Tarihi kayıtlar ortaya çıktı: Van'da yeniden petrol aransın talebi

VAN'DA 4 BÖLGEDE PETROL VAR
Bu bölgedeki madenlerin işletilmesi için İran'dan Erciş'e kadar uzanan bir dekovil (dar hatlı demir yolu) inşa edildiğini aktaran Doç. Dr. Kardaş, ayrıca Rusların, Azerbaycan ve Güney Kafkasya'daki petrol alanında uzman olan Stoyanov'u da getirdiklerini belirtti.

Kardaş şöyle konuştu:
Ruslar, bu uzman kişinin raporları doğrultusunda yeni kazılar da yapıyorlar. Kuyu sayısı ve petrol miktarını da artırıyorlar ve bu şekilde burayı 1918'e kadar işletiyorlar. Beşparmak, Kürzot, Amik ve Haraşik köylerinde petrol çıkıyor. Kürzot'ta 2 tane büyük kuyu açıyorlar. Daha sonra Ruslar çekildikten sonra Milli Mücadele döneminde yeni hükümet buradaki petrollerden yararlanma yoluna gidiyor. Cumhuriyet kurulduktan sonra buradaki petrolleri çıkarıp ülke ekonomisine katmak için çalışmalar yürütülüyor.

O dönem burada çıkarılan petrolün imtiyazı devlet tarafından 1931'e kadar Fransız Emil Mayen'e veriliyor. Daha sonra asayiş olayları oluyor ve Mayen buradaki petrolleri işletmiyor. Baktığımız zaman 1953 yılına kadar buradan petrol çıkarılıp işletiliyor. Daha sonra 110-130 metre derinliğe kadar gidildi ve buradaki çalışmalara nokta konuldu. Sebep olarak da buradaki petrol miktarının az olduğu, kaya yapısının kırılgan olduğu ve petrolün daha derinlere aktığını söylüyorlar.

YENİDEN BAŞLANABİLİR
Son yıllarda Karadeniz'de ve Akdeniz'de doğal gaz, aynı şekilde Siirt ve Gabar Dağ'ında petrol aramalarını da hatırlatan Doç. Dr. Kardaş, "Özellikle Gabar'daki kuyular daha derin ve daha işletilmeye elverişli görünüyor. Acaba Van için de bir çalışma başlatılabilir mi? Günümüzde daha yeni teknik araçlarla, imkanlarla daha derine gidilebilir. Çünkü önceki kayıtlarda bu var. Osmanlı Devleti bunu işletti. Ruslar bu bölgeyi işgal ettikleri dönemlerde 1915 ve 1918 yılları arasında buradaki petrol kaynaklarından yararlandılar.

Cumhuriyet'in ilk yıllarında 1953 yılına kadar buradaki petrol kaynaklarından istifade edildi ama terk edildi. Şimdi yeni bir bakış açısıyla yeni teknik yöntemlerle acaba tekrar buradaki petrolü işletme yoluna gidilebilir mi? Ayrıca Şahmanıs'ta kömür çıkarılıyordu. 2000'li yıllara kadar satılıyor. Acaba detaylı bir aramayla daha geniş alanlarda bu kömürün araması yapılabilir mi? Bizim amacımız budur, yani Osmanlı döneminde, Cumhuriyet döneminde, hatta Demokrat Parti dönemine kadar buradaki kaynaklardan yararlanıldı. Van için yeniden yeni teknik araçlarla bir arama yapılabilir" diye konuştu.