İran'ın Türkiye'ye verdiği gazı 10 gün süreyle kesintiye uğratacağını açıklamasının yankıları sürerken, muhalefetin de bu konuyu ülke çıkarları aleyhine kullanmak için fırsat bilmesi ve çeşitli yalanlarla kamuoyunu yönlendirme çabaları yine boşa çıkarıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, iftira odaklarının tüm iddialarına yanıt verdi.
SABAH'ta yer alan habere göre, İran, Türkiye'ye Ağrı giriş noktasından sağlanan doğalgazı iletim hattında meydana geldiği iddia edilen bir arıza nedeniyle 10 gün süreyle durdurduğunu açıklarken, muhalefet olayın Türkiye'den kaynaklandığını ileri sürerek ülke çıkarları aleyhine hareket etti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı iftiralara tek tek yanıt vererek, iddiaların her birini çürüttü. İşte muhalefetin iddiaları ve gerçekler:
1- İDDİA: İran'ın gaz kesintisi daha da uzayacak.
YANIT: İran doğalgaz iletim hattında meydana gelen bir arıza sebebiyle 20 Ocak'tan itibaren 10 gün süreyle gaz arzı sağlanamayacağını bildirdi. Bu süreçte, ülkemiz doğalgaz arz güvenliğinin sağlanmasına yönelik İran tarafında teknik ve üst düzey temaslara başladı, görüşmeler sürdürülmektedir.
2- İDDİA: BOTAŞ'ın İran'a borcu olduğu için böyle bir kesinti yapıldı.
YANIT: Bu iddia tamamıyla gerçek dışıdır. BOTAŞ'ın İran da dahil olmak üzere hiçbir gaz tedarikçisine borcu bulunmamaktadır.
3- İDDİA: İran tarafından gaz verildi, ancak Türkiye tarafında sorun olduğu için gaz akışı sağlanamıyor.
YANIT: Ülkemize Gürbulak giriş noktasından İran Milli Gaz Şirketi tarafından sağlanan doğalgazın alınması için kurulu bulunan tüm basınç yükseltme istasyonları çalışır durumdadır. Türkiye tarafında gaz akışının sağlanması konusunda herhangi bir sorun yoktur.
4- İDDİA: Üreticiler, sanayiciler, ihracatçılar son anda bilgilendirildi. BOTAŞ daha önceden de biliyordu.
YANIT: Bu iddia gerçeği yansıtmamaktadır. 19 Ocak itibarıyla EPİAŞ şeffaflık platformu ve BOTAŞ elektronik bülten tablosu aracılığıyla İran'ın 10 gün süreyle gaz arzı yapmayacağı ilan edilmiştir. Ayrıca, BOTAŞ tarafından 19 Ocak'ta kesinti uygulanacak tüm müşterilerine gönderilen yazı ile 20 Ocak saat 08:00 itibarıyla kesinti yapılacağı bildirimi yapılmıştır.
5- İDDİA: Bazı tesisleri öncelediler, dağıtım yapılırken ayrımcılık yaptılar.
YANIT: BOTAŞ tarafından 21 Ocak saat 08:00 itibarıyla ısınma amaçlı gaz kullanımlarında herhangi bir kesinti olmamasını teminen öncelikle proses-buhar amaçlı doğalgaz kullanan sanayi ve elektrik üretimi amacıyla yıllık doğalgaz kullanımı 300.001 metreküp ve üzeri serbest tüketicilere bir ayrım yapılmaksızın tamamında sözleşmelerinde yer alan günlük doğalgaz çekiş miktarları yüzde 60 ile sınırlandırılmıştır.
6- İDDİA: Sanayicinin taleplerine kulak tıkadılar.
YANIT: Enerji ve Sanayi Bakanlıklarınca 23 Ocak'ta yapılan toplantıda, sanayicilerimizden gelen doğalgaz kısıntılarındaki muafiyet taleplerine ilişkin olarak sanayicilerimizin kritik sektörlerle ilgili taleplerini Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımıza iletmesi ve yapılacak değerlendirmeye göre gaz muafiyeti sağlanacak kritik sektörlerin belirlenmesi ile doğalgaz kısıntısı konusunda yeni düzenlemelerde bulunulmuştur.
7- İDDİA: Yaz aylarında gaz fiyatları yükselince depolardaki gaz bitirildi.
YANIT: Türkiye'nin yaz dönemi doğalgaz talebi uzun dönemli gaz alım ve satım anlaşmalarına bağlı boru ve LNG arz kaynaklarından sağlanmaktadır. Yazın doğalgaz tesislerimizde depolama yapılmakta olup her yıl olduğu gibi bu yıl da planlamalarımız kapsamında tesislerimizde azami miktarda doğalgaz depolanmıştır. İhtiyaç duyulan günlerde her iki depolama tesislerimizde depolardan gaz kullanımı yapılmaya planlamalarımız çerçevesinde devam edilmektedir.
8- İDDİA: Cumhuriyet tarihinde ilk defa böyle bir olayla karşılaşılıyor.
YANIT: Arz kaynaklarından ülkemize yapılan doğalgaz arzında geçmiş yıllarda da özellikle kış dönemlerinde kesintiler yaşanmıştır. Bu sorunların çözümü amacıyla son yıllarda iletim hattı, depolama kapasitesi artırımı, LNG ve FSRU terminallerimizin kapasitelerinin artırımı, kompresör istasyonları, TANAP ve Türk Akım gibi yatırımlarımız tamamlanmıştır. Yapılan yatırımlar sonucunda son 5 yılda doğalgazda herhangi bir kesinti yapılmamıştır. Ancak soğuk hava koşullarına bağlı olarak 73 ilde rekor doğalgaz tüketimleri yaşanmakta olup, buna bağlı olarak ısınma amaçlı evsel tüketimler yüzde 60 oranında artmış ve ayrıca İran arz kaynağında da kesinti yaşanması ile birlikte doğalgazda bu dönemde kısıntı yapılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır.
9- İDDİA: Gerekli altyapı çalışmaları yapılmadı.
YANIT: BOTAŞ'ın altyapı yatırımlarında herhangi bir eksiklik söz konusu olmayıp, bütün kompresör istasyonları, tesislerimiz ve ekipmanlarımız emre amade hazır durumdadır. Bu kapsamda, 2050 yılına kadar BOTAŞ Master Planını hazırlamıştır. Şimdiye kadar yapılan ilave yatırımlar arasında TANAP, Türk Akım, Tuzgölü ve Silivri depolama tesisleri, Dörtyol FSRU, Saros FSRU, Aliağa Ege Gaz LNG Terminali, Mucur Kompresör İstasyonu, Doğubeyazıt, Hanak ve Sivas Kompresör istasyonlarına eklenen ilave üniteler yer almaktadır.
10- İDDİA: Sanayiye fahiş zam yapıldı.
YANIT: BOTAŞ doğalgaz toptan satış fiyatlarını en makul seviyede belirleyerek, doğalgazı tüketiciye sunmaktadır. 2021 başından dünya ve Avrupa enerji piyasalarındaki tüketicilerin, piyasalarda yaşanmakta olan olağanüstü dalgalanmalara bağlı olarak fahiş enerji fiyatlarına maruz kaldıkları kamuoyu tarafından da yakinen bilinmekte olup, bütün dünyada yaşanan yüksek enerji fiyatları bugüne kadar tüketicilerimize yansıtılmamıştır. Avrupa'daki en likit ve derin doğalgaz ticaret merkezlerinden birisi olan TTF'deki (Hollanda) doğalgaz fiyatları son bir yılda yaklaşık yüzde 555 oranında artmıştır. Ülkemizdeki doğalgaz satış fiyatlarına asgari oranda fiyat artışı yapılmış olup, sanayicimize halen dünya piyasalarındaki en düşük fiyatla doğalgaz arzı yapılarak, sanayicilerimize ucuz enerji girdisi sağlanarak desteklenmektedirler.
