Emeklilikte ikramiye, işsizlikte güvence olan kıdem tazminatı milyonlarca çalışanı doğrudan ilgilendiriyor. Bu konuda merak edilen pek çok detay bulunuyor.
■ Tazminatı artırmak mümkün mü?
Çalışanın ücreti dışındaki bazı yan ödemeleri de hesapta dikkate alınır. Bu ödemelerin dikkate alınması için süreklilik taşıması, kesinlik arz etmesi, işin gereği olarak işyerinde kullanılmak üzere verilmemesi gerekiyor. 20 başlıkta verilen yardımların dahil edilmesi tazminatı artırır.
■ Fazla mesai, izin ücreti eklenir mi?
Fazla mesai, yıllık izin ücreti, doğum ve evlenme yardımı, teşvik ikramiyesi ve primleri, ölüm yardımı, bayram harçlığı gibi süreklilik taşımayan ve bir defaya mahsus verilen yardımlar kıdem tazminatına esas ücrete dahil edilmiyor. İşçinin düzenli olarak aldığı teşvik primi ve telif ödemeleri ise hesaplamada dikkate alınır.
■ Kıdemi artıran yardımlar nelerdir?
Yemek, eğitim, giyecek, erzak, konut, yakacak, aile, çocuk, sağlık, taşıt ve gıda yardımları, yıpranma, mali sorumluluk, unvan tazminatı, nitelik zammı, teşvik primi, süreklilik arz eden primler hesaba katılır.
■ Yeni yılda ücreti artırılmayan kıdemi alıp ayrılabilir mi?
İş sözleşmesinde bir hüküm bulunmaması durumunda uygulamaya ilişkin inisiyatif işverende bulunuyor.
GEÇ ÖDEMEYE FAİZ İŞLETİLİR
■ İşyerindeki değişiklikler kıdem hakkı doğurur mu?
İş Kanunu'na göre işin niteliği, görev tanımı, çalışma süresi, koşullarında yapılacak değişikliklerin çalışana bildirilmesi ve onayının alınması gerekiyor. Çalışanın kabul etmemesi durumunda kıdem hakkı doğuyor. Kıdem tazminatının zamanında ödenmediği durumlarda, bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiziyle birlikte ödeme yapılması gerekir.
Hazal ATEŞ
