Kira fiyatlarındaki afaki artışları fırsat gören mülk sahipleri kiraya zam yapmak için her yolu mübah görmeye başladı. 5 yılını dolduran kiracısını tahliye edip evini daha yüksek fiyattan kiraya vermek isteyen ev sahipleri akla gelmeyecek yollara başvuruyor. Geçmiş dönem enflasyon farklarını talep eden ev sahipleri kiracılarını evi tahliye etmezlerse alacaklı davaları açmakla tehdit ediyor.
Sistem şöyle işliyor: Kanunen kira sözleşmesi 5 yılı aşan kiracılar için ev sahiplerinin kira bedelinin tespiti için sulh hukuk mahkemelerine dava açma hakkı bulunuyor. Ancak bu davalarda çıkan karar genellikle talep edilen kiranın yüzde 25 ila 40 oranında altında oluyor. Örneğin bir bölgede ortalama kira bedeli 20 bin TL. Açılan mahkemede daire kirası 15 bin TL olarak belirlendi.
Kiracı bu bedeli ödemeyi kabul ederse evde oturmaya hak kazanıyor. Ancak evini 25 bin TL'ye kiraya vereceğini düşünen ev sahibi rayiç bedele ikna olmuyor. O nedenle kiracısını tahliye etmek için farklı model arayışlarına giriyor.
ENFLASYON FARKI HESAPLIYORLAR
Bu kapsamda avukat yolunu tutan ev sahipleri kiracının 5 yıllık geçmişini masaya yatırıyor. Eğer kiracı 5 yılda kirasını düzenli ödemişse bu noktada kira zamlarına bakılıyor. Kanunen kira zamları o yılın enflasyon oranına göre yapılması gerekiyor. Ancak ev sahibi ile kiracı aralarında anlaşıp bazen enflasyon oranın da altında zam yapabiliyor.
Diyelim ki üç yıl önce bir evin kirası 3 bin TL idi. O dönem enflasyon oranı da yüzde 20 olarak geldi. Bu durumda kiranın 3.600 TL olması gerekiyor. Ancak ev sahibi ile kiracı aralarında anlaşıp yüzde 10 zam yaptı. Ertesi yıl da bu kira bedeli için 3.500 TL'den anlaştılar. Ancak enflasyon oranı baz alınsaydı o dönem kira bedeli 4.200 TL olacaktı.
İşte ev sahibi 5 yıl boyunca arada oluşan farkları hesaplayıp kiracısına bu yönde alacaklı takibi açmaya başlıyor. Enflasyon oranında zam yapılmaması nedeniyle ev sahibini haklı bulan emsal bir mahkeme kararı da olduğu için ev sahibi alacaklı davasından haklı çıkıyor. 5 yıllık fark ve faiz oranıyla birlikte kiracılara yüklü miktarlarda ödemeler çıkıyor. Hal böyle olunca ev sahipleri de, "Bu alacaktan vazgeçmemi istiyorsan evi boşalt!" diyor.
ZAMLARI ARAMIZDA ANLAŞARAK YAPTIK
İstanbul Samatya'da yaşayan F.A., bunu yaşayan son mağdurlardan biri oldu. 6 yıldır aynı dairede oturan F. A.'dan ev sahibi evi boşaltmasını istedi. Rayiç bedel ödemeyi öneren F. A.'nın verdiği kirayı kabul etmeyen ev sahibi geçmiş dönem kira zam oranlarının enflasyon oranında yapılmadığı gerekçesiyle dava açtı.
Mağdur kiracı, "Pandemide birçok kiracı ev sahibi ile konuştu, zamları aralarında anlaşarak belirledi. Ben de zammı ev sahibinin rızasıyla yaptım. Ancak beni evden tahliye etmek istedi. Rayiç bedeli ödemeyi kabul etmeme rağmen geçmiş enflasyon farkları üzerinden alacaklı davası açtı. Mahkeme haklı buldu, icra yolu ile tahsilini istedi. Ev sahibi bana 'Ya bedeli öde ya evi boşalt' dedi. Karşı dava açacağım" diye konuştu.
EV SAHİPLERİ AÇIK ARIYOR
Sabah'ta yer alan habere göre, Avukat Mustafa Zafer, son dönemde kiracısını tahliye etmek isteyen ev sahiplerinin açık aramaya başladığını söyledi. Zafer, "En çok geçmiş dönem enflasyon farkı üzerinden davalar açılıyor. Çünkü kanunen kira zamlarının enflasyon oranında alınması gerekiyor. Ancak kiracı ile ev sahipleri aralarında anlaşarak bu oranı düşük tutabiliyor. Bunlar sözlü beyanlar olduğu için mahkemeye dava açıldığında ev sahibi haklı oluyor ve alacaklı davasını kazanıyor. Anlaşmalar yazılı beyanla olmalı" dedi.
KİRACIYI TEHDİT EDİYORLAR
Gayrimenkul uzmanı Şenay Araç Demir, ev sahiplerinin kiracılarını tahliye etmek için her yolu denediğini belirterek, "Son dönemde en çok geçmiş dönem enflasyon farkını istiyorlar. Eğer kiracı enflasyon oranında zam yapmadıysa ev sahibi alacaklı davası açıyor. Bu yönde emsal karar olduğu için de kazanıyor. Bazı kiracılar arayıp 'Ev sahibim enflasyon farkı hesabı yapıp, bir de buna geçmiş dönem faizini de eklemiş. Benden 50 bin, 100 bin istiyor' diyor. Bazı kiracılar bu tehditler karşısında evi tahliye ediyor" dedi.
