Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu mayıs ayı toplantısının ardından faiz kararını bugün saat 14.00'te açıkladı.
Para Politikası Kurulu (Kurul), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 14 düzeyinde sabit tutulmasına karar verdi.
Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
Etkisi artarak sürmekte olan jeopolitik riskler, küresel ve bölgesel iktisadi faaliyet üzerindeki aşağı yönlü riskleri canlı tutmakta ve belirsizliklerin artmasına yol açmaktadır. Küresel gıda güvenliğindeki ticaret yasakları ile artan belirsizlikler, emtia fiyatlarındaki yüksek seyir, temel gıda ve enerji başta olmak üzere bazı sektörlerdeki arz kısıtlarının daha da belirgin hale gelmesi ve taşımacılık maliyetlerindeki yüksek seviye uluslararası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının artmasına yol açmaktadır. Yüksek küresel enflasyonun, enflasyon beklentileri ve uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri yakından izlenmektedir. Bununla birlikte, gelişmiş ülke merkez bankaları artan enerji fiyatları ve arz-talep uyumsuzluğuna bağlı olarak enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceğini vurgulamaktadırlar. Bu çerçevede, iktisadi faaliyet, işgücü piyasası ve enflasyon beklentilerinde ülkeler arasında farklılaşan görünüme bağlı olarak gelişmiş ülke merkez bankalarının para politikası adımlarında ayrışma gözlenmekle birlikte, merkez bankaları destekleyici parasal duruşlarını halen sürdürmektedir.
Kapasite kullanım seviyeleri ve diğer öncü göstergeler yurt içinde iktisadi faaliyetin, bölgesel farklılıklar ortaya çıksa bile dış talebin giderek artan olumlu etkisiyle güçlü seyrettiğine işaret etmektedir. Büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin payı artarken, cari işlemler dengesinde enerji fiyatlarından kaynaklanan riskler devam etmektedir. Cari işlemler dengesinin sürdürülebilir seviyelerde kalıcı hale gelmesi, fiyat istikrarı için önem arz etmektedir. Kurul, uzun vadeli Türk lirası yatırım kredileri de dâhil olmak üzere kredilerin büyüme hızı ve erişilen finansman kaynaklarının amacına uygun şekilde iktisadi faaliyet ile buluşmasının finansal istikrar açısından önemli olduğunu değerlendirmiştir. Bu çerçevede Kurul, güçlendirdiği makroihtiyati politika setini ilave tedbirlerle kararlılıkla uygulamaya devam edecektir.
Enflasyonda gözlenen yükselişte; jeopolitik gelişmelerin yol açtığı enerji maliyeti artışları, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının geçici etkileri, küresel enerji, gıda ve tarımsal emtia fiyatlarındaki artışların oluşturduğu güçlü negatif arz şokları etkili olmaya devam etmektedir. Kurul, sürdürülebilir fiyat istikrarı ve finansal istikrarın tesisi için atılan ve güçlendirilerek sürdürülmekte olan adımlar ile birlikte, küresel barış ortamının yeniden tesis edilmesi ve enflasyonda baz etkilerinin de ortadan kalkmasıyla dezenflasyonist sürecin başlayacağını öngörmektedir. Bu çerçevede Kurul, politika faizinin sabit tutulmasına karar vermiştir. Fiyat istikrarının sürdürülebilir bir şekilde kurumsallaşması amacıyla TCMB'nin tüm politika araçlarında kalıcı ve güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir politika çerçevesi gözden geçirme süreci devam etmektedir. Değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite politika adımları devreye alınacaktır.
TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları liralaşma stratejisi çerçevesinde kararlılıkla kullanmaya devam edecektir. Fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, ters para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir. Böylelikle, yatırım, üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde devamı için uygun zemin oluşacaktır.
Kurul, kararlarını şeffaf, öngörülebilir ve veri odaklı bir çerçevede almaya devam edecektir.
GÖZLER ABD'NİN BÜYÜME VERİSİNDE
Fed'in mayıs ayı toplantı tutanakları, çoğu banka yetkilisinin gelecek birkaç toplantıda 50 baz puanlık faiz artırımını uygun bulduğunu ortaya koydu.
Yetkililerin Fed'in bilançosunun küçültülmesine yönelik planı da desteklediğine işaret edilen tutanaklarda, "Tüm katılımcılar, fiyat istikrarını yeniden sağlamak için gerekli önlemleri almaya yönelik güçlü taahhütlerini ve kararlılıklarını yineledi. Bu amaçla katılımcılar, hem federal fon oranı hedef aralığındaki artışlar hem de Fed bilançosunun boyutundaki azalmalar yoluyla Komitenin para politikası duruşunu hızla nötr bir duruşa kaydırması gerektiği konusunda anlaştı." ifadeleri kullanıldı.
Piyasa fiyatlamaları dahilinde mesajlar içeren tutanakların, yetkililerin ülke ekonomisini resesyona sürüklemeden enflasyonu dizginlemede kararlı olduklarını göstermesi ile risk iştahının arttığı görüldü.
Dün güne dalgalı bir seyirle başlayan New York borsasında, tutanakların ardından alıcılı bir seyir izlenirken Dow Jones endeksi yüzde 0,60, S&P 500 endeksi yüzde 0,95 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,51 değer kazandı. Söz konusu yükselişte, ABD'li perakende şirketlerinin beklentilerin üzerinde gelen karlılıkları da etkili oldu. Moda perakendecisi Nordstrom'un gelirlerinin beklentileri aşmasıyla hisselerindeki artış yüzde 14'ü aştı, Kohl's'un hisseleri yüzde 12'ye ve Best Buy'ın hisseleri yüzde 9'a yakın değer kazandı.
Dolar endeksi, dün yaklaşık bir ayın en düşük seviyesinden toparlanarak 102,1'den kapanmasının ardından bugün yatay seyrediyor. Dün yüzde 2,72'nin altına inerek 14 Nisan'dan bu yana en düşük seviyeyi gören ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi de yüzde 2,75'te dengelendi.
Avrupa tarafında, Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin gelişmeler ve enflasyonist endişeler paralelinde Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) atacağı para politikası adımları gündemin odağındaki yerini koruyor. Dün AB, Rusya'ya yönelik yaptırımların ihlalini birlik genelinde suç haline getirecek ve üye ülkelerin kısıtlayıcı önlemleri ihlal eden kişi veya kuruluşların mal varlıklarına el koymayı sağlayacak yeni kurallar teklif etti. Temmuzda yarım baz puanlık artırımını ilk dile getiren ECB Yönetim Kurulu Üyesi Klaas Knot bu görüşünü yinelerken, ECB Başkan Yardımcısı Luis de Guindos da daha büyük faiz artırımlarının ekonomik görünüme bağlı olacağını söyledi.
Bu gelişmelerle dün Avrupa borsalarında pozitif bir seyir izlenirken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,73, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 0,63 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,51 değer kazandı. Avro/dolar paritesi dün önceki kapanış seviyesine göre yüzde 0,5 azalışla 1,0680'e gerilemesinin ardından bugün yatay seyrediyor.
Asya genelinde, Çin'de salgın tedbirleri kapsamında zayıflayan ekonomiyi destekleme çağrıları ve bu kapsamda atılan adımlar yakından takip ediliyor. Çin Merkez Bankası, bankaların salgından en çok etkilenen bölge ve sektörlerde küçük firmalara kredi vermesi çağrısında bulunurken, likidite sağlanması için güveni artıracağını açıkladı. Öte yandan Güney Kore Merkez Bankası, politika faizini beklentiler doğrultusunda 25 baz puan artırarak yüzde 1,75'e yükseltti. Siyasi gelişmelerin de öne çıktığı Asya genelinde, kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7 yükseldi, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,7 geriledi.
Yurt içinde dün oynaklığın yüksek seyrettiği Borsa İstanbul'da, bankacılık ve holding hisselerine gelen alımlarla BIST 100 endeksi günü yüzde 1,81 değer kazancıyla 2.418,10 puandan tamamladı. Dolar/TL, dün önceki kapanış seviyesine göre yüzde 1,6 artarak 16,3585'ten kapanmasının ardından, bugün bankalararası piyasanın açılışında 16,3750'den işlem görüyor.
Analistler, Fed'in toplantı tutanaklarının para politikası sıkılaşma hızına ilişkin sürpriz ifadeler içermediğini, bankanın sık eleştirildiği enflasyonu ciddiye alma konusunda ise risklerin farkında olunduğunun vurgulanmasının pozitif karşılandığını söyledi.