Bu yıl kiralarla yarışan site aidatlarında Ocak 2023 için yeni zamlar gündeme geldi. Temmuz ayında asgari ücrete yüzde 30 oranında yapılan ara zammı bahane ederek aidatları iki hatta üçe katlayan site yönetimleri, şimdi de ocakta yeni bir zamma hazırlanıyor. Aidat fiyatlarında yasal olarak herhangi bir artış sınırı bulunmadığı için Ocak 2023'ten itibaren bazı siteler yüzde 50 bazıları ise yüzde 100'ün üzerinde zam yapacak.
Vatandaşlar, sitelerin yönetimler tarafından ticarethane haline getirildiğini belirtiyor. Kat mülkiyeti kanununa göre site adına kararı alma yetkisine sahip olan site yönetimleri, bu yetkiyle topladıkları aidatları eş-dostarkadaş kontenjanına ayırmış durumda. Örneğin bir sitedeki dairenin balkon camı yapımında piyasanın üç katına satış yapan bir firmayla çalışma zorunluluğu getiren yönetim de var, hiç ihtiyaç yokken arkadaşını site avukatı yapıp her ay düzenli ödeme yaptıran da var...
Konuştuğumuz site sakinlerinden biri yönetime karşı açılan davaların da havada kaldığını belirtiyor. 2 yıl önce binanın ihtiyacı olan su sayacının değişimi için her bir daireden 500 TL toplandığı bilgisini veren site sakini, "Ancak aynı dönemde bu sayaçların fiyatı 90 ila 120 TL arasında değişiyordu. Biz 500 TL toplanmasına itiraz ettik. Dava açtık. Kanun, 'Yönetim üç farklı fiyat alır ve en ucuzunu satın alır' diyor. Yönetim biri 600, biri 540 biri de 500 TL olmak üzere üç farklı fiyat almış. Yani her şeyi kılıfına uydurmuşlar. Sayacı aldıkları firma o ay içinde aynı ürünü en pahalı 123 TL'ye satmış. Bunu da mahkemeye sunduk ancak sonuç alamadık. Minareyi çalanlar kılıfını hazırlamış" diyor.
YAP-YÖNET-KAZAN!
Son dönemde İstanbul'daki dev sitelerde boy gösteren bir sorun ise inşaat şirketlerinin yaptıkları evlerin yönetimlerini de kurdukları şirketler üzerinden devam ettirmeleri... Birçok lüks sitenin inşaatını tamamladıktan sonra yönetimini de devralan inşaat şirketleri, çıkardıkları yüksek aidatlarla vatandaşları isyan ettirdi. Birçok lüks sitenin yönetiminin inşaat şirketleri ya da bu şirketlerin kurduğu alt şirketler tarafından yapıldığını anlatan sektör temsilcileri, bu yolla gelirin devamlılığının sağlandığını anlatıyor.
Bu kazanç ise şu şekilde sağlanıyor: Örneğin bir site sakini dairesine balkon camı yaptırmak istiyor. Ancak site yönetimi belirlenen cam firması dışında başka birinin siteye giremeyeceğini belirtiyor. Bunun gerekçesi olarak ise standardın olması için bu şekilde çalışıldığı öne sürülüyor. Ancak bu cam firmasının piyasanın en az iki katı üzerinde fiyat talep ediyor. Aynı standartlarda aynı ürünü yapan firmalar ise siteye kesinlikle sokulmuyor.
KİRALAMALARDAN DA GELİR ELDE EDİLİYOR
Halkalı Atakent'te 4.500 konutluk bir sitede, 70 metrekare 1+1 dairede, elektrik, ısınma hariç aidat bedeli 1.000 TL olarak alınıyor. Geçen temmuz ayında enflasyon bahanesiyle 300 TL olan aidatın bir anda 1.000 TL'ye yükseltildiğini belirten site sakini Ç. T., "6 ay önce bir anda fiyatı üç kat artırdılar. Ayrıca elektrik ve gaz bedeli ödüyoruz. Burada bir de kiraya verilen mağazalar var bu kiralar nereye gidiyor onu da bilmiyoruz. Bizden bir anda bu kadar yüksek aidat talep edilmesine karşı çıktık ancak sonuç alamadık. Şimdi de yüzde 50 artıştan bahsediliyor. Asla kabul edilebilir değil, dava açarız" dedi.
MUHALEFET ŞERHİ DÜŞÜP DAVA AÇSINLAR
Tüketici Konfederasyonu Hukuk Komisyonu Başkanı Avukat İzzet Doğan, "Site ve apartman aidatlarını genel kurullarda istedikleri kadar artırabilirler ancak aşırı bir artırma varsa, muhalefet şerhi düşüp genel kurul kararına itiraz ederek Sulh Hukuk Mahkemeleri'ne dava açabilirler" dedi.
Genel kurulda alınan kararların kat maliklerinin çoğunluk kararı ile çıkarıldığına dikkat ��eken Doğan, "Kiracıların genel kurulda oy hakları yok. O nedenle afaki bir aidat bedeli olması halinde kiracılar ev sahiplerine durumu bildirebilir ve karara ev sahibi itiraz eder. Ya da ev sahipleri genel kurula katılması için kiracısına yetki verir" dedi.
Kanuna göre yönetici kat maliki ise verdiği hizmet karşısında aidat ödememe hakkına sahip olduğunu anlatan Doğan, "Ancak bazı yöneticiler genel kurul kararına maaş da ekletiyor. Bu kanuna aykırı" ifadelerini kullandı.