EYT'lilerin 1.6 milyonu emeklilik işlemlerini başlatırken, pek çok kişi de eksik primini tamamlamaya çalışıyor. EYT'liler çalışarak bu süreleri tamamlayabileceği gibi, borçlanma, ihya ve isteğe bağlı sigorta imkanlarını da değerlendirebiliyor.
HANGİ SÜRELER İÇİN BORÇLANMA YAPILABİLİR?
- Kadınların, en çok 3 defaya mahsus olmak üzere, doğumdan sonraki 2 yıl içinde çalışmadıkları süreler,
- Erkeklerin askerlik süreleri (en çok 540 gün),
- 4/C statüsündeki kamu çalışanlarının personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,
- Doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için geçirilen süreler,
- Avukatların 1 yıllık staj süreleri,
- Sigortalı iken tutuklanan veya gözaltına alınanlardan beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,
- GREV ve lokavtta geçen süreler,
- Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri,
- Seçim kanunları gereği görevlerinden istifa edenlerin, seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreler,
- Kısmı süreli çalışılan aylara ait eksik süreler (25/2/2011'den sonraki),
- 1416 sayılı Kanun uyarınca yurt dışında geçen öğrenim süreleri (18 yaşının tamamlanmasından sonraki dönem),
- Yurt dışında sigortalı çalışarak geçirilen ya da ev kadını olarak geçen süreler.
BORÇLANMA İÇİN NE ÖDENİYOR?
Doğum ve askerlik borçlanması başvurusunda bulunanların her gün için en az 106,75, 1 ay için de 3.202,56 lira ödemesi gerek. Yurt dışı borçlanmasının tutarı da günlük 150,12, 1 aylık 4.503,60 lira. Borçlanmada tüm süreler değil, ihtiyaç kadarı ödenebiliyor.
KİMLER İHYA YAPABİLİYOR?
Geçmişte Bağ-Kur prim borçları silinip hizmet süreleri dondurulanların bunları ihya etme imkanı var. Burada ihtiyaç kadar süre değil, tüm sürelerin ihya edilmesi şart. 1 gün için en az 115,09, 1 ay için 3.452,70 lira yatırılması gerekiyor.
İSTEĞE BAĞLI DA NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Çalışmayanlar aylık en az 3.202,56 lira ödeyerek isteğe bağlı sigorta yaptırabiliyor. İsteğe bağlı sigorta Bağ- Kur kapsamında olduğu için, SSK'dan emeklilik planlayanların prim ödenen son 7 yılda en çok primin SSK'dan yatırılmasına dikkat etmesi gerekiyor.
GEÇMİŞTE YATIRILMAYAN İSTEĞE BAĞLI ÖDEMELERİ YAPILIP PRİM KAZANILABİLİR Mİ?
2008'den sonraki isteğe bağlı sigorta primlerinin sigortalılık süresinden sayılması için 12 ay içinde yatırılması gerekiyor. Yatırılmayan primler varsa bunlar yapılandırma kapsamında geriye dönük ödenebiliyor. Bu ay başvuranlar Mayıs 2022'den, Mayıs'ta başvuru yapanlar ise Haziran 2022'den yıl sonuna kadar olan primlerini ödeyerek kazanabilecek.
PART-TİME ÇALIŞANLAR DA EKSİK PRİMLERİNİ YAPILANDIRMAYLA TAMAMLAYABİLİR Mİ?
Kısmi süreli çalışanlar ay içinde eksik kalan günlerini isteğe bağlı olarak ödeyebiliyor. Bu kişilerin de 12 aylık süre içinde ödenme imkanı ortadan kalkmış süreler hariç isteğe bağlı sigortalılık sürelerini yapılandırarak eksik günlerini tamamlama imkanı var. Bu ay başvuranlar Mayıs 2022'den, Mayıs'ta başvuru yapanlar ise Haziran 2022'den yıl sonuna kadar olan eksik primlerini yatırabilecek