Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı kapsamında hazırlanan Ulaştırma 2053 Vizyonu'ndan derlediği bilgiye göre, demir yolu taşımacılığı, kalkınmaya ve değişime yönelik küresel anlamdaki etkisini artırarak sürdürürken emniyet, çevre, enerji ve ekonomik ihtiyaçlara paralel olarak ulaştırma sektörü için de her geçen gün daha fazla önem kazanıyor.
Ulaştırma ağı ile Asya ve Avrupa kıtaları arasında bağlantı sağlayan merkezi konumdaki Türkiye'nin demir yolu ulaşımı bu ağ içinde stratejik öneme sahip bulunuyor. Yatırım ödeneği yıldan yıla katlanarak arttırılan demir yolu, sektörler içinde 2023 hedefleriyle Cumhuriyet'in 100. yılında ulaşım sistemine damgasını vurmaya hazırlanıyor.
Yük taşımacılığında demir yolunun payı 2019'da yüzde 3,13 ile yaklaşık 33 milyon ton olarak gerçekleşirken bu rakamın 2023'te yüzde 5'i geçerek 55 milyon tona çıkması bekleniyor. Demir yolunun taşımacılıktaki oranının 2029'da yüzde 11'in üzerine yükselmesi, 2053'te de yaklaşık yüzde 22 olarak gerçekleşmesi öngörülüyor. Böylece demir yolunun yük taşımacılığındaki payı 2019'dan 2053'e kadar 7 kat artacak. Yine yurt dışı yük taşımacılığında da demir yolunun payının 10 kat artırılması hedefleniyor.
Yolcu taşımacılığında 2053'te trenin payının 6 kattan fazla artması öngörülüyor. 2023'te demir yolu ile taşınan yolcu sayısının yaklaşık 19,5 milyon olması, bu rakamın 2035'te 145 milyonu, 2053 yılında da 269 milyonu geçmesi bekleniyor.
Demir yollarının yük ve yolcu taşımacılığındaki payının artması, aynı zamanda karbon salımının ciddi anlamda azaltılmasına katkı sağlayacak. Demir yollarında yolcu taşımacılığının payı yüzde 6,20'ye çıkarılacak. Ülkenin ulaşım ağındaki payı artırılarak demir yollarının yolcu taşımacılığındaki payının yüzde 1'den Avrupa ortalamasının üzerine, yüzde 6,20'ye çıkarılması amaçlanıyor. Bu da bugün 19,5 milyon olan yolcu sayısının yaklaşık 270 milyona ulaşması anlamına geliyor.
Tüm ulaşım modları arasında yük taşımacılığının, 2023'te 55 milyon ton ve yüzde 5,08 olması beklenen oran da 7 kat artırılarak 440 milyon ton yükün demir yolu ile taşınması sağlanacak. Böylece demir yolunun payının, yüzde 18 olan Avrupa ortalamasının da üzerine çıkılarak yüzde 21,93'e yükseltilmesi hedefleniyor.
Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı'na göre, 2053'e kadar 6 bin 196 kilometre hızlı tren hattı, 1474 kilometre konvansiyonel hat, 622 kilometre yüksek hızlı tren hattı ve 262 kilometre çok yüksek hızlı tren hattı olmak üzere 8 bin 554 kilometrelik demir yolu hattının tamamlanması öngörülüyor. Mevcut yüksek hızlı tren hatlarına ilave olarak 2053'e kadar tamamlanacak 622 kilometrelik yüksek hızlı tren hattının 546 kilometresi gelecek yıl bitirilecek.
Hızlı tren hatları, 2053'e kadar önemli derecede yaygınlaşacak, hızlı trenlerle bağlı il sayısı 8'den 52'ye çıkacak.