Asgari ücrette ara zam dönemi geldi.
Milyonlar gözlerini asgari ücret zammına çevirdi. 2023 yılı ilk 6 ayında geçerli olan net asgari ücret, 8 bin 500 TL olarak belirlenmişti.
Şimdi ise temmuz ayında yapılacak olan zammın oranı merak ediliyor. Bu kapsamda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmalarına başladı.
İLK TOPLANTIDAN SONUÇ ÇIKMADI
Komisyon, 13 Haziran'da ilk toplantısını gerçekleştirdi.
Bakanlığın ev sahipliğindeki toplantıya, işçi kesimini temsilen TÜRK-İŞ, işveren kesimini temsilen Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) heyeti katıldı.
Doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren asgari ücreti belirleme çalışmalarında ilk toplantıdan sonuç ise çıkmadı.
İKİNCİ KEZ BİR ARAYA GELDİLER
Müzakerelere ilişkin açıklama TÜRK-İŞ Heyet Başkanı ve Türk Haber İş Sendikası Genel Başkanı Veli Solak'tan geldi.
Solak, Kurban Bayramı'ndan önce bir rakamın belirlenmesini beklediklerini söyledi.
Ardından gözler bu kez daha ikinci toplantıya çevrildi.
Bu kapsamda toplantı için 19 Haziran işaret edildi.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, temmuz ayından itibaren geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için 2'nci kez toplandı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda düzenlenen toplantıya, Çalışma Genel Müdürü Sadettin Akyıl, işçi kesimini temsilen Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Mali Sekreteri Ramazan Ağar ve işveren kesimini temsilen Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Genel Sekreteri Akansel Koç katıldı.
TARİH VERİLDİ
Gerçekleşen ikinci toplantı çerçevesinde Çalışma Bakanlığı asgari ücret için sene başından beri yaptığı çalışmaları komisyona aktardı. Öte yandan Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcileri ekonomik veri ve raporları pazarlık görüşmelerine çerçevesinde toplantıya sundu.
Toplantının ardından basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Ağar, "Asgari Ücret Tespit Komisyonu günlerdir çalışmalarını sürdürmekte. Bugün de saat 10.00'dan itibaren bu saate kadar Asgari ücret tespit komisyonu işveren tarafı hükümet tarafı, işveren tarafı ve işçi tarafı olarak bir araya geldik. Uzun uzun tartışmalar ve görüşmeler yaptık. Asgari ücretin dışında çalışma hayatıyla ilgili görüşlerimizi sunduk. Dolayısıyla Asgari ücret tesit komisyonu olarak rakamda bir yere gelinmedi. Görüşmelerimiz devam edecek. Saat ve gün tam olarak belli değil ama her an, yarın veya bu hafta içerisinde bir sonuca gitmek için üçüncü bir defa komisyon olarak bir araya gelip görüşmelerimize devam edeceğiz. Nihai konuları o zaman sizlere tekrar aktaracağız" ifadelerini kullandı.
"AÇIKLAMAYI CUMHURBAŞKANIMIZ YAPAR"
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay ve TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol'un saat 14.00'te Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'la bir araya geleceği toplantı hakkında da konuşan Ağar, "O toplantının içeriği de bildiğim kadarıyla yine asgari ücretle ilgili olacak. Nihayetinde TÜRK-İŞ Genel Başkanımız, Sayın Bakanımız ve işveren temsilcimiz bir araya gelerek elbette ki ücret konularını kendi aralarında tartışarak komisyona bilgi verecekler. Dolayısıyla komisyon da bir karara vardıktan sonra açıklamayı da tahminimce Cumhurbaşkanımız yapar diye düşünüyorum" diye konuştu.
"DOLAR ÜZERİNDEN PAZARLIK YAPMIYORUZ"
Rakamların bu hafta içinde belli olacağını da belirten Ağar, kamuoyunda asgari ücretin 500 dolar olacağına dair haberlere ilişkin Türk Lirası üzerinden görüştüklerini belirterek, "Dolar üzerinden pazarlık yapmıyoruz. Elbette ki günün şartlarına göre insanlarımızın alım gücünün bir nebze de artmasının istediğimizden dolayı; tabii asgari ücret geçim ücreti değil. Asgari ücret, bir işçinin o ücretten aşağıda bir rakamda çalıştırılmayacağı anlamına gelir. Bu bir geçim ücreti değildir. Dolar üzerinden değil günün şartlarına göre rakamlar ne ise onun üzerine konuşulacak ve bunun üzerinden pazarlık yapılacak. Bundan önceki Bakanımız sayın Vedat Bilgin, 500 dolar rakamını telaffuz etti. O günlerin şartlarında bundan aşağı olmaması lazım demişti. Vedat Bey ile de elbette bunlar görüşüldü konuşuldı. Biz günün şartlarına göre insanların alım gücünün biraz daha artması için temmuz ayında başlayacak olan asgari ücret ara zammı görüşmelere devam ediyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
"HERHANGİ BİR RAKAM ORTAYA KONULMADI"
Asgari ücret görüşmeleri çerçevesinde henüz bir rakam konuşulmadığını da sözlerine ekleyen Ağar, "Henüz işveren tarafından veya hükümet tarafından henüz bir rakam ortaya konulmadı. Biz de bir rakam belirtmedik fakat genelde kafalarda bir rakam vardır. Şu anda netleşmediği için bu rakamları burada söylemek doğru olmaz. Bu hafta Asgari ücret Tespit Komisyonunun, siyasi iktidarın işçi ve ve işveren taraflarını bir mutakabat oluşturmasını bekliyoruz. Bizim kafamızdaki rakam olmazsa eğer geçmişte olduğu gibi muhalefet şerhimizi ortaya koyarız. Ancak son yıllarda genelde mutabakat sağlanarak asgari ücret komisyonu bu kararı alıyor. Bizim gönlümüz de elbette 3 tarafın da aynı aynı düşünce içerisinde olmasından yana" dedi.
Toplantının ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ile TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol ve TÜRK-İŞ başkanı Ergün Atalay asgari ücreti görüşmek için bir araya geldi.
Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan asgari ücretin açıklanacağı günün belirlenmediğini bildirdi.
NASIL BELİRLENECEK?
Yeni asgari ücret belirlenirken en önemli kriter enflasyon olacak. İlk 5 aylık enflasyon burada en önemli kriter olacak. Haziran ayı enflasyon tahminleri de masaya gelecek. Bir refah payı da eklenecek.
ENFLASYON ETKİSİ
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre; Ocak-Mayıs enflasyonu yüzde 15.26 olarak gerçekleşti. Merkez Bankası'nın Mayıs ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'nde Haziran ayı için TÜFE tahmini yüzde 2.49 çıktı. Bu tahmin gerçekleşirse ilk 6 aylık enflasyon yüzde 18.13 olarak gerçekleşecek.
Bu orana bir refah payı da eklenirse, asgari ücret zammının en az yüzde 20 olabileceği konuşuluyor. Eğer artış oranı yüzde 20'ye yükseltilirse asgari ücret net 10 bin 208, brüt 12 bin 208 lirayı bulacak. Burada asgari ücretin işverene maliyeti 11 bin 759 liradan 14 bin 111 liraya çıkacak.
İŞTE AĞIRLIKLI FORMÜL
Asgari ücrette gündeme gelen ağırlıklı formül ise yüzde 30-35'lik bir artışı gösteriyor. Bu durumda enflasyona 12 ya da 17 puan seviyesinde bir refah payı ilavesi söz konusu olacak. Geçen yıl da asgari ücrete yaklaşık yüzde 30'luk bir ara zam yapılmıştı.
Bu yıl da aynı oran dikkate alınırsa yeni asgari ücret net 11 bin 58, brüt 13 bin 10 liraya yükselecek. Asgari ücretlinin gelirinde 2 bin 552 lira artış yaşanırken, bu ücretin işverene maliyeti 15 bin 287 lira olacak.
Asgari ücret eğer yüzde 35 zam yapılırsa da net 11 bin 484, brüt 13 bin 510 liraya ulaşacak. Bu ücret de gelirlerde 2 bin 978 lira artış anlamına gelecek. İşverene maliyet ise 15 bin 875 lirayı bulacak.
Zam senaryoları ise şu şekilde:
Yüzde 30 zamda net ücret 11 bin 57 lira, brüt ücret 13 bin 10 lira.
Yüzde 35 zamda net ücret 11 bin 483 lira, brüt ücret 13 bin 510 lira.
Yüzde 40 zamda net ücret 11 bin 908 lira, brüt ücret 14 bin 11 lira.
Yüzde 45'lik bir zamda net ücret 12 bin 333 lira, brüt ücret 14 bin 503 lira.
TİSK NE İSTİYOR?
Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda yer alan işveren temsilcisi TİSK, asgari ücrete zam konusunda hem fikir olduklarını ifade ederken, asgari ücret zammı için rakamın 6 aylık enflasyon kadar olmasını istedi. Bu rakam da 10.100-10.400 TL arasında şekillendi. TİSK ayrıca özellikle destekler ve teşviklerin devam etmesi durumunda bunun üzerine çıkacabileceklerini bildirdi.