Pandeminin küresel ekonomilerde etkisini sürdürdüğü bir dönemde başlayan Rusya-Ukrayna savaşı, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünya enerji piyasalarını altüst etti. Türkiye de hammadde fiyatlarındaki olağanüstü artışlardan nasibini aldı. Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), eylül ayına ilişkin tarife tablosunu dün yayınlandı.
Konutlarda kullanılan doğalgazın birim fiyatı yüzde 20.4 arttı. Sanayide yüzde 50.8 zam yapılırken elektrik üretiminde kullanılan doğalgazın birim fiyatında ise yüzde 49.5 artış yapıldı. Diğer yandan elektrikte mesken abonelerinin tarifesine yüzde 20 zam geldi. Sanayi abonelerindeki zam oranı yüzde 50 olurken, ticarethane abonelerinin tarifesinde yüzde 30'luk artış yapıldı.
EPDK'dan yapılan açıklamada, Rusya-Ukrayna savaşının başta Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünya enerji piyasaları için ağır sonuçları beraberinde getirdiği belirtilerek, "Bu durum ülkemizdeki enerji üretim maliyetlerini de olumsuz etkilemiştir" denildi. BOTAŞ'tan yapılan duyuruda ise artışa rağmen özellikle konutlarda kullanılan doğalgazda tüketicilere yüzde 80'in üzerinde destek verildiği belirtildi.
VATANDAŞA 100 MİLYARLIK DESTEK
Türkiye bu olumsuzluklardan vatandaşlarının en az şekilde etkilenmesi için çeşitli destekleme modellerini devreye almıştı. Elektrikte yüzde 50, doğalgazda ise yüzde 80 olarak uygulanmaya devam eden sübvansiyonlar ile vatandaşa 100 milyar liralık fatura desteğinde bulunuldu. Kademeli elektrik tarifesi ile de vatandaşa ilave destekler sağlandı. Doğalgazdaki artışa rağmen, Avrupa başkentleri arasında halen en uygun maliyetle doğalgazın kullanıldığı şehir Ankara. Ankara'da bir metreküp doğalgaz ücret 5.70 TL. Amsterdam'da 53.63, Londra'da 35.03, Berlin'de 32.64, Atina'da 32.51, Sofya'da 25.95, Paris'te 21.52 TL.
ENERJİNİN ASGARİ ÜCRET İÇİNDEKİ PAYI DÜŞTÜ
Öte yandan, her geçen yıl artan ücretler karşısında tüketilen enerjinin asgari ücret içerisindeki payı da düştü. 2002'de asgari ücret 164.6 lira iken, 100 metreküp doğalgazın fiyatı 42.1 liraydı. Bu şekilde doğalgazın asgari ücret içerisindeki payı ise yüzde 25.6'yı buluyordu. Şimdi ise 570 TL'lik 100 metreküp doğalgazın payı yüzde 10.4'e geriledi. 2002'de 200 kWh elektriğin asgari ücret içerisindeki payı yüzde 33.1 iken, bu rakam şimdi yüzde 6.3'e indi.
