Kamuda çalışan yaklaşık 8 milyon vatandaş için heyecanlı günler devam ediyor. 700 bin kamu işçisi için 2.5 aydır süren toplu sözleşme görüşmeleri dün uzlaşıyla tamamlanmış ve işçiler önemli kazanımlar elde etmişlerdi.
Öncelikle düşük maaşlılara verilen 500 liralık seyyanen zam ve sonrasında yapılan yüzde 12'lik artış ile birlikte ortalama komu işçinin maaşı 5.835 liraya kadar çıktı.
Şimdi asıl sürece memur ve memur emeklileri için devam ediyor. Yaklaşık 4 milyon memur ve 3 milyon memur emeklisinin gözü kulağı Ankara'da olacak. Önümüzdeki iki yıl boyunca yapılacak 4 ayrı zam oranı ve sosyal haklar böylece belirlenecek
BU ORANLAR ARTACAK
Toplu sözleşme görüşmelerinde süreç sendikaların ilk tekliflerini sunmalarıyla başlamıştı. Bu gün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin kamu işvereni olan hükümeti temsilen ilk tekliflerini açıkladı.
İşçilerde ilk 6 ay için yüzde 9 öneren hükümet daha sonra bu rakamı yüzde 12'ye çekmişti. Burada 2022 için yüzde 5+6 önerilirken 2023 için yüzde 6+6 önerildi. Bu oranlara ayrıca enflasyon farkı da eklenerek yine 6 aylık enflasyonun altında kalmaması sağlanacak. Ancak aynen işçilerde olduğu gibi bu oranların 2'şer puan yükselebileceğini 2022 için yüzde 7+8 ikinci 2023 için ise 8+8 olabileceğini öngörüyoruz.
DÜĞÜMÜ ÇÖZECEK RAKAM
Soısyal hakları ayrıca düşünürsek zam oranlarındaki asıl pazarlık refah payı seyyanen artış talepleri üzerinden yürüyeceğini söyleyebiliriz. Memurların taleplerine baktığınızda Memur-Sen, 6. Dönem Toplu Sözleşme görüşmeleri kapsamında kamu görevlileri için 600 TL seyyanen zam, 2022 için yüzde 21, 2023 için ise yüzde 17 zam istemişti. Hükümetin verdiği rakamların da 2'şer puan artacağını düşünürsek aslında oranlarda bir örtüşme olabileceğini söyleyebiliriz.
Asıl burada pazarlık zamlardan önce talep edilen 600 liralık seyyanen ödeme ve yüzde 6'lık refah payı taleplerinde yürüyecek. Refah payı enflasyon farkının da ödenmesinden sonra eklenecek oranı ifade ediyor. Biz bu noktada bir uzlaşının olabileceği işaretlerini Ankara'dan alıyoruz. Öyle görünüyor ki ay sonu gelmeden bir ortak noktada buluşulup imzalar işçilerde olduğu gibi her iki tarafında memnun olduğu anlaşmayla atılacak.
ENFLASYON UNUTULMUYOR
Açıklanan oranlara baktığımız zaman hem işçiler de hem de memur ve memur emeklilerinde enflasyon farkı mutlaka ifade edildi. 2002 yılından bu yana Ak Parti hükümetlerinin uyguladığı 'enflasyonun altında zam vermeme' sisteminin devamı oldu. Hem asgari ücret hem emekli hem de memur ve işçi zamlarında mutlaka enflasyon göz önüne alınıyor.
Pandemiyle birlikte tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de yüksek enflasyon sorunu devam ediyor. Salgının etkilerinin azaltılması için tüm dünyada uygulanan parasal genişlemeler, ertelenen ihtiyaçların hızla karşılanması, piyasanın nakit ihtiyacının hızla karşılanması ve ortaya çıkan olumsuz fiyatlama alışkanlıkları enflasyona yol açıyor. Yüksek enflasyon maaş zamlarının etkisini azalttığı için Türkiye'de kamu personeline ve emeklilere zam yapılırken aradaki fark oranlara ekleniyor.
KAMU İŞÇİLERİNİN YENİ MAAŞLAR
EN DÜŞÜK ÜCRETE YAPILAN ZAM
Aylık Ücret:3577,50
Yapılan iyileştirme: 500 lira
Birinci 6 ay zammı yüzde 12
Zamlı aylık ücret: 4566,80 lira
İkinci 6 ay zammı yüzde 5
Ortalama hizmet zammı 21 lira
Zamlı aylık ücret 4816,14
Yıllık kümülatif zam oranı yüzde 34.62
Yıllık artış miktarı 1238,64
ORTALAMA ÜCRETLERE YAPILAN ZAM
Aylık ücret: 4.588,47
Yapılan iyileştirme 284,29 lira
Birinci 6 ay zammı yüzde 12
Zamlı aylık ücret 5457,39
İkinci 6 ay zammı yüzde 5
Ortalama hizmet zammı 105 lira
Zamlı aylık ücret 5835,26
Yıllık kümülatif zam oranı yüzde 27.17
Yıllık artış miktarı 1246,79
MEMUR VE EMEKLİ İÇİN TEKLİFLER
Hükümetin ilk teklifi
2022 ilk 6 ay: Yüzde 5+ enflasyon farkı
2022 ikinci 6 ay: Yüzde 6 + enflasyon fark
2023 ilk 6 ay: Yüzde 6 + enflasyon farkı
2023 ikinci 6 ay: Yüzde 6 +enflasyon farkı
SENDİKALARIN TALEBİ
2022 yılı: Yüzde 21
2023 yılı: Yüzde 17
Yüzde 6 refah payı ve 600 TL seyyanen ödeme