Milyonlarca çalışanın merakla beklediği Asgari ücrette düğüm çözülüyor. Asgari ücrette zam pazarlığının yapılacağı ilk toplantı bugün gerçekleştirildi.
TÜRK-İŞ PAZARLIĞIN BAŞLAYACAĞI RAKAMI AÇIKLADI
Türk-İş Başkanı Ergün Atalay Asgari ücret toplantısı öncesi açıklamalarda bulundu.
Türk-İş Başkanlar Kurulu toplantısının ardından açıklama yapan Atalay, asgari ücretle ilgili herkesin rakam açıkladığını belirterek, "Bizim açıkladığımız rakam 7 bin 785 lira. Bu ne? Bir bekar işçinin yaşam maliyeti, açlık sınırı. Burada eğitim var, ulaşım var, gıda var. Bu veriler bizim elimizde. 40 senedir uzman arkadaşlarımız bu rakamı söylüyor. Biz de 'Türk-iş'in açlık rakamı, yoksulluk rakamı bu' diyoruz. Yoksulluk rakamı ne? 10 bin 170 lira bekar işçinin yoksulluk rakamı. Rakam söylemek kolay. Vergiyi konuşmak lazım. Vergi toplumun tamamını ilgilendiriyor. 20 sene önce vergi asgari ücretin 20 katıydı, şimdi 5 katı bile değil. Vergiyle ilgili ülkeyi yönetenlerin bir düzenleme yapması gerekiyor" diye konuştu.
'İŞÇİNİN BAŞINI EĞDİRECEK BİR ŞEY YAPMAYIZ'
Emeğin, işçinin sıkıntı içinde olduğunu söyleyen Türk-İş Başkanı Atalay şunları söyledi;
"Veremeyeceğim bir hesap dün de yoktu bugün de yok. Komisyon bugün asgari ücreti 5 bin 500 lira üzerinden konuşmayacak. 7 bin 785 lira açlık sınırından başlayacak, onun üzerine nereye çıkabiliyorsak. Toplumun büyük kesimini memnun edecek, komisyonu memnun edecek, başkanları memnun edecek, benim razı geleceğim bir rakam olursa altına imza atarız. Razı gelmeyeceğimiz, toplumun ekseriyet kesiminin razı olmadığı, işçinin memnun olmadığı bir rakamın altına ne imza atarız ne de masaya otururuz. Dün de öyle yaptık bugün de öyle yapacağız.
Bugün 5 bin 500 liraya oturmayacak komisyon. Oturacağı rakam bir işçinin açlık bedeli olan 7 bin 785 lira. Bu bizim teklifimiz değildi. Biz açlık sınırını açıkladık kamuoyuna. Televizyonların bir bölümünde 'Türk-iş bunu istemiş' gibi bir bölümünde başka türlü söylüyorlar. Kamuoyunun asgari ücrette memnun olacağı bir rakam varsa varız yoksa dün de olmadık bugün de olmayız. Ne asgari ücretlinin ne emeklinin ne işçinin başını aşağı eğdirecek dün de bir şey yapmadık bugün de yapmayız"
ORTAK BEKLENTİ ANKETİ AÇIKLANDI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 2023 Yılında Geçerli Olacak Asgari Ücreti Belirleme Çalışmaları Kapsamında başlatılan araştırma sonuçları açıklandı.
Açıklamada, ''İşçi ya da işveren olmayan çeşitli mesleklerden vatandaşların oluşturduğu kamuoyunun 2023 yılı asgari ücreti için ortak beklentisi 7 bin 845 lira oldu'' denildi.
ORTAK BEKLENTİ: 7 BİN 845 TL OLDU
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2023 yılında geçerli olacak asgari ücret belirleme çalışmaları kapsamında işçilerin, işverenlerin ve kamuoyunun beklentilerini tespit etmek üzere başlattığı araştırmanın sonuçlarını paylaştı. İşçi ya da işveren olmayan çeşitli mesleklerden vatandaşların oluşturduğu kamuoyunun 2023 yılı asgari ücreti için ortak beklentisi 7 bin 845 TL oldu.
2023 yılında geçerli olacak asgari ücret belirleme çalışmaları kapsamında Bakanlık tarafından başlatılan, Türkiye genelinde akademik bir kadronun gerçekleştirdiği araştırma kapsamında hem işçi hem de işveren kesimine ulaşıldı. Türkiye genelinde yapılan araştırmada katılımcıların yüzde 50'sini kadınlar, yüzde 50'sini ise erkekler oluşturdu. Yüzde 18,1'ini ilkokul ve altı, yüzde 18,1'ini ortaokul/ilköğretim, yüzde 37,3 lise ve dengi, yüzde 26,5'inin ise yükseköğretim ve üzeri eğitim almış olan katılımcıların yüzde 33,8'i özel sektörde işçi olarak çalışıyor.
Yüzde 17,4'ü ev hanımı, yüzde 16,1'i emekli, yüzde 7,9'u öğrenci, yüzde 6,7'si küçük ve orta ölçekli işletmelerde çalışan, yüzde 3,8'i kamu sektöründe işçi olarak çalışan, yüzde 3,7'si devlet memuru, yüzde 3,2'si işsiz olan, yüzde 2'si uzmanlık gerektiren mesleklerde çalışan, yüzde 1,9'u çiftçilik/hayvancılıkla uğraşan, yüzde 1,8'i üst düzey yönetici olan, yüzde 1,7'sinin diğer mesleklerde çalışan katılımcıların yanıtladığı araştırma kapsamında çeşitli sektörlerde, Türk üretim yapısının ağırlıklı oranlarını yansıtacak düzeydeki işletmelere de gidilerek işletmelerin sahipleri ve profesyonel yöneticileri ile görüşmeler yapıldı.
Araştırmada sorulan, 'Temmuz ayında yapılan asgari ücret zammı sizce o zaman için yeterli miydi?' sorusu üzerine katılımcıların yüzde 60'ı yeterli olmadığı, yüzde 30'u yeterli olduğu, yüzde 10'u ise ne yeterli ne de yetersiz olduğu cevabını verdi.
İŞÇİ İŞVEREN NE İSTEDİ?
İşçi, işveren ve farklı mesleklerden oluşan vatandaşların oluşturduğu kamuoyuna 2023 yılı asgari ücret beklentisinin sorulması üzerine, işçilerin asgari ücret beklentisi 7 bin 500 TL'nin üzerindeyken, işverenlerin asgari ücret beklentisi 7 bin TL oldu. İşçi ya da işveren olmayan çeşitli mesleklerden oluşan vatandaşların oluşturduğu kamuoyunun ortak beklentisi ise 7 bin 845 TL oldu. Asgari ücretle çalıştığını belirten işçilerin asgari ücretten beklentisi de ortalama 7 bin 630 TL olarak hesaplandı.
'Asgari ücretin artırılacak olması ile birlikte işsizlik oranı da artar mı?' sorusunun sorulduğu araştırmada katılımcıların yüzde 55'i asgari ücretin artırılmasının işsizliği artıracağı, yüzde 45'i ise artırmayacağı yanıtını verdi. İşverenlerin yüzde 68,8'i asgari ücretin artırılmasının işsizlik oranını da artıracağını düşünüyor.
Katılımcılara kişisel aylık gelirleri sorulduğunda; yüzde 26,8'i asgari ücret, yüzde 15,8'i 5 bin 500 TL ve altı, yüzde 24,8'i 5 bin 501-8 bin TL arası, yüzde 17,6'sı 8 bin 1-10 bin TL arası, yüzde 11,1'i 10 bin 1 ila 15 bin TL arası yüzde 3,9'u ise 15 bin 1 TL ve üzerinde aylık gelire sahip olduğunu belirtti.
Araştırma kapsamında sorulan 'Asgari ücret ile ilgili açıklamaları takip ediyor musunuz?' sorusu üzerine işçilerin yüzde 80,4'ü açıklamaları takip ettiği, yüzde 19,6'sı takip etmediği cevabını verdi. İşverenlerin ise yüzde 81,9'u açıklamaları takip ettiği, yüzde 18,1'i takip etmediği yanıtını verdi. Ne işçi ne işveren olan kamuoyunu oluşturan vatandaşlar ise bu soru üzerine yüzde 79,5'i asgari ücretle ilgili açıklamaları takip ettiği, yüzde 20,5'i ise takip etmediğini ifade etti.
Bakanlık, 2022 yılında da asgari ücreti belirleme çalışmaları sürecinde Türkiye genelinde akademik kadronun gerçekleştirdiği asgari ücret araştırması yapmıştı.
TOPLANTIYA İLİŞKİN DETAYLAR
Doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında süreç bugün saat 14.00'te Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndaki ilk toplantıyla başladı.
TOPLANTI SONRASI İLK AÇIKLAMA
Toplantının ardından bakanlık binasından ayrılan ilk grup Türk-İş oldu.
Bakanlık önünde açıklamalarda bulunan Türk-İş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, toplantının iyi geçtiğini bildirerek, "Toplantıda konuştuğumuz konuları Türk-İş Yönetim Kurulu'yla değerlendireceğiz. Kapsamlı bir açıklamayı genel merkezde yapacağız. Yarın hepsini tek tek açıklayacağız" ifadelerini kullandı.
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın, çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
ASGARİ ÜCRET NET 5 BİN 500 LİRA
Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor.
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirası brüt asgari ücret, 1003 lira 1 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 129 lira 42 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
ÜÇ BAŞLIK GÜNDEMDE
Türk-İş, ilk toplantıda Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması'ndaki rakamları, gıda enflasyonundaki oranları ve ücretler üzerindeki gelir vergisi yükünü gündeme getirildi.
GIDA VURGUSU
Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, açlık sınırı olarak hesaplanan 7 bin 785 liranın kırmızı çizgileri olduğunu belirtirken, yıllık yüzde 130'a ulaşan gıda enflasyonunun dikkate alınması gerektiğine vurgu yapıyor.
Türk-İş üyesi sendika başkanları, 8 bin 250 liranın başlangıç rakamı olması gerektiğini ifade ediyor. İşçi kesimine göre psikolojik sınır 8 bin lira olarak görülüyor. 7 bin 785 liralık ücret yüzde 41.5, 8 bin 250 liralık ücret yüzde 50 artış anlamına geliyor.
TİSK: TABANDIR, MAKUL OLMALI
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Başkanı Özgür Burak Akkol, "Asgari ücret taban ücrettir. Makul olması gerekir. İmkanı ve gücü olan işverenlerimizi, bunun üzerinde ücretler vermeye de teşvik ediyoruz" dedi. Yıl başında asgari ücrette tarihi bir mutabakata imza attıklarını ve asgari ücretten artık vergi alınmadığı anımsatan Akkol, asgari ücretten vergi almayan Avrupa'daki 2 ülkeden birinin Türkiye olduğuna işaret etti.
"500-600 DOLAR REKABETİ BOZAR"
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, asgari ücretle ilgili "2023 yılında eğer üretici ve ihracatçı 500- 600 dolar gibi rakamlarla karşılaşırsa rekabetçiliğimizi çok daha fazla kaybederiz. 2023 yılında ortaya koyduğumuz 275 milyar dolar ihracat hedefimizi yakalama şansımız kalmaz" dedi.
ORTALAMA ÜCRETE DÖNÜŞÜYOR
Komisyon toplantısı öncesi DİSK'in yaptığı asgari ücret çalışmasına göre, asgari ücret giderek ortalama ücrete dönüşüyor. 2012'de asgari ücret ortalama ücretin yüzde 44'üyken, 2020'de yüzde 73'e çıktı.