Türkiye'de engeli bulunan yaklaşık 9 milyon vatandaşa birçok başlıkta destek sağlanıyor. Milyonlarca engelli vatandaşı ve yakınlarını ilgilendiren merak edilen soruların yanıtları şöyle:
■ Engelli hakları nelerdir?
Evde bakım desteği, muhtaç aylığı, gelir, emlak, gümrük vergisi ve ÖTV indirimi, 2022 aylık hakkı, EKPSS/kura ile atama hakkı, engelli iş kurma projeleri, korumalı park yeri kullanım kartı, ulaşım indirimleri, elektrik, su, doğalgaz, GSM tarife indirimleri, rehabilitasyon merkezlerinden yararlanma hakları bulunuyor.
■ 2022 aylık hakkı neye göre belirleniyor?
Hanenin toplam geliri hanede ikamet eden kişi sayısına bölündüğünde net asgari ücretin üçte birini geçmemesine bakılıyor.
■ ÖTV istisnalı araç alımında aylığım kesilir mi?
Araç alım bedeli ya da satış bedeli 12'ye bölünür. Bu miktar 12 ay boyunca haneye gelir olarak ilave edilir. Kişi başı aylık gelir aşmıyorsa aylık kesilmez.
■ THY ve demiryollarında engellilere indirim nasıl uygulanıyor?
Demiryolunda engelliler ve refakatçilerinden ücret alınmıyor. Uçuşlarda da yüzde 40 ve üzeri engeli olanlara indirim sağlanıyor. İç hatlarda yüzde 20 ve dış hatlarda yüzde 25 indirim var. İndirimden yararlanmak isteyenlerin engelli kimlik kartı, sağlık raporu ile başvurması gerekiyor.
■ Sağlık kurulu raporuyla erken emeklilik hakkı var mıdır?
Engelli memur, işçi ve Bağ-Kur çalışanları yaşı beklemeden, gerekli yıl ve prim gününü tamamladıklarında erken emekli olabilir.
■ Engellinin sahip olduğu konutta vergi muafiyeti var mıdır?
200 metrekareden küçük tek konutu olan engelliler emlak vergisinden muaftır.
ANNEYE İZİN-YAŞ KOLAYLIĞI
■ Engelli sağlık raporu ile mazeret izni nasıl alınır?
İşçilerin en az yüzde 75 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde 10 güne kadar ücretli izin verilebilir.
■ Ağır engelli çocuğu olan sigortalı ebeveynlerin erken emeklilik hakkı var mıdır?
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan kadın sigortalıların 1 Ekim 2008'den sonra yatan sigorta primlerinin dörtte biri ayrıca prim olarak ilave edilir ve bu süre emeklilik yaşından düşülür. Yani emeklilik erkene çekilir.
HAZAL ATEŞ.
