TALEP ESKİSİ GİBİ DEĞİL
Emlak danışmanlık şirketi Coldwell Banker Türkiye Başkanı Gökhan Taş talep sürecindeki gerilemeyi şöyle anlattı: "3-4 ay öncesine kadar gayrimenkul sektörüne ciddi bir nakit akışı oldu. Enflasyon karşısında parasının değerini korumak isteyenler konut aldı ve satışlar hızlı arttı. Alıcı tarafında treni kaçırmama psikoloji vardı. Bu fiyata bir daha bulamam diyen aldı. Bugün ise bu yangın söndü. Kredi sınırlaması ve sosyal konut beklentisi bunda etkili oldu. Kamunun açıkladığı sosyal konut hamlesinin talebe etkisini dar ve orta gelirli kesiminde daha net gördük. Devlet desteği ile 600-700 bin liraya ev satılacağının görülmesi, bu kategoride olan diğer konutlara ilgide azalma yarattı. Daha da önemlisi 'ev sahibi olamam' diyen kesimin umudu arttı." İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü İşletme Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Ulvi Özcan ise "Aslında sosyal konut projesinin adı yetti. Detaylar açıklanmadan beklenti oluştu ve talep geriledi. Gelecek yeni arz çok önemli ama yeterli değil. Piyasanın ihtiyacı kapsamlı bir konut politikası" diye konuştu.
DURGUNLUK RAKAMLARA YANSIDI
Konut satışında gerilemeyi hem Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri, hem de araştırmalar ortaya koyuyor. TÜİK verilerine göre, Ağustos 2021'den sonra ilk kez yıllık gerileme bu yıl temmuzda oldu. Temmuzda yıllık yüzde 12.9 düşüşle 94 bin konut satıldı. Konut satışı ağustos ayında yüzde 12.7 azalarak 123 bin 491 oldu. Kredi sınırlaması, artan fiyatlarla alıcı kitlesinin azalması ve fiyatlar da çok artmaz beklentisi bu gerilemede etkili olurken, bu etkilere bir de sosyal konut eklendi. Öte yandan Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) sahibinde.com ile hazırladığı rapora göre de İstanbul'da yıllık fiyat artış oranı geriledi. Raporda şu bilgilere yer verildi: "Geçen yılın ağustos ayına göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare cari fiyatı yüzde 198.7 artarak 13.091 TL olmuştur. Satılık konut ilan metrekare cari fiyatları İstanbul'da yüzde 238.8, Ankara'da yüzde 203.3 ve İzmir'de yüzde 180.4 artmıştır. Ortalama konut metrekare fiyatları İstanbul'da 19.802 TL, Ankara'da 8.848 TL ve İzmir'de 14.583 TL olmuştur. Ülke genelinde ve üç büyük ilde konut fiyatları artmış olmasına rağmen İstanbul'daki konut fiyatlarının yıllık artış oranı uzun bir aradan sonra düşmüştür. İstanbul'daki yıllık fiyat artış oranı geçen aya kıyasla 2.1 puan azalmıştır. Bu azalışın raporlarımızda incelediğimiz dönemdeki (2017 Eylül'den sonra) en yüksek düşüş olması dikkat çekicidir. Konut talebi endeksi haziran ve temmuz aylarındaki düşüşlerin ardından ağustosta yüzde 2.3 artmıştır. Ancak, konut talebinin mayısa kıyasla belirgin bir oranda düşük olması konut piyasasında bir durgunluk emaresi olarak yorumlanabilir."
KURA DOLANDIRICILARINA DİKKAT
Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi devreye girdi. Proje kapsamında 2 yılda 250 bin konut inşa edileceği açıklanırken, başvurular da başladı. Talep dönemi 31 Ekim'de tamamlandıktan sonra hak sahipleri kura ile belirlenecek. İşte bu kura süreci dolandırıcıları harekete geçirdi. TOKİ tarafından yapılan açıklamaya göre dolandırıcılar 'kurada öncelik tanınacağı' vaadi ile vatandaşlardan para talep etmeye başladı. Bu yönde şikâyetler geldiği belirtilen TOKİ açıklamasında şu ifadelere yer verildi: "Dar gelirli vatandaşları konut sahibi yapan İdaremizin ismi kullanılarak sahtekârlık ve dolandırıcılık girişiminde bulunulduğu tespit edilmiştir. Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi olan 250 bin sosyal konut projemiz kapsamında, 'Başvurunuzun ardından kurada öncelik sağlanacağı ve bunun için para talep edildiği' yönünde dolandırıcılık girişiminde bulunulduğu şikâyetleri gelmektedir. Özellikle belirtmek isteriz ki, İdaremiz tarafından satışa sunulan konutların başvuru toplama, sözleşme imzalama, devir, teslim, tapu gibi işlemlerinin tamamı Halk Bankası ve Ziraat Bankası'nın yetkili şubeleri aracılığı ile yapılmakta, başka bir banka şube ve/veya şahıs hesapları üzerinden işlem yapılmamaktadır. Ayrıca herhangi kooperatif veya dernek vasıtasıyla bir talep ya da ön talep ya da kapora alınarak işlem yapılmamaktadır. Bu sebeple size telefonla veya şahsen ulaşarak kurada öncelik sağlayacağını vadeden, ödeme talep eden kişi veya kişilere itibar edilmemesi gerekmektedir. Ayrıca sizinle irtibata geçerek para talebinde bulunulması durumunda savcılığa suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir."
Sosyal konut hamlesi ile 2 yılda 250 bin konut, 100 bin altyapılı konut arsası ve 10 bin işyeri satışa çıkacak. 5 yılda ise 500 bin konut, 250 bin altyapılı arsa ve 50 bin işyeri dar gelirli vatandaşa satılacak.
"SOSYAL KONUT PROJESİ" İÇİN TOKİ'YE 65 BİNİ AŞKIN SORU GELDİ
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), 14 Eylül'de başvuruları başlayan "İlk Evim İlk İş Yerim" sosyal konut projesine ilişkin sosyal medya hesapları ve çağrı merkezi üzerinden gelen 67 bin 777 sorunun 61 bin 254'ünü yanıtladı.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından detayları paylaşılan, Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi "İlk Evim İlk İş Yerim" kampanyasına yönelik, konutların inşasını yapacak TOKİ'nin çağrı merkezi ve sosyal medya hesaplarına vatandaşlar birçok soru iletti.
TOKİ yetkililerinden edinilen bilgiye göre kuruma, Twitter, Facebook ve Instagram üzerinden projeyle ilgili 15 bin 214 soru geldi. Soruların 12 bin 802'si cevaplandırıldı.
ALO TOKİ çağrı merkezince de aynı konudaki 52 bin 563 sorunun 48 bin 452'si yanıtlandı.
Çağrı merkezi ve sosyal medya hesaplarına böylece toplam 67 bin 777 soru iletildi, bunların 61 bin 254'ü cevaplandı.
EN ÇOK SORU KONUT TİPİNİN SEÇİLİP SEÇİLEMEYECEĞİNE İLİŞKİN
Kuruma projeyle ilgili en çok sorulan soruların başında "başvuru aşamasında konut tipinin seçilip seçilemeyeceğine" ilişkin olanlar yer aldı. Vatandaşlar, bu konudaki soruları üzerine konut tipi ayrımı olmadan proje bazında başvuru yapılabileceği bilgisini edindi.
50.000/100.000 Konut Projesi kurasında hak sahibi olduğu konut satış sözleşmesini imzalamayanların yeni projeye başvurma imkanı olup olmadığına yönelik sorular ise ikinci sırayı oluşturdu.
Hane halkı tarafından koşulların uyması durumunda iki ayrı kişinin başvurup başvuramayacağı, vekaletname ile başvuru yapılıp yapılamayacağı ve hisseli tapusu olanların kampanyaya başvurmasında engel olup olmadığı da en çok sorulan sorular arasında yer aldı.
TOKİ konutlarında yaşayan vatandaşların istekleri, önerileri ve şikayetleri ilgili birimlere iletildi.
