Yeni Konut Finansman Programı'na ilişkin kanun teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi.
HAZİNE KATKISININ MALİYETİNİ NE KADAR?
Milyonların merakla beklediği teklifinin etki analizine göre, 50 bin konut için Hazine katkısının maliyetinin bu yıl 2,75 milyar lira; 2023, 2024 ve 2025 yılları için toplam 18 milyar 220 milyon lira olacağı öngörülüyor.
Vatandaşların kullanacakları konut finansmanlarında, ilk 3 yıl boyunca gelirlerinin belirli bir düzeyinde taksit ödemesi yapabilmelerini sağlamak adına Hazine tarafından geri ödeme koşuluyla ve yüklenici tarafından geri ödemesiz katkı sunulacak.
Düzenlemeyle program kapsamında faiz oranı/kar payı, vade, finansman tutarı, hane gelirine ilişkin sınırlamalar gibi özelliklerin belirlenebilmesi için Cumhurbaşkanına yetki veriliyor. Program kapsamında uygun koşullarda sağlanacak finansman için Hazine tarafından uygun finansman enstrümanlarıyla kaynak sağlanması planlanıyor.
Program çerçevesinde ilk aşamada 2 milyon liraya kadar 0,69; 2 milyon lira ile 4 milyon lira arası için 0,79; 4 milyon lira ile 5 milyon lira arasındaki krediler için 0,99 faiz oranı/kar payı ile finansman kullandırılması öngörülüyor.
Program kapsamında bu yıl 100 bin konut için finansman kullanılacağı varsayıldığında ve bu konutların yaklaşık yarısının bankalar tarafından esnek ödeme planı ile sunulacağı öngörüldüğünde, 50 bin konut için kullanılacak finansman için Hazine katkısı sağlanması tahmin ediliyor.
İlk 3 yıl için Hazine katkısı projeksiyonuna göre, 2023 yılı için Hazine katkısının toplam maliyetinin 2,75 milyar lira olması bekleniyor. 100 bin konutun tamamı için Hazine katkısı alınması durumunda ise bu tutar en fazla 2 katına çıkabilecek.
Hazine katkısının maliyetinin, 50 bin konut için 2024 yılında 8 milyar 580 milyon lira, 2025 yılına 6 milyar 890 milyon lira; 2023, 2024 ve 2025 yıllarında toplam 18 milyar 220 milyon lira olması öngörülüyor.
AK PARTİ MECLİS'TE SUNUM YAPTI
AK Parti Aydın Milletvekili Mustafa Savaş, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna, Yeni Konut Finansman Programı'na ilişkin Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi'ne ilişkin sunum yaptı.
Savaş, TOKİ aracılığıyla yapılan ve dünyada örnek gösterilen toplu konut projeleriyle 20 yılda yaklaşık 1 milyon 170 bin konut inşa edildiğini, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından "İlk Evim, İlk İş Yerim Projesi"nin hayata geçirildiğini hatırlattı.
Teklifle sürdürülebilir bir konut arzı amaçladıklarını anlatan Savaş, orta gelirli vatandaşlara, piyasa koşullarına göre çok daha avantajlı finansman maliyeti ve vade yapısı sunduklarını kaydetti. Savaş, proje kapsamındaki finansman taksitlerinin ilk üç yılını ödeme kolaylığı dönemi olarak adlandırdıklarını, bu dönemde Hazine ve Maliye Bakanlığınca taksitlerin hane gelirinin yüzde 30'unu aşan kısmın geri ödeme şartıyla karşılanmasını ve konut yüklenicilerinin de satış bedeli üzerinden yüzde 5 katkı sağlamasının planlandığını anlattı. Savaş, "Vatandaşlarımızın kira öder gibi ev sahibi olabileceği bir projeyi hayata geçiriyoruz." diye konuştu.
DAHA ÖNCE SATILMAMIŞ KONUT VEYA KONUT PROJELERİ
AK Parti'li Savaş, teklifin içeriğine ilişkin bilgileri aktararak, düzenlemeye ilişkin ikincil düzenleme yapılmasının planlandığını da bildirdi. Savaş, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu programdan bankacılık mevzuatına göre ancak kredi yeterliliğine sahip vatandaşlarımız yararlanabilecek. Program kapsamında ülkemiz konut arz ve talep dengesine göre, ülkemiz üç bölgede değerlendirilecek. Birinci bölge İstanbul; ikinci bölge Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin ve Muğla; üçüncü bölge ise diğer illerimizi kapsamaktadır. Kullandırılacak azami konut finansman tutarı, birinci bölge için 5 milyon, ikinci bölge için 3 milyon, üçüncü bölge için 2 milyon lira olacak. Program kapsamında yüklenicilerin mülkiyetinde olan ve daha önce satılmamış konut veya konut projeleri yer alabilecek."
Aynı hanede yaşayan 18 yaş ve üstü çocukların da gerekli ödeme gücüne sahip olmaları ve diğer şartları sağlamaları durumunda programa başvurabileceklerini anlatan Savaş, bu uygulamadan konut sahibi olmayan vatandaşların yararlanabileceğine, konut dışı gayrimenkullerin programa katılıma engel olmayacağına dikkati çekti.
Kırsal alanda yer alan konutlar ile devre mülklerin de programa katılıma engel teşkil etmeyeceğini aktaran Savaş, "Bir konutta yüzde 50'den fazla hissesi veya birden fazla hisseli konutu olan vatandaşlarımız programdan yararlanamayacaktır. Ayrıca halihazırda TOKİ borç ödemesi devam eden vatandaşlarımızın da programa dahil olması mümkün değildir. Bu programdan yararlanmak isteyen vatandaşlarımızın, konut sahibi olmak istedikleri ilde son 1 yıl içerisinde konut satışı yapmamış olması gerekmektedir." diye konuştu.
"Son 12 ay içerisinde 9 ay sosyal güvenlik primi yatırmış olması gerekiyor"
AK Parti'li Savaş, birinci ve ikinci bölgede program kapsamında konut sahibi olmak için son 1 yıl içinde resmi kayıtlara göre yerleşim yerinin aynı il olması gerektiğine işaret ederek, programdan faydalanacak vatandaşların son 12 ay içerisinde 9 ay sosyal güvenlik primi yatırmış olmasının gerektiğini söyledi.
Finansman tutarlarına göre faiz oranı/katkı payı oranlarını sıralayan Savaş, "İlk aşamada sabit ödemeli ve 15 yıl vadeli olması planlanıyor." dedi.
Mustafa Savaş, 85. takside kadar kullanılan finansmanın faiz oranının, basit faiz yöntemi kullanılarak hesaplanacağını; geri ödeme süresince ilave bir faiz alınmayacağını belirterek, "Bir örnek paylaşmam gerekirse 15 bin lira hane geliri, 1,1 milyon lira konut satış bedeli ve yüzde 0,69 faiz oranı varsayımında vatandaşlarımızın ödeyeceği yaklaşık taksit tutarı, ilk yıl için 4 bin 500 lira; ikinci yıl için 5 bin 400 lira; üçüncü yıl için 6 bin 500 lira olacak. 4. ve 7. yıllar arasında 9 bin 700 lira, 8. ve 15. yıllar arasında 11 bin 200 lira düzeyinde olacak. Bu planda, yüklenici tarafından yaklaşık 55 bin, Hazinemiz tarafından ise yaklaşık 98 bin liralık katkı sağlanacaktır. 100 bin konuta ilişkin finansman kullandırılması ve bu finansmanının yaklaşık yarısının Hazine katkılı olması halinde 2023 yılı için Hazine katkısının toplam maliyetinin 2,75 milyar lira olmasını öngörüyoruz." değerlendirmelerinde bulundu.