Gıda fiyatlarındaki dalgalanmaları önlemek, enflasyona etkisini azaltmak için 4 önemli sistem ekim ayı itibarıyla devreye alınıyor. Buna göre, tarlada, hallerde kalan taze meyve ve sebze piyasaya kazandırılacak. Bu ürünler dijital tarım pazarına dâhil edilerek hızlı bir şekilde alıcılarla buluşturulacak. Böylece bütün çiftçiler ürünü için pazar bulabilecek, esnaf, tüketici istediği kalitede ürün tedarik edebilecek.
İklim, afet ve ürün ekim davranışlarındaki değişimler enflasyon sepetinde önemli bir ağırlığı olan gıda fiyatlarını etkilemekte ve dalgalanmalara yol açıyor. Bu dalgalanmaların önlenmesi ve enflasyona etkisinin azaltması amacıyla erken uyarı sistemi kuruluyor. Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun yoğun bir çalışma yürüttüklerini ve yakında kamuoyu ile paylaşacaklarını belirttiği erken uyarı sistemi de 30 Eylül itibariyle uygulamaya geçiyor. Bu sistemle, sıcaklık, yağış, don, dolu, hastalık, güneş ışığı gibi riskler tüm bölgelerde anlık tespit edilerek ortaya çıkabilecek arz eksiklikleri ürün bazında belirlenecek.
Özellikle üretim, toptan, perakende aşamasında gıda zincirinin tamamı anlık olarak takip edilerek raporlanacak. Bu süreçte farklı aşamalarda elde edilen sinyallerin hangi ürünlerde hangi boyutta arz eksikliği oluşturabileceğinin tespiti uzmanlarca gerçekleştirilecek. Gıda israfının önüne geçmek amacıyla gıda bankacılığı sistemi cazip hale getirilerek yaygınlaştırılacak. Türkiye'de yaklaşık 20 yıldır uygulanan israfı önleme, sosyal dayanışma ağı yöntemi olan gıda bankası sayısı dünyada 30 bine ulaşmış durumda.
FİYATLARA YANSIMADAN TEDBİR
Geçici arz eksikliğinden kaynaklanan piyasa dengesizliklerine söz konusu arz eksiklikleri fiyatlara yansımadan önce geçici dış ticaret tedbirleri ile önlem uygulanacak. Kalıcı arz eksikliklerini gidermeye yönelik uygun teşvik ve tedbirlerin geliştirilmesi sağlanacak.
Sistem, kalıcı arz eksikliklerini gidermeye yönelik teşvik ve tedbirlerin geliştirilmesine katkı sunacak. Yeni sistemle tarımsal üretim, fiyatların izlenmesine yönelik veriler kullanılarak ihtiyaç halinde dış ticaret ve vergi konularında tedbirler tespit edilecek.