En düşük SSK emekli aylığı nominal yüzde 841 yükseldi. En düşük esnaf aylığı yüzde 1357 arttı, 2 bin 167 lira oldu. Genel artış dışında seyyanen zamlarla iyileştirme yapıldı" dedi. Hazal ATEŞ.