GEÇİCİ VERGİ NEDİR, NASIL HESAPLANIR?
Serbest meslek erbapları, ticari kazanç sahipleri, kurumlar devlete vergi ödemekle mükelleflerdir. Geçici Vergi ise en basit anlamı ile; yıl boyunca ödenmesi gereken toplam paranın 3 aylık parçalar halinde tahsil edilmesidir. Mükellefler hesap döneminde 3, 6, 9, 12 aylık mali tablolarını esas alarak vergi planlamasını yaparlar. Cari vergilendirme döneminin gelir ve kurumlar vergisiyle ilişkili olarak üçer aylık kazançları üzerinden hesaplanarak ödenecek miktar tespit edilir.
Geçici Vergi hesaplaması ise şu şekilde gerçekleştirilir; mükellefler için geçici vergi verilmesi gereken dönemin 3 er aylık kazançlarına bakılır, gelir vergisi tarifesinin ilk diliminde uygulanan yüzde 15'lik oran uygulanarak hesaplanır. Kurumlar vergisi mükellefleri için ise kurum kazancının yüzde 20'si üzerinden geçici vergi belirlenir. Mükellef ya da kurumların daha evvel ödediği vergiler var ise hesaplanıp, ödenecek vergiden çıkarılarak yeni miktar tebliğ edilir. Eğer kişi ya da kurumlar bildirilmesi gereken kazancın yüzde 10'undan fazlasını eksik söylerse, tespit edilen miktarın vergi zıyai cezası ve gecikme faizi uygulanır.
Mükellef ya da kurumlara tahakkuk ettirilen geçici verginin 3'er aylık kazançlar halinde ödenmemesi durumunda yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergiden kişi ve kurumlar vergi tutarından terkin edilir. Terkin edilen geçici vergi tutarına gecikme zammı uygulanır. Bu gecikme zammı vade tarihinden terkin edilmesi gereken tarihe kadar yani; gelir vergisi mükellefleri için 1 Mart, kurumlar vergisi mükellefleri için 1 Nisan'a kadar belirlenir. Geçici vergi ödemesi beyan ve zamanları ise açık ve net şekilde yönetmelikte belirtilmiştir.
GEÇİCİ VERGİLER HANGİLERİDİR?
Diğer vergi türleri gibi geçici vergilerinde devlete beyan edilmesi gerekir. Mükellefler bilanço defteri, gelir tablosu, tutulan işletme defteri evrakları ile serbest kazanç defteri tutanların ise serbest kazanç bildiriminin olduğu dosyayla başvurularını gerçekleştirmesi sağlanır. Kurumlara verilen Geçici Vergi 3 ayda bir takip edilir.
Geçici Vergi beyannamesi kuruma, 3 aylık dönemi izleyen 2. ayın 14. günü akşamına kadar teslim edilir. Kurumlar ya da mükellefler tarafından beyanname dönemlerinin takibi oldukça önemlidir. Bu takibi yapmak günümüzde artık daha kolaydır. Gelişen teknoloji sayesinde birçok beyanname takip programı mevcuttur. Bu programlar ya da takvim kullanılarak yapılan takipler sayesinde ceza alma ihtimali azaltılabilir.
Günümüzde birçok vergi çeşidi ve farklı ödeme zamanları bulunmaktadır. Bunlar; Yıllık Kurumlar Vergisi, Yıllık Gelir Vergisi, Katma Değer Vergisi, Aylık Muhtasar, Üç Aylık Muhtasar, Damga Vergisi, Emlak Vergisi, İlan ve Reklam Vergisi, Çevre Temizlik Vergisi, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Motorlu Taşıtlar Vergisi ve Geçici Vergidir.
