Kriz lobisinin arka plandaki yatırım, üretim, ihracat ve istihdamı gölgeleyerek Türkiye ekonomisini "faiz-kur-enflasyon" üçgenine sıkıştırma çabalarına en anlamlı cevap Garanti Bankası'nın ana ortağı İspanyol devi Banco Bilbao Vizcaya Argentaria'dan (BBVA) geldi. BBVA, "Uzun vadede Türkiye ekonomisinin güçlü olacağını düşünüyoruz" mesajını vererek Türkiye'deki varlığını artırma kararı aldı. Garanti Bankası'nın yüzde 49.85'ine sahip olan BBVA, halka açık olan yüzde 50.15 hisse için gönüllü pay alım teklifinde bulunacak.
DEV YATIRIMCILAR TÜRKİYE'Yİ TERCİH EDİYOR
Katar, BAE başta olmak üzere Avrupa ve ABD'den, hatta Asya ülkelerinden birçok yabancı yatırımcı, yaşanan global dalgalanmalara rağmen ayakta duran Türkiye'de yatırımlarını değerlendirmeyi tercih ediyor. Bu manzara, nedense bazı ekonomistleri rahatsız etti.
HAKAN KARA: YABANCI YATIRIMCILAR, İKTİDAR DEĞİŞİMİNİ ZORLAŞTIRIYOR
Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi, Merkez Bankası eski başekonomisti Hakan Kara, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, yabancı yatırımcıların Türkiye'ye duyduğu güvenin, beklenen iktidar değişikliğini zorlaştıracağını savunarak şunları söyledi:
"İlginç bir gelişme yaşanıyor. Yabancı yatırımcılar ülkede bir yönetsel değişikliği çok önceden fiyatlamaya başladı.. Ancak bu durum, piyasa göstergelerinin ve ekonomik gidişatın daha da kötüleşmesini engelleyerek bekledikleri değişimin gerçekleşme olasılığını azaltıyor."
TOPLAM ALIM 45 MİLYAR TL
BBVA, borsadaki ortaklarda bulunan yüzde 50.15 oranındaki 2 milyar 106 milyon 300 bin adet hisse için, pay başına 12.20 liradan gönüllü pay alım teklifi yapacak. İşlemin toplam maliyeti 25.7 milyar TL (2.5 milyar dolar) olacak. Tespit edilen fiyat cuma günkü kapanış olan 10.58 TL'nin yüzde 15 üzerinde gerçekleşti. 25.7 milyar TL yabancı bir yatırımcının Türkiye'de bir şirket için tek seferde gerçekleştireceği en büyük işlem olacak. BBVA'nın 2011'den bu yana Garanti Bankası hisseleri için ödediği toplam bedel ise yaklaşık 45 milyar TL ile (12 milyar dolar) Türkiye için rekor bir rakama ulaşacak.
TÜRKİYE ANA PAZARLARDAN BİRİ
BBVA tarafından yapılan açıklamada, bu işlemin, grubun ana pazarlarından biri olan Türkiye'deki varlığını arttırma niteliği taşıdığı belirtildi. Ayrıca işlemin, grubun büyüme oranını artıracak olması sebebiyle BBVA pay sahipleri bakımından da olumlu görüldüğüne dikkat çekildi. İşlemin 2022'nin ilk çeyreğinde tamamlanması öngörülüyor.
BANKALARIN ÖNÜ AÇIK
BBVA Ekonomik Araştırmalar Birimi Türkiye'nin yıllık yüzde 3.5'lik bir büyüme potansiyeline sahip olduğuna dikkat çekerek, "Türkiye, Avrupa Birliği'nin önemli bir ticaret ortağı ve 2020'de Türkiye'den ihracatın yüzde 56'sı Avrupa'ya yapıldı. Bankacılık sektöründeki büyüme fırsatları çok yüksek olup, Avrupa Birliği'de hane halkının borcunun milli gelire oranı yüzde 69 iken, Türkiye'de bu oran yüzde 17" denildi. BBVA sunumunda, "Dolarizasyon, negatif reel faiz gibi unsurların farkındayız fakat uzun vadede Türk ekonomisinin güçlü olacağını düşünüyoruz" değerlendirmesinde bulunuldu.
EN BÜYÜK YABANCI YATIRIM
BBVA CEO'su Onur Genç, "Sermaye tahsisindeki disiplin, bu işlemin de gösterdiği gibi, tüm yatırım kararlarımızın rehberidir. ABD'deki iştirakimizin satışı, diğer konuların yanı sıra, ana pazarlarımıza fazla sermayeyi yatırmak için bize stratejik bir seçenek sunuyor" dedi. Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ, "Türkiye'ye bugüne kadar yapılmış en büyük yabancı sermayenin yatırımcısı konumundaki BBVA'nın bu kararı, ülkemize ve potansiyeline duydukları güveni teyit etmekte ve uzun vadeli, kalıcı yatırımcı olma kimliğinin de altını çizmektedir. Bu kararın alınmasındaki en önemli etkenin, Garanti BBVA'nın sektörün en değerli markası olmasını sağlayan çalışanlarımızın hep birlikte ortaya çıkardığı değer ve başarı ile yarattıkları fark olduğunu vurgulamak isterim. Avrupa'nın en köklü bankacılık gruplarından birisi olan BBVA'nın ülkemizde yatırımını büyütmesi, ülkemiz açısından hem zamanlama hem büyüklük anlamında çok önemli. Bu adım, bu ailenin bir parçası olarak bize, müşterilerimize ve tüm ülkemize güç katacak. Ülkemiz için çok değerli olan bu adımın müşterilerimiz, çalışanlarımız ve hissedarlarımız başta olmak üzere tüm ülkemize katkı olmasını, iyilik getirmesini temenni ediyorum" dedi.
MUHTEŞEM BİR FIRSAT
BBVA Yönetim Kurulu Başkanı Carlos Torres Villa, "Bu işlem, ülkenin en iyi bankasına yatırım yapmak ve hissedarlarımıza değer yaratmak için muhteşem bir fırsat sunmakta ve aynı zamanda Garanti BBVA azınlık hissedarları için çok cazip bir fiyat sağlamaktadır" dedi. BBVA tarafından yapılan açıklamada, Türkiye'nin BBVA için, kısa vadeli zorluklara rağmen, uzun vadede ekonomik büyüme potansiyeli, nüfus piramidi, Avrupa ile ticari bağları ve nüfusunun bankacılık hizmetlerine sınırlı erişimi bakımından ve yaş ortalaması 32 olan 84 milyon nüfusu ile değerli bir pazar konumunda bulunduğu belirtildi.
BANKA HİSSELERİ 8 YILIN YÜKSELİŞ REKORUNU KIRDI
BBVA'nın Garanti Bankası'ndaki gönüllü pay alım teklifi, emsallerine göre ucuz fiyattan işlem gören banka hisselerinde doping etkisi yarattı. Borsa İstanbul banka hisselerine gelen alımlarla yüzde 4'ten fazla yükselerek 1.710 puanla tarihinin en yüksek seviyesine çıktı. Sabah'ta yer alan habere göre, bankacılık endeksi yüzde 9.77 ile 19 Eylül 2013'ten bu yana en yüksek günlük artışa imza attı. Bankaların cuma günü 172 milyar lira olan piyasa değerleri dün, 192 milyar liraya yükseldi.
TÜRKİYE ALGISI DEĞİŞECEK
Türk bankacılık sistemindeki iskontolu fiyatlamanın kalıcı olmasının beklenemeyeceğini belirten GCM Yatırım Araştırma Müdürü Dr. Tuğberk Çitilci, "BBVA'nın bu hamlesi Türkiye algısını pozitif yönde değiştirecek bir sinyal oldu. Bu hamle Türkiye'ye olan güven ve potansiyelin yabancı bir banka tarafından tescil edilmesi anlamına geliyor. Böyle bir hamlenin gelmesi, AB-Türkiye ilişkilerinde farklı pozitif rüzgârların esebileceğine de işaret ediyor olabilir" dedi.
DİĞER HİSSELERE YANSIR
Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, BBVA'nın bu hamlesinin çok pozitif olduğunu ve diğer bankalara da talebi artıracağını söyledi. Ata Yatırım Stratejisti Batuhan Özşahin ise Türk bankalarının benzer ülke bankalarına göre yüzde 50 iskontolu işlem gördüğüne dikkat çekerek, operasyonun hem BBVA ve hem de küçük ortaklar açısından avantajlı olduğunu söyledi.