Tedavisi zor hastalıklar, iş kazası, meslek hastalığı nedeniyle çalışma gücünün yüzde 60'ını kaybedenler malulen emekli olup aylık almaya hak kazanıyor. Peki kimler, nasıl emekli oluyor? İşte detayları...
● Sağlık sorunları nedeniyle erken emeklilik için nasıl bir yol izlemek gerekiyor?
Sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünün ilgili servislerine başvuru yapılabilir. Geçici malul aylığının kalıcı olması için bir hastalık nedeniyle çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğuna dair sağlık raporu gerekiyor. Rapor için sosyal güvenlik merkezine başvurarak yetkili hastanelere sevk isteniyor.
● Malulen emeklilikte sigorta, prim gün sayısı ne kadar?
Kanser başta olmak üzere ağır hastalıklarda malul aylığı bağlanması için en az 10 yıl sigorta ve 1800 gün prim ödeme koşulu bulunuyor. Prim gün sayısını borçlanma ile tamamlayanlar da aylık alabiliyor.
● Geçici maluliyette süreç nasıl işliyor?
Geçici maluliyette aylık ödeme süresi 12 ile 24 ay arasında değişiyor. Tüm kanser hastalarında tanı konulduktan sonra 1 yıl içinde başvurulması şartıyla 18 ay maluliyet aylığı bağlanıyor. Bazı hastalarda da tanı konulduğunda 12-24 ay aylık bağlanabiliyor.
● Malulen emeklilik bütün sigorta gruplarını kapsıyor mu?
Maluliyet tespitinde sigorta ayırımı bulunmuyor.
● Vergi indiriminden yararlanmak için ne yapmalıyım?
Engel oranınızı bildirir raporunuz ile ilinizde bulunan defterdarlık ya da vergi dairesine başvuruda bulunmalısınız.
● Bakıma muhtaç olanlar için sigortalılık süresi zorunlu mu?
Başkasının bakımına muhtaç derecede durumu ağır olan hastalarda 10 yıllık sigortalılık süresine bakılmıyor. Ancak, en az 1800 gün prim ödemesi şartı aranıyor.
Kimlere malul aylığı bağlanıyor?
Kanser, organ naklinin yanı sıra çalışmaya olanak vermeyen genetik hastalıklar, beyin tümörleri, MS, Parkinson, Alzheimer, demans, sara ve bazı psikiyatrik hastalıklar, kalp yetmezliği, sindirim sistemi kanamaları, astım, KOAH, uyku bozuklukları, zeka gerilikleri (IQ 50 ve altı), bipolar bozukluk, AIDS, tüberküloz, kalp, böbrek, akciğer nakli, görme azlığı, retina kanamaları, yardımsız ayakta durmayı engelleyen denge bozuklukları ile birlikte işitme kaybı, anemi, kol, bacak gibi organ kaybı, kalp yetmezliği, solunum sistemi hastalıkları.
