Konuta olan talebin artması ile fırlayan kiralar bazı ev sahipleri ve emlakçıların fırsatçılık yapmasına sebep oluyor. Kiracıları üzerinde baskıya başlayan ev sahipleri hukuksuz olmasına rağmen zorla kira bedellerini artırmak istiyor.
Nisan ayı enflasyonu ile birlikte 12 aylık ortalama ya in bu ay yapılabilecek en yüksek kira artış oranı yüzde 34,.46 oldu. Ancak birçok ev sahibi sözleşme bitmeden ara zam yapmak isterken bazıları da türlü bahanelerle eski kiracısını evden çıkartmaya çalışıyor. Eskiden 'oğlum gelip oturacak' bahanesi çok sık kullanılırken şimdi de 'tadilat yapacağım' gerekçesi ortaya atılmaya başlandı.
GEREKÇE GEÇERLİ DEĞİL
Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Sadık Aydos, "Kiracı evde otururken yapılabilecek tamirat, tadilatlarda kiracının çıkması talep edilemez" dedi.
Uzun süreli tadilat taleplerinde de belge gerektiğini belirten Aydos, "Kiracının içeride oturmasını imkansız hale getiren inşa, imar veya onarım yapılması durumunda kiracının çıkması gerekiyor. Orada proje değişikliği yapması gerekiyor onları da belediyeden, ilgili izinleri, ruhsatı alıp onları sunması gerekiyor. Söz konusu tadilat, tamirat yapıldıktan sonra kiracıyı çağırması gerekir" dedi.
YASAL ARTIŞI GEÇMEYİN
Fahiş kira talepleri de yasalara aykırı bulunuyor. Kira artışı yasalara göre 12 aylık TÜFE ortalamasına göre yapılıyor. Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, ev sahiplerinin zorlama kira artışlarına karşı vatandaşları uyararak, "Kira sözleşmeleriniz birinci yılını doldurmuş ve beşinci yılını doldurmamışsa sadece yüzde 34.46 artış yapacaksınız. Bunun üstündeki zorlama artış oranını kabul etmeyiniz" dedi.
TAHLİYE İÇİN 5 YIL
Kira sözleşmesi beş yılı dolanların durumunu değerlendiren Ali Güvenç Kiraz, "Beş yıl dolduğu için ev sahibi rayiç bedel arttı diyerek ekstra artışa girebilir. Bunun için de kira bedeli tespiti için mahkemeye başvurabilir. Davalar yaklaşık 2.5 yıl sürüyor. Hâkimler artış oranını hakkaniyet oranında yapıyor. Örneğin, oturulan konutun kirası 4500 bin, rayiç 8 bin liraya çıkmış. Ev sahibi 8 bin lira talep ederek dava açıyor. Hâkimler 6 bin liraya hükmediyor. Tarafların uzlaşması daha doğru olur" dedi.
KANUN NE DİYOR?
Borçlar Kanunu'nun 344'üncü maddesine göre; "Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir."