GSYH 2022 yılı birinci çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %7,3 arttı
FİNANS VE SİGORTA FAALİYETLERİ 2022 YILI BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE %24,2 ARTTI
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2022 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; finans ve sigorta faaliyetleri %24,2, bilgi ve iletişim faaliyetleri %16,8, hizmetler %14,9, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %8,9, sanayi %7,4, diğer hizmet faaliyetleri %6,8, gayrimenkul faaliyetleri %5,4, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %5,2 ve tarım %0,9 arttı. İnşaat sektörü ise %7,2 azaldı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre %1,2 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2022 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %7,3 arttı.
GSYH 2022 YILININ BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE CARİ FİYATLARLA 2 TRİLYON 496 MİLYAR 328 MİLYON TL OLDU
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2022 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %79,5 artarak 2 trilyon 496 milyar 328 milyon TL oldu. GSYH'nin birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 179 milyar 800 milyon olarak gerçekleşti.
YERLEŞİK HANEHALKLARININ TÜKETİM HARCAMALARI 2022 YILI BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE %19,5 ARTTI
Yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları, 2022 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %19,5 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları %0,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu %1,1 arttı.
MAL VE HİZMET İHRACATI 2022 YILI BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE %16,8, İTHALATI İSE %2,3 ARTTI
Mal ve hizmet ihracatı, 2022 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %16,8, ithalatı ise %2,3 arttı.
İŞGÜCÜ ÖDEMELERİ 2022 YILI BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE %59,7 ARTTI
İşgücü ödemeleri, 2022 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %59,7, net işletme artığı/karma gelir ise %88,1 arttı.
İŞGÜCÜ ÖDEMELERİNİN GAYRİSAFİ KATMA DEĞER İÇERİSİNDEKİ PAYI %31,5 OLDU
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde %35,5 iken bu oran 2022 yılında %31,5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %45,6 iken %47,6 oldu.
BAKAN NEBATİ'DEN İLK DEĞERLENDİRME
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, yılın ilk çeyreğinde iç talebin büyümeye katkısının 3,9, net dış talebin büyümeye katkısının 3,5 yüzde puan olduğunu belirterek "Üretimi destekleyen politikalarımız sayesinde diğer ülkelerden pozitif ayrışmaya devam edeceğimizi öngörüyoruz." ifadesini kullandı.
Bakan Nebati, Twitter hesabından, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bugün açıklanan yılın birinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını değerlendirdi.
Ekonominin ocak-mart döneminde yıllık bazda reel olarak yüzde 7,3 büyüdüğünü anımsatan Nebati, 2021 yılı başından itibaren gerçekleşen dengeli büyüme kompozisyonun, 2022 yılının ilk çeyreğinde de devam ettiğini bildirdi.
Nebati, iç talebin ve net dış talebin büyümeye katkısına dikkati çekerek şunları kaydetti:
"İlk çeyrekte, iç talebin büyümeye katkısı 3,9 yüzde puan olurken net dış talep büyümeye 3,5 yüzde puan katkı sağlamıştır. Üretim kapasitemizin güçlenmesi açısından önem arz eden makine ve teçhizat yatırımları yüzde 10,5 artışla 10 çeyreklik artış eğilimini sürdürmüştür. Küresel ölçekte vuku bulan olaylar neticesinde girdi maliyetlerindeki artışlar üretimimiz üzerinde risk oluşturmasına rağmen üretimi destekleyen politikalarımız sayesinde diğer ülkelerden pozitif ayrışmaya devam edeceğimizi öngörüyoruz."
"BÜYÜME KOMPOZİSYONUNUN DEVAMI ÖNEMLİ"
Hazine ve Maliye Bakanlığından yapılan açıklamada da mevsimsel düzeltilmiş gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) büyümesinin bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,2 olduğu belirtildi.
Yılın ilk çeyreğinde makine ve teçhizat yatırımlarında kaydedilen artışa işaret edilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Makine ve teçhizat yatırımlarındaki artışın devam etmesi önümüzdeki dönem üretim kapasitemizin güçlenmesi açısından önem arz etmektedir. İç ve dış talebin dengeli katkı verdiği büyüme kompozisyonunun 2022 yılının kalan döneminde de devam etmesi, sürdürülebilir büyüme ve makroekonomik dengeler açısından oldukça önemlidir."
"TURİZMİN BÜYÜMEYİ DESTEKLEYECEĞİ ÖNGÖRÜLMEKTEDİR"
Açıklamada, Ukrayna'daki savaşın küresel ticaret üzerindeki etkisine de değinilerek "2022'de küresel ticarette Ukrayna'daki savaş kaynaklı bir ivme kaybı öngörülse de ihracatçılarımızın ürün ve pazar çeşitlendirmedeki başarısı ihracatımızın bu yıl da kuvvetli seyredeceğine işaret etmektedir. Turizmde ilk çeyrekteki olumlu görünümün yılın kalan döneminde de devam edeceği, bu durumun büyümeyi destekleyeceği öngörülmektedir." değerlendirmesinde bulunuldu.
Bu yıl için başlıca risk kaynakları değerlendirilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Enerji başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki artışlar, Ukrayna'daki savaş nedeniyle küresel tedarik zincirinde yaşanan ilave aksamaların ticaret ortaklarımızın büyümesi üzerine etkisi ve gelişmiş ülke para politikaları 2022 yılı için başlıca risk kaynaklarıdır. Yüksek katma değerli, sürdürülebilir, dengeli, kapsayıcı ve vatandaşlarımıza refah artışı sağlayan büyüme performansını kalıcı hale getirmek en önemli hedeflerimizdendir. Bu kapsamda ülkemizin üretim potansiyelini artırmak için ekonomimizin tüm paydaşlarıyla iş birliği içinde çalışmaya devam edeceğiz."
UZMANLAR DEĞERLENDİRDİ
Peki bu rakamlar ne anlama geliyor? Uzman isimler A Haber canlı yayınında konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. İşte o açıklamalardan satır başları...
TÜRKİYE DÜNYADAN POZİTİF AYRIŞTI
A Para Yayın Koordinatörü Özlem Doğaner: Yüzde 7,3 aslında çok önemli bir rakam. Özellikle çok sıkıntılı bir dönemdeyiz dünyanın en büyük problemlerinden birisi büyüme. Birisi de enflasyon. Tüm dünyada ciddi bir sıkıntı var bu durumda. Özellikle pandemiden çıktıktan sonra. Bir de Rusya ve Ukrayna savaşı da var. Bu savaşla birlikte enerji ve gıda krizi daha da sıkıntılı hale gelmiş durumda.
Bütün bu problemler üretimin de çok daraldığı bir tabloya doğru götürüyor dünyayı. Bunları alt alta koyduğumuz zaman büyümek dünya için önemli bir mesele. Türkiye bu anlamda dünyadan pozitif ayrıştığını görüyoruz.
Türkiye ekonomisinde çarkların döndüğünü gösteren önemli bir gösterge.
"TÜRKİYE EKONOMİSİNİN ÖNE ÇIKTIĞINI GÖRDÜK"
Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Eryılmaz: Hem aylık hem de çeyreklik bazda beklentinin üzerinde bir ekonomik büyüme rakamı var. Pandemi bir kriz fakat her kriz aslında kendi içerisinde bir fırsatı da barındırıyor. Pandemi döneminde uzun tedarik zincirlerinin bozulmasıyla birlikte daha kısa tedarik zincirlerine yönelme eğilimiyle birlikte jeopolitik önemi gereği Türkiye ekonomisinin öne çıktığını gördük.
Bu büyümenin ana kaynağının dış talep, ihracat kaynaklı olduğu yönünde bir tahminimiz var.