■ Kıdem tazminatı nasıl hesaplanacak?
Çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödeniyor. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya ekleniyor. Çalışana ödenen ücretle beraber düzenli olarak sağlanan yol, yemek parası için ek ödemeler de hesaba katılıyor.
■ İşveren kıdemi peşin ödemek zorunda mı, aynı işyerinde devam edenler için özel bir düzenleme olacak mı?
İş Kanunu'na göre kıdem tazminatı peşin ödenmek zorunda, taksitli ödeme için çalışanın onayı gerekiyor. Taksitlendirilen kıdem için yazılı sözleşme yapılması çalışanın lehine olacaktır. Bölünen taksit sayısı ve ödeme takviminin kayıt altına alınması mağduriyetleri de önleyecektir. Aynı işyerinde devam edecekler için iki seçenek söz konusu olabilir. Kıdemlerini alarak çalışabilecekleri gibi, daha sonra işten ayrılırken de bu ödemeler yapılabilir.
■ İşveren kıdemi ödemezse nasıl bir yol izlenmeli?
Birinci adımda arabulucu, sonra da mahkeme yoluna gitmesi gerekir. Ödenmeyen tutara mevduata uygulanan en yüksek faiz işletilir.
■ Biriken izinlerimin parasını alabilecek miyim?
EYT kapsamında emekli olup işten ayrılacaklar eğer biriken ücretleri varsa yıllık izin gibi haklarını da alarak işten ayrılabilir. Kullanılmayan yıllık izinlerin son brüt ücret üzerinden ödenmesi zorunluluğu bulunuyor. İzin ücretinden gelir vergisi ve prim kesiliyor.
■ İşletmeler, KGF destekli krediden normal koşulda emekli olanlar için de yararlanabilecek mi?
EYT düzenlemesi ile aynı takvim sürecinde normal koşullarda emekliliğe hak kazananlar için kıdem desteği konusunda bugüne kadar bir açıklama yapılmadı. Bunun benzeri teknik ayrıntıların yasal düzenleme sürecinde netleşmesi bekleniyor.
■ Aynı işyerinde iki yıl sigortasız çalıştım, geriye dönük olarak bu yıllara ilişkin kıdem talep edebilir miyim?
Belgelerle kanıtlamanız durumunda geriye dönük sigortalılık sağlanacaktır ve kıdem tazminatı hakkı da doğacaktır. Belgeyle kanıtlama imkânı olmayanların hizmetlerinin geçtiği yılın sonunda başlayarak 5 yıl içinde iş mahkemesine başvurarak hizmet tespit davası açması gerekiyor.
BİLGİN: EYT'DE TOP BİZDEN ÇIKTI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT ilgili düzenlemenin Meclis'e ne zaman geleceğiyle ilgili, "Bizim gruptaki arkadaşlarımız, milletvekillerimiz konuyu tartışıyorlar, inceliyorlar. Onlar değerlendirip komisyona gönderecekler" dedi. EYT düzenlemesiyle ilgili Bakanlıkla alakalı bir durumun kalıp kalmadığını sorusunu da Bilgin, "Yok. Meclis'in iradesinde. Top bizden çıktı" diye yanıtladı. Bakan Bilgin, bundan sonraki aşamayı takip etmediklerini, konunun grupta değerlendirildiğini vurgulayarak, "Mart ayında artık neticelenir diye düşünüyorum" ifadelerini kullandı.